Actualitats
Uèi es lo jorn de l’esperanto
Cada 15 de decembre, d’esperantistas de tota la planeta organizan d’eveniments restacats amb lor movement lingüistic e social
Coma cada 15 de decembre, los esperantistas del Mond entièr celèbran uèi lor fèsta. Atal, dins totes los cantons de la planeta, los locutors de la lenga internacionala organizan d’eveniments restacats amb lor movement lingüistic e social.
Aquela tradicion a sas originas dins los ans 1920 quand un grop d’escrivans e d’activistas esperantistas prepausèron coma celebracion la data de naissença de Ludwik Lejzer Zamenhof, l’iniciator de l’esperanto, que uèi auriá 120 ans.
Un gatge per la diversitat lingüistica
L’esperanto es una lenga planificada que permet la comunicacion entre las personas en condicions egalas. Pensada coma lenga auxiliara e nèutra, es un gatge per la diversitat lingüistica. Al delà, sa relativa facilitat la fa venir accessibla a quina persona que siá, independentament de sa posicion sociala o de sa cultura.
L’accion de l’esperantisme se fonda, normalament, sus l’aplicacion dels dreches reconeguts dins la Declaracion Universala dels Dreches Umans, dins la Declaracion Universala de la Diversitat Culturala, dins la Declaracion Universala dels Dreches Lingüistics e sustot dins lo Manifèst de Praga, sorgit dins l’encastre del movement esperantista.
Una data alternativa al 26 de julhet
Totun, lo jorn de l’esperanto per excelléncia es lo 26 de julhet, en commemoracion de la publicacion de l’Unua Libro (Primièr Libre) en 1887 a Varsòvia. Se tracta d’un manual que compreniá las 16 règlas de la lenga internacionala creada per Zamenhof, 900 raices de vocabulari, una letra e la traduccion en la nòva lenga de qualques versets de la Bíblia amb la pregària del Paternòstre. Se voliá nomenar la lenga tot simplament Lenga Internacionala o “Internacia Lingvo”, mas Zamenhof, per paur de la repression del tsar, signèt aquel primièr libre amb l’escaisnom de Doktoro Esperanto, es a dire, “Doctor qu’a d’espèr”.
Lo 26 de julhet es totjorn commemorat pels esperantistas, mas sembla que lo 15 de decembre siá una data melhora per organizar d’eveniments pel public.
Aquela tradicion a sas originas dins los ans 1920 quand un grop d’escrivans e d’activistas esperantistas prepausèron coma celebracion la data de naissença de Ludwik Lejzer Zamenhof, l’iniciator de l’esperanto, que uèi auriá 120 ans.
Un gatge per la diversitat lingüistica
L’esperanto es una lenga planificada que permet la comunicacion entre las personas en condicions egalas. Pensada coma lenga auxiliara e nèutra, es un gatge per la diversitat lingüistica. Al delà, sa relativa facilitat la fa venir accessibla a quina persona que siá, independentament de sa posicion sociala o de sa cultura.
L’accion de l’esperantisme se fonda, normalament, sus l’aplicacion dels dreches reconeguts dins la Declaracion Universala dels Dreches Umans, dins la Declaracion Universala de la Diversitat Culturala, dins la Declaracion Universala dels Dreches Lingüistics e sustot dins lo Manifèst de Praga, sorgit dins l’encastre del movement esperantista.
Una data alternativa al 26 de julhet
Totun, lo jorn de l’esperanto per excelléncia es lo 26 de julhet, en commemoracion de la publicacion de l’Unua Libro (Primièr Libre) en 1887 a Varsòvia. Se tracta d’un manual que compreniá las 16 règlas de la lenga internacionala creada per Zamenhof, 900 raices de vocabulari, una letra e la traduccion en la nòva lenga de qualques versets de la Bíblia amb la pregària del Paternòstre. Se voliá nomenar la lenga tot simplament Lenga Internacionala o “Internacia Lingvo”, mas Zamenhof, per paur de la repression del tsar, signèt aquel primièr libre amb l’escaisnom de Doktoro Esperanto, es a dire, “Doctor qu’a d’espèr”.
Lo 26 de julhet es totjorn commemorat pels esperantistas, mas sembla que lo 15 de decembre siá una data melhora per organizar d’eveniments pel public.
Articles relacionats
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#10 Amb quatre plombs pel cap, un lop, e mai siá un lopàs, manjan fòrça mens de carn, après. Basta de li explicar las causas d'un biais pro fèrme e clar.
Cresi que far una barreja de paraulas de diferentas lengas del mond, no basta per que sia una lenga internacionala. I a lengas ponts coma l'occitana, e la catalana, entre las neolatinas que podrian far de lengas comunas entre las neolatinas. Tamben i a lo latin vulgar evolucionat de las lengas abans de ser novas lengas,que podria o non, aver estat la solucion de la latina unificada; coma l'arab qu' encara es la lenga estandar parlada pel medias qu' es l'arab antic, e aissí s'a evitat que sorgissin las lengas derivadas de l'arab. Entre las lengas germanicas cresi que l'olandès es una lenga pont entre l'anglès i a l'alemanh. Saber las lengas centralas o ponts ajuda a aprene las d'aquela familia. Lo francès es una lenga que ja ten una influència de las germanicas importanta e es mala de comprene sobretot parlada, per las altras lengas neolatinas. La lenga d'Oc dels trobadors era facil de comprene per las altras lengas latinas, per aissò i havia trobadors de totas aquestas altras lengas e fins i tot per lengas no latinas coma las germanicas.
#9
Cal pas èsser balucs nimai enjaurits, los lops an pas jamai estat vegetarians e o saràn pas jamai.
#8 Justament non pas. Se parlas a un franchimand, te cau parlar francés pr'amor que lo tipe sap pas l'occitan. Seràs doncas dens una situacion de colonizat, una situacion d'inferioritat. Se l'Esperanto es ensenhat a l'escòla (es un exemple, solide), lo poderàs utilizar, seràs sus un pè d'egalitat dambe ton interlocutor, cadun aurà hèit una camada de cap a l'auta. Se que non, son los mès fòrts que hèn pas jamè la camada e los mès charres que la hèn.
#7
Malastrudament es pas atal que fonciona dins la realitat de la vida vidanta.
Cal pas èsser balucs nimai enjaurits, los lops an pas jamai estat vegetarians e o saràn pas jamai.
Tota lenga es concurencia, sobretot a l’encontra de las lengas minorizadas sul camin del desbrembe.
Promòure l’esperanto es coma promòure lo francés, la promocion es lo rebat de l’ostilitat cronica desclarada a l’encontra de nòstra lenga occitana.
Es dampnajós coma un PPD Proferta Poblala de Destruziment (Offre publique de destruction).
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari