Lo govèrn espanhòl de Pedro Sánchez a cambiat lo ton amb Catalonha. Ara ven d’avertir lo govèrn de la Generalitat que Madrid prendrà en man lo mantenement de l’òrdre en Catalonha e Aran se Barcelona lo pren pas. Lo govèrn de Sánchez justifica aquela menaça pr’amor d’una protèsta de militants independentistas que se tenguèt dimenge passat, ont los manifestants alcèron las barrièras d’un peatge sus l’autoestrada entre Tarragona e Barcelona sens que la polícia catalana intervenguèsse.
 
Dins aquel sens, lo ministre de l’Interior Fernando Grande-Marlaska mandèt diluns una letra a son omològ catalan en disent que, se la polícia catalana exercís pas sas foncions, i mandarà las fòrças de seguretat de l’estat. Dins aquela letra, Grande-Marlaska fa referéncia a la protèsta d’aquel peatge.
 
De son caire, lo ministre espanhòl dels afars estrangièrs, Josep Borrell, jutgèt diluns passat qu’èra “pas normal dins un país modèrn e civilizat, que las autoestradas foguèsson barradas pendent 15 oras per que qualques centenats de personas volguèsson manifestar lor malcontentament”.
 
 
La menaça de suprimir las institucions catalanas e aranesas
 
Dins aquel sens, Sánchez prononcièt ièr de matin un discors fòrça dur contra l’independentisme catalan en l’acusant de “mentir” e de “manipular l’istòria” del temps que menaçava de mandar las fòrças de l’òrdre espanhòlas en Catalonha.
 
Lo president de la Generalitat en exili, Carles Puigdemont, reagiguèt sus Twitter: “Nos fòrabandís de son discors, mas nos bat se decidissèm de partir”.
 
Fòrça mèdias espanhòls jonhon lo discors de la drecha espanholista en raportant una situacion de violéncia en Catalonha qu’existís pas ara per ara. Un discors qu’ara tanben a jonch lo president espanhòl, Pedro Sánchez.
 
Lo govèrn de Sánchez foguèt investit amb lo sosten dels independentistas, çò que la drecha li repròcha. Ara, Sánchez, après lo marrit resultat obtengut a las eleccions regionalas d’Andalosia, cercariá lo sosten d’una drecha qu’exigís una destitucion de las institucions catalanas, e per tant tanben de las aranesas. Una situacion de violéncia poiriá justificar aquela intervencion.
 
 
Mandan 400 agents en Catalonha
 
Mentretant, lo govèrn espanhòl a anonciat que mandarà 400 policièrs en Catalonha per “assegurar” la seguretat per carrièras entre lo 19 e lo 22 de decembre. Aquò significa que se doblarà la preséncia de la polícia espanhòla en Catalonha.
 
La tòca seriá de protegir una reünion del conselh dels ministres espanhòls que se farà, de biais extraordinari, a Barcelona, lo 21 de decembre que ven, just durant lo 1r anniversari de las eleccions regionalas impausadas pel govèrn estatal après la suspension espanhòla del govèrn de la Generalitat.
 
Qualques collectius ciutadans an cridat a una protèsta ciutadana en Catalonha e Aran que, inspirada del movement dels Gilets Jaunes, cèrca de paralisar lo país aquel 21 de decembre que ven. Jos lo lèma “lo grand arrèst”, apèlan a s’abilhar amb de gilets jaunes e cèrcan de protestar contra aquel conselh dels ministres que lo considèran coma una “provocacion”.
 
Plusors Comitats de Defensa de la Republica (CDR) cridan al “grand arrèst” e demandan de blocar las principalas estradas e infrastructuras del país mentre que l’Assemblada Nacionala Catalana anóncia una protèsta energica.
 
 
“Venir far aquela reünion lo 21 de decembre es una provocacion”
 
De son caire, lo govèrn de la Generalitat de Catalonha diguèt ja lo 4 de decembre passat que compreniá las rasons de la protèsta. “Venir far aquela reünion lo 21 de decembre es una provocacion”, çò diguèt la pòrtavotz del govèrn catalan, Elsa Artadi. “Mai que mai quand auràn un an las eleccions al Parlament, d’eleccions que ganhèt l’independentisme mas que lor resultat s’apliquèt pas, a causa de l’intervencion del jutge Llarena quand se volguèt far los debats d’investidura”, çò apondèt.
 
Dins aquel sens, Artadi assegurèt que “los ciutadans de Catalonha [avián] drech de protestar, e doncas que [se protegiriá] lo drech qu’an lo mond de protestar”.
 
 
Crisi amb Eslovènia
 
En mai d’aquò, las autoritats e los mèdias espanholistas an criticat amb duretat que lo president de la Generalitat en foncions, Quim Torra, vesitèsse lo president d’Eslovènia e que puèi anoncièsse un camin devèrs l’independéncia a la faiçon eslovèna. Aquelas criticas asseguran que l’independéncia eslovena se faguèt amb violéncia e que i aguèt qualques mòrts.
 
Totun, lo govèrn d’Eslovènia a cridat l’ambaissador espanhòl per li reprochar aquelas criticas. Segon Delo, lo jornal pus important d’aquel país, lo govèrn eslovèn explicarà a l’ambaissador espanhòl cossí se passèt lo procès d’independéncia eslovèn en tot solinhar qu’Eslovènia empleguèt pas brica la violéncia, mas que solament se defendèt de l’ataca de l’armada iogoslava.
 
 
Quatre presonièrs politics en cauma de la fam
 
Mentretant, lo govèrn de Madrid ditz pas res sus los presonièrs politics en cauma de la fam illimitada. Jordi Sànchez e Jordi Turull comencèron lo 30 de novembre e Joaquim Forn e Josep Rull jonguèron la cauma dins la matinada del tres de decembre.  Reclaman que lo Tribunal Constitucional espanhòl responda a lors recorses paralisats dempuèi un an, car es lo sol biais de far una apelacion davant la Cort Europèa dels Dreches Umans.
 
Totun, lo Tribunal Constitucional contunha lo blocatge. Aquela cort a admés una trentena de recorses, qu’a pas resolgut, e ditz que contunharà de los estudiar a causa de la complexitat de la procedura a partir del mes de genièr que ven.
 
Sonque lo regèt d’un d’aqueles recorses permetriá als presonièrs politics catalans de far apelacion dirèctament davant la Cort Europèa dels Dreches Umans d’Estrasborg. Mas lo tribunal espanhòl a admeses totes los recorses e los ten a l’espèra de los resòlver. E justament es çò que planhon los presonièrs: que se siá admés absoludament totes lors recorses. Perque, tant que son encalats dins lo sistèma judiciari espanhòl, pòdon pas anar a la Cort Europèa dels Dreches Umans.