Segon una nòva publicada dins la revista numerica Physical Review D, dos fisicians d’universitats estatsunidencas e chinesas aurián prepausat un nòu metòde teoric per trobar de traucs de vèrm. Segon divèrsas teorias actualas, los traucs de vèrm serián de portals per traversar l’espaci-temps e acorchar los viatges cosmics. Per o explicar, los fisicians causiguèron un trauc de vèrm situat teoricament a l’entorn de l’estela Sagitari A, un objècte cosmic subremassís al centre de nòstra galaxia.
 
“Se pòt pas confirmar se jamai arribarem de trapar un trauc de vèrme, çò diguèt Dejan Stojkovic, un d’aqueles dos fisicians. E sabèm pas tanpauc se serà çò que se pòt veire dins los filmes de sciéncia-ficcion. Totun, son ja estats confirmats dins la teoria de la relativitat generala”.
 
Aital, e segon aqueste fisician, e malgrat que l’umanitat poguèsse un jorn traversar l’espaci a travèrs d’un trauc de vèrm, caldriá ben veire s’aquò se poiriá far amb de naus espacialas pr’amor que cal una sorsa d’energia negativa sens limits per manténer lo trauc de vèrm dobèrt. E segon las coneissenças fisicas actualas, aquò es pas encara arribat. E doncas, per crear d’establitat dins un trauc de vèrm, uèi lo jorn, sonque se poiriá far de magia.
 
 
Un fenomèn teoric interessant
 
Malgrat aquò, los traucs de vèrm son un fenomèn fisic teoric pro interessant. E mai se siá pas encara demostrat de pròva experimentala de l’escasença de los crosar, segon la teoria aquò es possible. E segon Stojkovic son una solucion pro bona a las eqüacions d’Einstein.
 
Per ansin, Stojkovic e De-Chang Dai, l’autre fisician de l’Universitat de Yangzhou, decidiguèron d’estudiar cossí trobar de traucs de vèrm en tot agachar la trajectòria d’S2, una estela, a l’entorn de Sagitari A.
 
“Se i a doas estelas e caduna es a un costat d’un trauc de vèrm una d’aquestas auriá de patir la gravetat de l’autre. E la gravetat auriá de mostrar ont es lo trauc de vèrm, çò afirmèt Stojkovic. Alavetz, un còp qu’avèm l’orbita d’una estela a l’entorn de Sagitari A, se pòt agachar las desviacions que las patís son orbita se i a un trauc de vèrm entre ambedoas estelas”.
 
Aquò seriá solament la teoria car la tecnologia utilizada uèi lo jorn per espepissar lo còsmos es pas pro bona per trobar aital un trauc de vèrm. Totun, lo camin per o poder far seriá, segon çò qu’expliquèron aqueles dos fisicians, pas luènh, e doncas, lèu se poiriá assajar de trapar de traucs de vèrm de manièra scientifica. Malgrat que lo metòde pòsca provar que lo trauc de vèrm siá  aquí ont s’es dich.
 
“Quand aurem la tecnologia corrècta per poder agachar l’espaci aital, poirem dire qu’un trauc de vèrm es l’explica mai probabla se i a de desviacions gravitacionalas dins l’orbita d’S2. Mas encara serem luènh de poder dire que çò de trobat es un trauc de vèrm, çò apondèt Stojkovic. Se poiriá que i aguèsse una autra explica scientifica que provoquèsse aquela desviacion gravitacionala d’una estela”. (Legissètz la seguida)





 

---

Aqueste article es  publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.