Actualitats
Que cal commemorar l'11 de novembre?
L'11 de novembre de 1918 acabèt oficialament una guèrra que tuèt de milièrs e de milièrs de joves occitans, amb los consecutius sagnament economic e destruccion de la cultura nòstra
Coma cada an, l’11 de novembre, França commemòra e se remembra dels mòrts de la Primièra Guèrra Mondiala. Dins cada vila e vilatge de l’estat francés, i a un monument amb los noms de totes los abitants mòrts als prats batalhièrs d’aquela guèrra colossala. Dins qualques cases aquò correspond a un percentatge fòrça naut de la populacion. Aqueles mòrts son utilizats per ne far un grand acte d’enaurament del patriotisme francés, e los an meses al servici de la construccion de l’identitat nacionala francesa, del colonialisme e de la grandesa francesa bastida sus l’uniformitat mai absoluda.
Es pr’amor d’aquò que l’11 de novembre los occitans nos deuriam remembrar de çò que signifiquèt aquela guèrra crusèla per nòstre país. La guèrra portèt la mòrt a la majoritat dels joves occitans menats en primièra linha coma carn de canon, e devorèt las ressorsas naturalas d’Occitània que foguèt quitament descapitalizada en menant sas bancas principalas a París. E sustot, aduguèt l’alienacion e signifiquèt lo còp màger contra nòstra lenga e nòstra identitat nacionala.
Es pr’amor d’aquò que l’11 de novembre los occitans nos deuriam remembrar de çò que signifiquèt aquela guèrra crusèla per nòstre país. La guèrra portèt la mòrt a la majoritat dels joves occitans menats en primièra linha coma carn de canon, e devorèt las ressorsas naturalas d’Occitània que foguèt quitament descapitalizada en menant sas bancas principalas a París. E sustot, aduguèt l’alienacion e signifiquèt lo còp màger contra nòstra lenga e nòstra identitat nacionala.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Moriren per ser joves e qu' agueren de far lo servici militar, e a la força los mandaren al Nord per defensar una terra qu' era pas la seuna. Moriren desertant de l'exercit francès, afusselhats perquè volian pas disparar a los a los altres soldats qu' es trobaven davant e que tampauc volian luchar contra eles, eran amics ,e sos comandaments eran sos enemics.
Lo libre Morir a Bertrix
lo sacrifici dels regiments del sud-oest.
https://livre.fnac.com/a6495574/Laurent-Segalant-Mourir-a-Bertrix-le-sacrifice-des-regiments-du-Sud-Ouest-22-aout-1914
Soi pas segur que França aja ganhada la guèrra. Alemanha èra en revolucion, lo kaiser èra cadut e una republica èra a s'installar mentre susmautas localas comunistas se debanavan dens uns endrets (Bavièra). An demandat una pausa provisòria lo 11 de noveme qu'es venguda definitiva après. Les Franceses n'an profeitat ende proclamar la victòria lavetz que lo front èra encara clarament luenh d'Alemanha. S'enseguiscoc un sentit d'injustícia en çò deus Alemans que devèvan pagar un tribut pesuc, sentit expleitat per la dreta extrèma dinc a l'arribada au poder de Hitler.
En apondon :
Cal apondre atanben los civils qu’an perdut la vida en causa de la guerra. Los nhafrats de guerra se moriguèron apèi guerra : 1919,1920,1921.
Me rementi de quand èri pichon d'aver vist d'unis nhafrats de la guerra de 14-18, d'esbraçotats, de pas qu'un uèlh, de cambas de fustas, d'autras sus de cardièras a ròdas : calia aver los dos braces per los poder far corre. N'e i avia dins cada vilatge
Lo nombre de mobilizats per frança fuguèc de : 7 802 400 17,79 % dels mobilizats son mòrts per frança.
Per Occitània es malaisit de saber caldria aver lo nombre de mobilizats per departament.
.En 1914 es una majoritat de Paisans e d’obrièrs que dintran dins la guèrra, an gaireben pas d’instruccion, lo nivèl mager es lo certificat d’estudis,
En 1913 son 8000 laureats al bachelierat.
La França d’aquela epòca es 41 milhons d’estatjants 44% son de paisans, 30% d’obriers.La jornada de trabalh es de 10 oras, i a pas de securitat sociala, nimai cap de sistem de retrata, las femnas an pas drech de votar. L’esperança de vida es a 48 ans pels òmes e 52 ans per las femnas.
E per nosaus occitan tot aquel monde èra nascut plan abans 1914 e parlavon totis ocitan enquèra.
Se volèm rendre un omenatge particular als soldats occitanofòns tuats pendent la primièra guèrra Mondiala, podèm mençonar tanben los soldats alemands del ducat de Württemberg que parlavan encara a l'epòca lo vivaroalpenc.
Lors aujòls èran d'emigrats valdeses faidits, benlèu sortits de la Val Cluson al sègle XVII, e refugiats dins l'actuala Alemanha.
D'unes pus sabents que ieu no'n saurián contar mai.
Ni per tot, quina que siá la lenga, lo sang es roge.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari