Lo 3 de setembre passat, un incendi destruguèt completament lo Musèu Nacional de Rio de Janeiro, dont d’enregistraments de lengas escantidas que poirem pas pus escotar e de fossils unics. Lo sit conteniá vint milions de pèças tocant la paleontologia, l’entomologia, l’arqueologia, l’antropologia, l’etnologia, la lingüistica...
 
La bastissa èra l’ancian palais del darrièr emperaire del Brasil, Pèire IId, que conteniá tanben d’òbras d’art destruchas pel fuòc.
 
 
Manca de fonzes publics
 
Los pompièrs arribèron tard, e quand foguèron sus plaça, poguèron pas obténer d’aiga car los depauses èran voids. De fach, la principala rason de la catastròfa es que i aviá pas cap de mesura de seguretat ni mai de prevencion al musèu, pr’amor que lo govèrn federal e lo conselh municipal avián quitat d’investir d’argent.
 
Lo director del musèu foguèt nomenat fa a pena un an. El aviá demandat mai d’un còp de fonzes —coma o avián fach sos predecessors—, mas l’argent arribèt pas jamai. Aviá quitament prepausat de gardar una partida del material dins un bastiment nòu, per la servar, a causa del perilh que lo representava lo vièlh edifici.
 
Qualques especialistas planhon que i aguèsse pro d’argent public per refar l’estadi de  Maracanã, e que s’abandonèsse lo musèu.
 
 
De pèrdas irremplaçablas
 
Saique las pèrdas pus importantas tòcan las etnias brasilièras e las lengas originàrias del país. S’es perdut d’enregistraments unics de lengas escantidas, d’imatges, de papièrs, una mapa unica que localizava totes los pòbles e nacions de Brasil dempuèi lo sègle XVII, e de referéncias arqueologicas.
 
Al musèu i aviá tanben las rèstas de Luzia, la femna Homo Sapiens pus anciana d’America Latina. Qualques arqueològs consideravan que fasiá partida dels primièrs umans qu’èran arribats sul continent american fa 10 000 ans.
 
I aviá tanben de desenats de fossils unics, trobats en Brasil e endacòm mai. I aviá d’esqueletas entièras o gaireben entièras d’espécias unicas de pterosaures qu’avián viscut sus la planeta al moment que l’ocean Atlantic comencèt de desseparar l’America del Sud e Africa. E i aviá tanben d’insèctes e d’animals  de tota mena servats dins d’alcòl. En mai d’aquò, èra lo sol musèu de l’America Latina que teniá de momias egipcianas.
 
 
 

Queimar o Palácio do Planalto em Brasília e gabinetes dos políticos corruptos não queimam pq a casa do diabo não pega fogo

Mas tá aí queimando um local importante como Museu Nacional no Rio por falta de verba pra manutenção, milhares de anos de história e itens raros virando pó pic.twitter.com/Zus0QBCg6Q

— Cid Andsin 2 (@oieutonott) 3 de setembre de 2018

 
 

The National Museum of Rio is currently being consumed by flames. Over 20 million historical items are being lost before our eyes. I am so sad that I'm crying while I watch this. pic.twitter.com/C1XrwBLk3v

— Marina Amaral (@marinamaral2) 3 de setembre de 2018