#9 E ben non, car amic, se "fondador" existís dempuèi l'Edat Mejana amb d'atestacions mai recentas, es de formacion populara. Per contra, evidentament, disi "animator" e "formator" coma vosautres. Compreni vòstre besonh de racionalizar las causas dins la selva de las formas porgidas per la lenga nòstra, mas m'es de grèu qu'aquò mene de còps a eliminar de mots autentics, e de distincions semanticas interessantas (çò duradís -cantador, pescador- e çò provisòri -cantaire, pescaire). Sosteni tanben l'estandardizacion pluricentrica de l'occitan, solet mejan de conciliar unitat e diversitat, mas es un autre debat.

Ha estat una bona nova que non poguessin empresonar-lo. A Mallorca la gent non ho volia. Lo Diari de Mallorca faguet una primera plana que estava força ben a favor del cantant.

A totes los que clícon roge de lònga sans se justificar (o qu'ensolénton violentament), solament per l'etiqueta e la glorieta de justiciaires enternauticas qu'ansin s'atribuïsson, lurs rebecarai qu'assumisse ma libertat de tòn, la mesura de mas prepausicions, mon refús de la parcialitat ideulogica e de l'entegrisma politica.
Me fau las idèias miunas. Ai pas besonh d'un goro e d'un reglament que m'oblíjon de pensar "Règla n°1", "Règla n°2", "Règla n°3. De qué z-es aquò ? Siái liure de tot dògma entellectuau, religiós e politica.

Se mos comentaris toquent precisament la lenguistica e l'immigracion vos desagràdon d'un biais o d'un autre, amai siágon sovent mesurats, anatz vos far fotre.
Emmèrde l'estrèma-drecha coma l'estrèma-gaucha, lo nazisma coma La Terror. Emmèrde lo purisma coma la recuperacion, siágon lenguisticas o politicas.
Cèrque totjorn l'equilibri e la justícia, la justa mesura e lo pragmatisma quand se presenta una situacion complicada e tibada.

Se sètz pas capables de compréner questa pausicion, vos estonessiatz pas que i ague de chapinhadas per de parpèlas d'agaça... amai de guèrras.

De lònga aquel besonh de planificar, de nivelar, de contoronlar, de mestrejar la vida dals òmes, la lenga dals òmes. E pièi aquelas batalhadas sans fin sus tau o tau ponch lessicau, gramaticau, bo, bo, bo, bo, bo...
Pòde completament conçaupre que nos fague besonh un estandard lenguistica d'Òc per ce qu'es de la filosofia, de las cienças, dals eschanges enternacionaus, eca (perdon per "esc(h)ambi" qu'es desconeissegut dinc l'oralitat naturala de ma region).
Un estandard qu'acceptariá benlèu quauquas variantas menudetas coma ca/cha e ga/ja, al/au, èl/èu/èth, ada/aa... mès siái benlèu generosàs aquí.

Las generacions passadas d'occitanofònas esperèron pas la venguda dals lenguistas occitanistas per s'entercompréner. Las modalitats de la lenga esperèron pas l'edicion de manuaus per operar de-per-elas e lurs portaires, de simplificacions e d'estandardizacions sintassicas, gramaticalas, eca. N'avèm de temoniatges de tot ce que dise.
Las modalitats d'Òc contènon totas quauquas sintèsis que, ajustadas las unas emb de las autras, donariáun una autra cara mai panoccitana a l'estandard. Una consulta obligatòria dals locutors panoccitans per quant a las causidas majas, e las resultas somesas pièi a de critèris de coërença generala definits per los especialistas donariáun a la fin una cara mai democratica en d'aquel estandard.

La lenga orala naturala es clafida de formas logicas, qualitosas, amai quand son de trasformacions multisecularas dau francés ("mossur" per esemple). Bien de lengas se son emprontadas tau o tau element sintassica o lessicau lòng de lur Istòria. Bien de lengas se son copiadas. E se, a l'ora d'ara, an un doblon per dire la mèma causa, i a sovent una nuança amai una diferença ("cow"/"beef" per esemple).
Amai, vos pòde bailar l'esemple seguent. La mitat de las Cevenas ( amai enlai, vèrs las Botièiras) emplega "ben" [bé] e "bien" [bien].

Aquí d'esemples emb de "bien" per mièlhs compréner :
"Duèi, (a)quò vai bien (contrari de "mau")."
"Es bien polida ta rauba !"
"Siái bien malaut, sas..."
"I a bien de monde per carrièira..."

Ara, emb de "ben" :
"I sèm aqueste còp ? Vai ben ! Podèm i anar."
"Vòle ben vos creire, demande pas qu'aquò ieu."
"- Sèm embarrats ? - Se poiriá ben..."

E lo darrièr : "Ben bien !" [Bé bien] per reconéisser e valorizar un bèl esfòrç, felicitar quauqu'us (Très bien !). Es diferent de "Vai ben." [Vai bé] que vòu dire "Bon, bon", "Ok".

Aquò's pas una richessa tot aquò ?! E totas aquelas nuanças rendudas per "ben" e "bien"... Qu'òm vengue pas me far susar emb de la puretat ! Aicí, "fòrça" e "plan", los coneissèm pas.
L'Academia Francesa, tenètz, son malauts de puretat emb de lur grafia sobretimologizanta e ideulogica : fan cagar bien de monde ! En 39-45 mai, n'i aguèt un que pantaisava de puretat !
Tota lenga es coma la vida : es movement, es movedissa e logica au còp. Laissatz anar la saba naturala, quand siágue mesclada, abastardida (non pas recentament aborrida a la mòda francesa), se n'es atestada dinc la durada per l'usatge popular, dinc una sola modalitat d'Òc o mai.

Per quant a una grafia classica entegrista empausada a totas las modalitats d'Òc sans l'idèia d'un sota-titolatge en grafia dicha "mistralenca" o "fonetica coërenta" : vòte còntra !
Per quant a las fantasiás de laboratòri (çai bote pas dedinc las creacions lessicalas saventas per los domènis cientificas), e ben elas, an pas que de jonhir las escobilhas... coma lo centralisma lengadocian emb de son estandard que ne'n cóflon mai d'un...

#8 Prenèm "fondator" perçò qu'es un mot sabent, e non pas perçò que semblariá o non lo francés. Que los Franceses ajan causit tanben "fondateur" mailèu que "fondoir" participa simplament de la meteissa logica. E totas lengas, dos e dos son quatre, perçò qu'en basa dètz, aquò es logic. S'agís pas d'imitar degun. Per exemple, un tiraire per "un tireur", es diferent d'un tirador (un tiroir) mas tanben d'un tractor (un tracteur)…

Es una logica morfo-semantica, e non pas una question de semblança o non amb lo francés. A l'arribada, las semblanças se poirián aitanplan qualificar d'occitanocentricas en francés. E seriá tan fals coma çò contrari… Causissèm un còdi, fondat suls trabalhs preliminaris coma los d'Alibèrt (l'Alibèrt de l'introdiccion al diccionari dit "sieu" : mots sabent, mots mièg-sabents e mots populars), es a dire, aicí, un còdi de sufixacion (e de prefixacion) e puèi nos i tenèm per l'ensemble de la lenga estandard. Es d'aquesta mena de règlas que perven, per exemple, lo substantiu "fornissèire", e non pas de sa semblança amb lo francés.

La semblança o la diferéncia amb lo francés non pareis per nosautres un critèri seriós…

Plan segur que dins la diversitat dels usatges locals, quina que siá la proposicion estandard, sempre ne trobabem unes o d'autres per dire autrament. Un estandard es una convencion fondada subre de règlas e una logica intèrnas a la lenga — que son explicitadas menimosament subre las paginas en linha de l'Academia Occitana. I velham seriosament, mas d'errors nos pòdon escapar. Es per aiçò tanben que lo trabalh de l'Academia se complís de contunh, e que propausarem de mesas a jorn, d'actualizacions successivas del DGLO (diccionari general de la lenga occitana). Coma Amor, la lenga estandard se deu afinar, sempre mièlhs…