Tot lo monde qu’an interès a trobar un adobament: melhorar las ajudas pastoraus per exemple, o valorizar la preséncia de l’ors per las valadas dab l’ecotorisme Que volem un pastoralisme vitèc, dab la fabricacion de hromatges en estivas, e tanben sauvar la natura e la biodiversitat. Lo darrèr sondatge qui pareishó quauques setmanas a que disè 73% deus abitants de la zòna montanha de Bearn qu’èran favorables a l’enviada de las duas orsas en lo parçan

 
 
 
 
 
Quina ei la vòsta reaccion a l’anóncia de Nicolas Hulot?
 
Que saludam la soa decision. Que l’arcuelhem dab estrambòrd mes tanben dab menshidança, pr’amor qu’èm estats escautats mei d’un còp dab anoncias qui ne son pas annadas dinc au cap...
 
 
Lo FIEP que milita per la coabitacion, que voletz donc amassar tot lo monde tà se n’aviéner?
 
Quiò. Lo subjècte qu’ei subtiu. “Per o contra” qu’ei un abracat qui permet a pena de facilitar la compreneson deu dorsièr. Qu’ei un subjècte passionau, mes en tot discutir, òm s’avisa de convergéncias. Tot lo monde qu’an interès a trobar un adobament: melhorar las ajudas pastoraus per exemple, o valorizar la preséncia de l’ors per las valadas dab l’ecotorisme. Que cau triblhar e avançar amassas.
 
 
D’uns que disen qu’ei simplòt de créder a la coabitacion...
 
Mes qu’existeish dejà, e de tostemps. Los aulhèrs qui son en “zòna a ors” qu’ac saben çò qu’ei. Qu’an lo materiau, lo saber-har...en Vath d’Aspa, la coabitacion qu’existeish.
 
 
Qu’avetz totun parlat deu “Protocòl d’ors a problèmas”, qu’ei açò?
 
Qu’ei un protocòl entà definir lo dangèr. Se per exemple un ors e vad pros, e s’aprèssa de tròp d’un vilatge, que’u botam e plaça, dab estapas, tà’s guardar deu dangèr per l’òmi, e que pòt anar dinc a l’eliminacion. Nosautes, quan seram favorables a l’ors, qu’avem totun signat aqueth protocòl, qui ei ua guarantida taus poblans.
 
 
Las duas orsas que viénen d’Eslovènia, qu’ei a díser en lòc mei, e’s passa miélher qu’a noste?
 
Que n’i a hèra mei acerà, segur, e lo territòri qu’ei mei petit. Que n’an entre 600 e 700.
 
Los país qui an hicat en plaça mejans eficaç tà la sauvaguarda de l’ors que s’i son tots escaduts. Aus Astúrias, mei que mei, ne n’i avè pas mei que 50, adara que n’i a 200. Ne vòu pas díser que n’i a pas nat conflicte, mes qu’an hicat en valor la preséncia de l’ors. Alavetz, n’èm pas mei pecs que los autes, que ns’i podem escàder tantplan.
 
 
E podem chifrar lo nombre d’ors qui caleré en Bearn?
 
A noste lo mei important qu’ei de tornar aviar ua dinamica de vita. Aqueras duas orsas que son un lutzèr d’espèr, dab naishenças...
 
 
E donc ua politica adaptada?
 
Quiò qu’i aurà tanben lo manteniment de las ajudas au pastoralisme. Uei lo dia, un aulhèr que pòt tocar 2500 èuros per mes s’ei dens la zòna a ors. Se n’i a pas mei, aqueras ajudas que van baishar. Que volem un pastoralisme vitèc, dab la fabricacion de hromatges en estivas, e tanben sauvar la natura e la biodiversitat.
 
 
E càmbian las mentalitats, dab generacions navèras d’aulhèrs, qui an benlèu ua rapòrt diferent dab la natura?
 
Shens que’n montanha,  a l’imatge de la societat sancèra, que càmbia. Mes que i a tanben aulhèrs ancians qui son per la preséncia de l’ors. Lo darrèr sondatge qui pareishó quauques setmanas a que disè 73% deus abitants de la zòna montanha de Bearn qu’èran favorables a l’enviada de las duas orsas en lo parçan. Que muisha lo monde de las valadas que vòlen sauvar lo lor patrimòni naturau.
 
 
 
 
Ràdio País