Fa exactament 75 ans uèi que las còstas de Provença, a Cavalaira de Mar, Sant Tropetz, Sant Rafèu e Santa Maxima, coneguèron lo desembarcament de las fòrças aliadas que fòrabandirián d’Occitània l’Alemanha nazi. S’apelava “l’Operacion Dragon”.
 
L’11 de novembre de 1942, la màger part d’Occitània, qu’èra essencialament la Zòna Liura de l’estat francés après la desfacha de 1940 e l’aveniment del regim reaccionari e collaboracionista de Philippe Pétain, l’avián envasida las armadas alemanda e italiana per reagir al desembarcament aliat d’Africa del Nòrd. Pasmens, l’8 de setembre de 1943, l’Itàlia faissista vencuda —malgrat la creacion per Benito Mussolini de la Republica Sociala Italiana 15 jorns puèi al Centre e al Nòrd del país— foguèt obligada de signar l’armistici: sonque restavan en Occitània los alemands.
 
Ja, en octòbre de 1943, Corsega s’èra liberada dels nazis gràcias a l’union de la resisténcia còrsa, dels italians qu’avián cambiat de camp après la revirada de Mussolini, e dels franceses desembarcats l’8 de setembre. Aquò permetèt en partida la reüssida de l’Operacion Dragon.
 
Ansin, lo 15 d’agost de 1944, aperaquí 200 000 soldats estatsunidencs, canadencs, angleses e de la França Liura, valent a dire l’armada francesa eissida mai que mai de las colònias ultramarinas e africanas francesas, desembarquèron en Provença. Après la presa del pòrt de Marselha, lor avançada foguèt aisida, e en setembre jonguèron a Dijon, en Borgonha, las autras fòrças aliadas arribadas en Normandia del 6 de junh enlà.
 
Jornalet vòl rendre omenatge als soldats que donèron lor vida per embandir de nòstre país lo nazisme e sa barbariá.