Comencèt ièr, dimars 18 de decembre, lo jutjament contra lo referendum d’independéncia de Catalonha e Aran tengut lo 1r d’octòbre de 2017, e doncas, contra los presonièrs politics catalans, un an e dos meses après lor encarceracion preventiva. Se perseguís 18 independentistas catalans acusats de rebellion, sedicion, desobesissença, apertenéncia a organizacion criminala e malversacion de fonzes publics, dins una procedura plena d’irregularitats qu’a pas reüssit que las justícias alemanda, bèlga, soïssa e escocesa extradiscan los exiliats.
 
Dins aquela primièra sesilha se tenguèt las questions prèvias e los jutges escotèron las demandas dels avocats qu’argumentan que lo tribunal es pas competent per jutjar l’afar e quitament pas imparcial. Los jutges “son de politicians que fan de politica”, çò diguèt un dels avocats. Se demandèt tanben lo drech dels acusats a l’emplec del catalan e que i aguèsse un servici de traduccion automatica.
 
Los acusats èran pas a la sesilha. D’un costat del tribunal i aviá los procuraires, lo ministèri public, l’avocat de l’estat e l’acusacion populara exercida pel partit ultradrechista Vox. De l’autre, los avocats dels acusats.
 
 
Quasi totes los acusats son de caps de las listas electoralas
 
A l’ora d’ara, son jutjats per la Cort Suprèma espanhòla los elegits seguents:
  Quasi totes los acusats son de caps de las listas electoralas de las tres candidaturas independentistas (Amassa per Catalonha, ÈRC e CUP) elegits a las darrièras eleccions regionalas del 21 de decembre passat.
 
 
Quatre presonièrs politics en cauma de la fam dempuèi longtemps
 
Quatre presonièrs politics catalans son en cauma de la fam illimitada. Jordi Sànchez e Jordi Turull comencèron lo 30 de novembre e Joaquim Forn e Josep Rull jonguèron la cauma dins la matinada del tres de decembre.  Reclaman que lo Tribunal Constitucional espanhòl responda a lors recorses paralisats dempuèi un an, car es lo sol biais de far una apelacion davant la Cort Europèa dels Dreches Umans.
 
Totun, lo Tribunal Constitucional contunha lo blocatge. Aquela cort a admés una trentena de recorses, qu’a pas resolgut e ditz que contunharà de los estudiar a causa de la complexitat de la procedura.
 
Sonque lo regèt d’un d’aqueles recorses permetriá als presonièrs politics catalans de far apelacion dirèctament davant la Cort Europèa dels Dreches Umans d’Estrasborg. Mas lo tribunal espanhòl a admeses totes los recorses e los ten a l’espèra de los resòlver. E justament es çò que planhon los presonièrs: que se siá admés absoludament totes lors recorses. Perque, tant que son encalats dins lo sistèma judiciari espanhòl, pòdon pas anar a la Cort Europèa dels Dreches Umans.