Actualitats
Cabilia: cauma contra l’ensenhament de l’arabi
“Lo problèma es pas jamai dins los joves de Cabilia qu’an acceptat de decennis durant d’estudiar l’arabi, mas dins aqueles joves d’autras regions que refusan en parallèl d’estudiar l’amazigh”
Los liceans de Cabilia son en colèra. La berberofobia installada en Argeria los a fach reagir e son a far una cauma contra l’ensenhament de l’arabi coma protèsta contra lo refús de l’ensenhament de l’amazigh dins d’autras regions. La protèsta comencèt fa qualques setmanas dins un licèu mas es a prene de mai en mai de vam e s’estend dins la majoritat de las regions berberofònas d’Argeria, çò rapòrta L’Express DZ. “Se i a pas d’amazigh, i a pas d’arabi”, çò dison los estudiants mentre qu’organizan de marchas de protèsta e gèlan los corses de lenga aràbia.
Berberofobia
A la rintrada 2018-2019 deviá començar lo dich “principi de reciprocitat”: se deviá ensenhar l’amazigh dins totas las escòlas d’Argeria, en seguida de sa reconeissença coma lenga nacionala e oficiala dempuèi febrièr de 2016. O aviá anonciat en febrièr passat la ministra argeriana de l’educacion, Nuria Bin Ghabrit Ramun. Mas i reagiguèt la deputada Naima Sal·hi, presidenta del Partit de l’Equitat, en publicant un vidèo sus Facebook ont disiá que l’amazigh es una lenga que “servís pas a res” car “es una lenga qu’es pas una” e “qu’es pas portaira de sciéncias”. E mai, Sal·hi apondèt que tuariá sa filha s’ela parlèsse cabil. En consequéncia, l’amazigh es pas intrat que dins paucas escòlas, e a rescontrat las protèstas dels parents dels escolans dins los airals arabofòns.
A prepaus de las declaracions de Sal·hi, lo jornalista Musa Tertag diguèt: “Quand l’estat barra los uèlhs davant las derivas d’una deputada, qu’apèla obèrtament a boicotar l’ensenhament d’una lenga nacionala e oficiala inscricha dins la Constitucion, e del temps que tanben barra los uèlhs suls comentaris dins los rets socials que denigran dobèrtament tota una region, se cal esperar a totes los esquilhaments e a totas las derivas”. D’efièch, per Tertag “lo problèma es pas jamai dins los joves de Cabilia qu’an acceptat durant de decennis d’estudiar l’arabi, mas dins aqueles joves d’autras regions que refusan en parallèl d’estudiar l’amazigh”, çò rapòrta Sputnik News.
“O sèm totes egals o cadun va de son costat”
La situacion ara se pòt agravar se las autoritats argerianas accelèran pas la mesa en plaça de l’Acadèmia Argeriana de la Lenga Amazigh, prevista dins la Constitucion. Dins aquel sens, Tertag soslinha que “aqueles joves vòlon dire una causa: o sèm egals e existissèm totes ensems per çò melhor e çò piéger, o cadun va de son costat”.
De mençonar qu’en Cabilia n’an “pro de corbar l’esquina e de recebre totes los còps per salvagardar l’unitat nacionala” d’Argeria.
Berberofobia
A la rintrada 2018-2019 deviá començar lo dich “principi de reciprocitat”: se deviá ensenhar l’amazigh dins totas las escòlas d’Argeria, en seguida de sa reconeissença coma lenga nacionala e oficiala dempuèi febrièr de 2016. O aviá anonciat en febrièr passat la ministra argeriana de l’educacion, Nuria Bin Ghabrit Ramun. Mas i reagiguèt la deputada Naima Sal·hi, presidenta del Partit de l’Equitat, en publicant un vidèo sus Facebook ont disiá que l’amazigh es una lenga que “servís pas a res” car “es una lenga qu’es pas una” e “qu’es pas portaira de sciéncias”. E mai, Sal·hi apondèt que tuariá sa filha s’ela parlèsse cabil. En consequéncia, l’amazigh es pas intrat que dins paucas escòlas, e a rescontrat las protèstas dels parents dels escolans dins los airals arabofòns.
A prepaus de las declaracions de Sal·hi, lo jornalista Musa Tertag diguèt: “Quand l’estat barra los uèlhs davant las derivas d’una deputada, qu’apèla obèrtament a boicotar l’ensenhament d’una lenga nacionala e oficiala inscricha dins la Constitucion, e del temps que tanben barra los uèlhs suls comentaris dins los rets socials que denigran dobèrtament tota una region, se cal esperar a totes los esquilhaments e a totas las derivas”. D’efièch, per Tertag “lo problèma es pas jamai dins los joves de Cabilia qu’an acceptat durant de decennis d’estudiar l’arabi, mas dins aqueles joves d’autras regions que refusan en parallèl d’estudiar l’amazigh”, çò rapòrta Sputnik News.
“O sèm totes egals o cadun va de son costat”
La situacion ara se pòt agravar se las autoritats argerianas accelèran pas la mesa en plaça de l’Acadèmia Argeriana de la Lenga Amazigh, prevista dins la Constitucion. Dins aquel sens, Tertag soslinha que “aqueles joves vòlon dire una causa: o sèm egals e existissèm totes ensems per çò melhor e çò piéger, o cadun va de son costat”.
De mençonar qu’en Cabilia n’an “pro de corbar l’esquina e de recebre totes los còps per salvagardar l’unitat nacionala” d’Argeria.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Es que sempre n'hi haurà d'aquests? Que els donin pel sac! Sempre foten la punyeta, cada Poble ha d'estudiar amb la seva llengua, la que li es pròpia, i no amb idiomes imposats, de altres estats que només veuen el que els interessa, i a mes no respecten res, ni a ells mateixos, son uns f...de...P...acabats.
Visca la Terra...Lliure!
L'Ernest, "El Tàrrega".
Cresi que lo govern algerian ha de comprene que cal que lo berber s'ensenhe seriosament per tota son area. Lo govern militar socialista mena una politica progressista e non s'ha pas d'estrenher los dits amb una causa com aquestas qu' es justa e necessaria.
#7 l'amazigh es d'usatge restrench ? Segur, pendent de decennis es estat regetat per l'Estat argerian, au motiu que lo berberisme èra un separatisme potenciau, e qu'Argeria èra un pais arab. Ai trabalhat, antan, amb d'ensenhaires de berber en region parisenca, e creio d'aguer comprés coma aquò virava. Aüra es mai o mens reconoissut coma lenga "nacionala", mas visiblament, a de mau a estre acceptat per los tenents de l'arabizacion. Au passatge : l'arab dialectau es eu tanben estigmatizat, e l'arabizacion de l'ensenhament argerian s'es facha amb l'ajua de tipes mandats per Nasser, que ne profechava per de desbarrassar de mond liats als fraires musulmans. Aquò explica en partia lo fracàs de l'arabizacion, amb un arab virtuau e estrangier a la practica de la gent, e, probable tanben, l'islamizacion progressiva de la societat argeriana : au limit, Boumedienne preferava de religioses a de miltants per lo socialisme, eiretiers d'una fraccion de l'FLN de las debutas (lo Cabil Ait Ahmed per ex.)
. Aparentament, l'i a de mond qu'an pas apreciat mon premier messatge : perqué parlavo de la colonizacion francesa ?
Le problèma de l'arabi es plus complicat que sembla, que l'arabi dialectal corrent es pron alluenhat de l'arabi classic de l'ensenhament, qu'es percebut coma lengua estrangèra.
Amb'aquò, le francés es la lengua d'ensenhament dins fòrça estudis superiors.
L'amazigh es d'usatge corrent mais restreinht...
Situacion complèxa.
#5
Ep Sénher Saisset abans d'escriure d'asenadas contra los nacionalistas occitans vos caldria remenar mai que sèt còps la vòstra pluma felosa dins lo vòstre tenchièr.
Vos rapèli que nosaus del PNO tre 1959 èrem del costat dels independentistas argerians del temps que d'occitanistas d'esquèrra èran sonque per la patz en Argeria çò que volia dire concretament que volian qu'Argeria demoresse francesa.
Tre 1959 èrem conscients qu'en Argeria i avia dos pòbles diferents los amasigs e los arabis e qu'aquò seria un jorn o l'autre un dels problèmas magèrs de l'estat argerian independent.
Los nacionalistas occitans son jamai estats per l'arabisacion d'Argeria per lutar contra lo Francés ... Aquò s'apela de calomnia.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari