Lo 4 de junh de 1989, uèi fa 30 ans, l’armada chinesa metèt lo ponch final a una tièra de protèstas en tuant entre 400 e 3000 personas segon las fonts. La repression s’estendèt per tota China. Lo govèrn chinés sona oficialament aquel fach “los incidents del 4 de junh”.
 
Trenta ans puèi, lo govèrn chinés a ensajat d’escafar quin remembre que siá d’aquel chaple. La polícia a alonhat de Pequin los dissidents politics, coma o fa a cada còp qu’arriba una data importanta, per empedir que contacten los mèdias estrangièrs. En mai d’aquò, contraròtla completament los contenguts d’Internet.
 
 
Una repression “corrècta”
 
Segon lo govèrn chinés, la repression que se faguèt fa 30 ans foguèt corrècta. “La repression de 1989 foguèt una turbuléncia politica e lo govèrn central prenguèt de mesuras. Los militars prenguèron de mesuras per arrestar aquelas turburléncias e aquò es la politica corrècta”, çò a dich lo ministre chinés de la defensa, Wei Fenghe.
 
Las manifestacions, que se debanavan principalament sus la Plaça de Tian’anmen de Pequin, foguèron l’eveniment politic pus important d’après la revolucion culturala. D’estudiants, d’intellectuals e d’obrièrs chineses comencèron de manifestar per denonciar la corrupcion en demandant de reformas politicas e democraticas. La contestacion s’estendèt dins las principalas vilas del país. A Pequin i aguèt las manifestacions pus grandas e de caumas de la fam. Après divèrsas temptativas de negociacion, lo govèrn chinés instaurèt la lei marciala lo 20 de mai de 1989 e faguèt intervernir l’armada lo 4 de junh.
 
Los tancs e l’infantariá de l’armada chinesa dissolguèron la manifestacion sus la Plaça de Tian’anmen dins la nuèch del 3 al 4 de junh. Segon la CIA, tuèron entre 400 e 800 manifestants, mas segon la Crotz Roja chinesa n’auciguèron 2600. Lo nombre de nafrats s’estima entre 7000 e 10 000. Puèi, lo govèrn arrestèt un nombre considerable de dissidents, expulsèt la premsa estrangièra e contrarotlèt las informacions publicadas dins la premsa chinesa.