capçalera campanha

Actualitats

Japon reconeis lo pòble aino pel primièr còp dins l’istòria

Lo pòble aino a patit una istòria seculara d’assimilacion a la societat japonesa, çò qu’a povocat una pèrda gaireben totala de lor lenga

| Ann-Elise Lewallen
Japon reconeis enfin lo pòble aino. Pel primièr còp de l’istòria del país nipon, an fach una lei per promòure e protegir la cultura dels ainos, çò rapòrta Nationalia.  Aquò beneficiariá a una comunautat d’aperaquí 24 000 personas. Pasmens, los ainoïstas critican que se reconesca pas lo drech d’autodeterminacion ni lo drech a la tèrra, compreses dins la Declaracion dels Dreches dels Pòbles Indigènas. En mai d’aquò, la lei compren pas cap de demanda de perdon.
 
Lo pòble aino a subit una istòria seculara d’assimilacion a la societat japonesa, çò qu’a provocat una pèrda gaireben totala de lor lenga. En mai d’aquò, lo taus de pauretat, de caumatge e de manca d’accès a l’universitat en çò dels ainos es mai grand que la mejana de tot Japon.
 
 
A pena un desenat de locutors
 
Fins al sègle XX, se parlava de lengas ainos dins la mitat sud de l’illa de Sakhalin, que fa partida de Russia, e dins tota l’illa d’Hokkaido que fa partida de Japon. Lo darrièr parlant d’aino de Sakhalin moriguèt en 1994. La lenga aino d’Hokkaido es ara en perilh de desaparicion. Segon de donadas dels ans 1980, un centenat de personas sabián parlar la lenga e solament un quinzenat l’emplegavan dins lor vida vidanta. La majoritat dels ainos d’Hokkaido s’exprimisson en japonés.
 
A l’ora d’ara, i a un movement actiu per far reviure la lenga e revirar la davalada de locutors, gràcias al trabalh que lo faguèt l’activista e folclorista Shigeru Kayano. Lo nombre de personas qu’estúdian la lenga aino es a aumentar.
 
L’aino es una lenga que tradicionalament s’escriviá pas mas qu’a una longa e rica literatura orala qu’es arribada per transmission intergeneracionala. Las istòrias mai conegudas son los Yukar que parlan d’eròis dels poders magics.
 
Lo projècte d’escritura de tota aquela oralitura, e de sa traduccion en anglés, comencèt en 1999. En 2007, s’arrestèt un projècte de transcripcion e traduccion que conten 92 istòrias Yukar e 49 contes non traduches, a causa de la mòrt de Shigeru Kayano.
 
 
 


abonar los amics de Jornalet
 
Reculada lingüistica de l'aino
Reculada lingüistica de l'aino | Masgatotkaca

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris

francesc palma
2.

Un cas intressant de recuperacion d' una lenga que moriguet lo darrier parlant e qu'ara gràcias a l'escola hi ha gent que la parla, coma mostra lo video.

  • 1
  • 0
oksitanlaştıramadıklarımızdanmısınız Apraquital, tresena tenda apèi lo tuc còsta lo riu ont se banhan nusas las zègas a negrenuèch
1.

Per n'en saber un briu mai suls Ainous :
https://www.fascinant-japon.com/ainou-japon-histoire/

E per la lenga Aino :
http://hokkaido-ken.forumactif.org/t228-origines-culture-et-langue-des-ainous

  • 3
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article