Lo Ret Europèu contra lo Racisme (ENAR, segon sa sigla en anglés) a detectat qu’en Espanha i a de mai en mai de mond “qu’an pas vergonha de brandar de drapèls franquistas”. Dins una entrevista facha per l’ACN, lo director de l’ENAR, Michael Privot, ditz que remarca que lo franquisme “es a ressorgentar un còp de mai”.
 
Divendres passat, a l’ocasion de la fèsta nacionala d’Espanha, l’ultradrecha participèt a una manifestacion unionista per las carrièras de Barcelona. L’endeman, Privot mostrava son chepic perque las formacions ultradrechistas poirián representar “fins al 25% de la populacion”, coma se passa ara dins d’autres païses europèus. Segon Privot “existissiá ja l’extrèma drecha en Espanha, mas èra talament fragmentada que podiá pas depassar lo lindal electoral e aver una sola votz”. Mas ara aquò poiriá cambiar.
 
“Çò qu’èra estranh, es que i venguèsse pas un sol partit o un sol lidèr”, çò explica. Dins aquel sens, lo director de l’ENAR crenh que lo partit VOX aja “las ressorsas e las competéncias” per reünir l’ultradrecha dins l’estat espanhòl. Aquel partit, ara per ara minoritari, amassèt 10 000 personas dins un acte a Madrid al començament d’octòbre amb un messatge contra los independentistas catalans e l’immigracion. A aquerit de popularitat dempuèi que s’es presentat coma partida civila de las proceduras judiciàrias contra los politicians independentistas catalans empresonats o exiliats. Segon Privot, en Espanha i a un 10%, un 15% o quitament un 25% de la populacion representats dins aquel espèctre politic”.
 
 
Manca d’accion politica davant la reüssida ultradrechista
 
Segon Privot, la feblesa de l’ultradrecha en Espanha èra qu’èra “fach vejaire” que lo franquisme èra superat “amb succès”. Mas es pas lo cas. “Es pas una reüssida dels qu’an fach las politicas” de la mal nomenada transicion, mas tot aquò s’explicava pel fach que “los grops d’ultradrecha èran fragmentats”, çò remarca.
 
D’autre caire, Privot avertís que la manca d’accion politica davant la pojada de l’ultradrecha es  “inquietanta” pr’amor que “se qualqu’un es capable de reünir de fòrças, fa alavetz son camin fòrça lèu”.
 
 
Celebrar los massacres e las dominacions europeàs
 
Interrogat sus la celebracion del 12 d’octòbre, fèsta nacionala d’Espanha, ont se festeja la descobèrta d’America, Privot defend que se pot pas “contunhar de celebrar los massacres e las dominacions europèas coma se res se foguèsse pas passat”.
 
“Vist d’un autre caire, foguèt pas una istòria de reüssida, mas de violéncia”, çò remembra. Per aquela rason, crei qu’ara “es un bon moment per que los païses europèus considèren” lor istòria d’un biais mai “inclusiu”. “Es bon que comence aquel debat en Espanha”, çò afirma.
 
 
Resurgéncia de l’ultradrecha en Euròpa
 
Lo director de l’ENAR considèra que la crisi economica e financièra de l’an 2008 donèt “de vam” a l’extrèma drecha en Euròpa e avertís que los efièches son totjorn presents. “Lo mond patisson totjorn la recession que seguiguèt la crisi, en particular la classa mejana-bassa”.
 
Segon el, es justament aquel jaç social ont i a “la màger part de votants dels partits populistas de drecha”. Es a dire un sector de la populacion que vei cossí lors enfants amb d’estudis superiors pòdon pas aténher lors “expectativas”. Aital, l’expèrt crei qu’aquela “frustracion” de la classa mejana europèa es la que “noirís” los recits dels grops d’ultradrecha.
 
 
Los dreches en perilh
 
“A la classa mejana li impòrtan pas brica la democracia ni los dreches fondamentals pr’amor que ja los a”, çò critica Privot, qu’avertís que los dreches e las libertats corron un risc a causa de la reüssida dels partits ultradrechistas. Per aquela rason, planh que quand en qualques païses de l’UE se cometon “de violacions dels dreches”, la rèsta d’Euròpa se taise.
 
L’ENAR considèra que Brussèlas agís pas pro per arrestar l’avançada de l’extrèma drecha. Per son director, lo raconte xenofòb d’aqueles grops “a un grand impacte sus las institucions europèas e sus lor volontat” a l’ora de combatre aqueles movements.