Ucraïna proclamèt diluns l’estat d’excepcion del temps que sas fòrças armadas intravan en estat d’alèrta maximala, en responsa a l’incident naval que lo tenguèt Ucraïna amb Russia dissabte dins la mar d’Azov e que s’acabèt amb lo barrament d’aquela mar per l’armada russa.
 
Aqueste estat d’excepcion, esperlongat de fins a 30 jorns, a un compausant intèrne important car lo president Petro Poroshenko poiriá ajornar de qualques meses l’eleccion presidenciala ont l’èx-ministra Yulia Timoshenko, èx-cap de la Revolucion Iranja, se presentava amb de possibilitats de ganhar. Ara per ara, lo quite president Poroshenko a mantengut la data del 31 de març per la presidenciala a la demanda dels deputats.
 
 
Incidents grèus de las marinas
 
Dissabte Russia empediguèt lo passatge de vaissèls ucraïneses dins la mar d’Azov e acusèt Ucraïna de violar sas aigas territorialas. L’armada d’Ucraïna acusa los guardacòstas russes d’aver capturat tres de sas naus e d’aver nafrat en fusilhant qualques membres d’esquipatge de la flotilha ucraïnesa qu’anava devèrs l’estrech de Kerch, que separa la mar Negra e la mar d’Azov.
 
Las tensions en Azov an fòrça crescut dempuèi lo mes de març passat, quand Moscòu inaugurèt lo pont de Crimèa, que jonh la peninsula amb Russia. Dempuèi alara las inspeccions dels naviris ucraïneses son de mai en mai nombrosas, çò qu’Ucraïna considèra coma un blocatge de sos pòrts.
 
La mar d’Azov la partejan Russia e Ucraïna dempuèi la desparicion de l’Union Sovietica en 1991. Es un apendici de la mar Negra que Russia contraròtla dempuèi tres sègles. Lo contraròtle d’aquela mar interiora es essencial per garentir la seguretat de Crimèa. O èra quand l’Empèri Rus levèt Crimèa a l’Empèri Otoman al sègle XVIII, e o es ara, après que Russia prenguèt Crimèa a Ucraïna en 2014.
 
Segon Putin, se Russia aguèsse pas annexat Crimèa, l'OTAN auriá desplegat de tropas e d’armas sus la mar d’Azov. Mas cal dire qu'après lo barrament de l’Azov, es Russia que pòt contrarotlar aisidament la còsta ucraïnesa, mai que mai la de la republica de Donetsk. Justament per aquela rason las autoritats ucraïnesas creson que lo Kremlin estúdia d’annexar las autoproclamadas republicas de Donetsk e Luhansk amb Crimèa e ansin de consolidar l’avançada territoriala de Russia dins aquela zòna.
 
 
Devèrs una guèrra mondiala?
 
Ucraïna a plan paucas possibilitats de reagir militarament. Una batalha navala entre Russia e Ucraïna seriá impensabla, perque l’armada ucraïnesa es inferiora, mai que mai après que Crimèa tornèt al domeni de Russia.
 
Es per aquò qu’Ucraïna voldriá revisar l’acòrdi de cooperacion entre los dos païses de 2003. Mas Russia a ja dich qu’acceptarà pas cap de cambiament de l’estatut e que reconeisserà pas jamai la demarcacion unilaterala de la frontièra dins las aigas d’Azov. Se se faguèsse lo cambiament o s’Ucraïna denoncièsse l’acòrdi, alavetz lo govèrn de Kyiiv poiriá convidar los païses de l’OTAN, mai que mai la VIa Flòta estatsunidenca, a atracar dins sos pòrts del mar d’Azov, çò que Moscòu a dich que permetriá pas de cap de biais. Lo Kremlin a dich que poiriá sonque admetre de bastiments de l’OTAN al pòrt ucrainés d’Odèssa, en mar Negra. Quina autra accion que siá seriá interpretada coma un acte ostil que poiriá agravar lo conflicte fins a lo convertir en un afrontament guerrièr dobèrt entre l’OTAN e Russia.
 
Per ara, l’OTAN a demandat de retenguda a las doas partidas per evitar l’escalada bellicosa, mas a l’encòp totes los païses membres an sostengut Ucraïna. L’Union Europèa a tanben sostenguda l’unitat territoriala d’Ucraïna e a exigit de Russia que permeta als naviris ucraïneses de navigar liurament dins la mar d’Azov.
 
Lo problèma per Ucraïna es de trobar lo biais d’arrestar l’expansionisme rus sens arribar a una guèrra generalizada, amb l’intervencion de l’OTAN, çò que significariá una guèrra mondiala.