Lo grop internacional de scientifics climatics de l’ÒNU a publicat un rapòrt que vòl donar las claus per frenar la crisi climatica sus la Tèrra. Dins aqueste, presentat dijòus passat a Genèva amb una granda espèra, los expèrts recomandan, coma premissas mai soslinhadas, que se consume mens de carn –lo sector elevaire es lo principal responsable del 23% de las emissions mondialas de gases d’efièch de sèrra– e encaminar lo sistèma alimentari devèrs una cultura mai duradissa e d’abituds de consum pus sanas.
 
Lo rapòrt del Panèl Intergovernamental dels Expèrts del Cambiament Climatic de las Nacions Unidas (IPCC segon sa sigla en anglés), elaborat per mai de 107 especialistas de 52 païses, defend una dièta basada suls aliments vegetals que ja consumam, coma de leguminosas e de cerealas, e tanben accèpta lo consum d’aliments d’origina animala, mas a condicion que sián produches dins de sistèmas duradisses de febla emission de gases d'efièch de sèrra.
 
Segon las donadas del rapòrt, basat sus mai de sèt mila estudis, se l'umanitat manten lo ritme actual de consum de carn e de creissença de la populacion, en 2050 lo sòl agricòla deuriá aumentar de sièis milions de quilomètres cairats, dos còps la superfícia totala d’Argentina.
 
 
Degalh d’aliments
 
Lo rapòrt avertís que se seguissèm los meteisses sistèmas de consum e, per extension, los meteisses modèls de produccion, creisseràn las inondacions, las secadas, las tempèstas e d’autres fenomèns de clima extrèm que menaçan lo provesiment global dels aliments. Aital, se prevei una aumentacion mejana d’un 7,6% suls prèses de las cerealas per l’an 2050, çò qu'aumentarà los prèses dels aliments e los risques d’inseguretat alimentària e de famina.
 
Lo provesiment per tèsta d’òlis vegetals e de carn es ara mai del doble qu’en 1961. A mai, ara entre lo 25% e lo 30% dels aliments que produsèm se pèrd o se degalha. Pour er aquela rason, l’IPCC demanda d’esfòrces per frenar la pèrda e lo degalh d’aliments, que representa almens l’8% dels gases d’efièch de sèrra produches per l’òme.
 
 
Aumentacion de la temperatura
 
Una autra revelacion dels expèrts de l’ÒNU es que la temperatura de l’aire a ja aumentat d’1,53°C dempuèi l’epòca preïndustriala, çò es lo doble de la temperatura mejana globala (0,87°C).
 
Dins lo rapòrt, los expèrts avertisson que lo Mond afronta un naut risc de secadas, d’incendis forestières, de desglaciacion del permagèl e de provesiments dels aliments instables. “Se prevei que los risques seràn de mai en mai sevèrs amb l’aumentacion de las temperaturas”, çò preven lo document de l’IPCC.
 
L’IPCC avertiguèt ja en octòbre de l’an passat que limitar l’escalfament global a una aumentacion de la temperatura mejana d’1,5°C al dessús dels nivèls preïndustrials èra solament possible amb “de cambiaments rapids, de longa portada e sens precedents”.
 
Dins l’Acòrdi de París de 2015, los païses s’engatgèron a manténer l’aumentacion de la temperatura globala jos los 2°C, idealament pas mai que l’1,5°C, en comparason amb los nivèls preïndustrials del sègle XIX. Los scientifics espèran que los politicians consideraràn las descobèrtas de l’IPCC a la Reünion d’Accion Climatica de l’ÒNU que se tendrà a Nòva York lo 23 de setembre venent.
 
 
Vejatz la conferéncia de premsa facha a Genèva: