Jornalet vos prepausa, cada jorn a partir del diluns 16 fins al dissabte 21 d'abril, una analisi dels programas electorals dels sièis candidats mai importants a las eleccions presidencialas francesas. Tostemps s'agiràn d'analisis jornalisticas d'un punt de vista nacional occitan e imparcial.
François Bayrou es considerat lo candidat de centre d'aquestas eleccions presidencialas. Fòrça aimat pels militants occitanistas e regionalistas d'autras culturas de França, sovent es complicat de trobar dins los seus discorses las proposicions concrètas que conten lo seu programa. Bayrou sap que li interèssa mai de parlar de valors e de causas intangiblas que non pas de mesuras concrètas. Ara, Jornalet vos prepausa de dintrar dins la letra precisa del seu programa e de l'analisar mai prigondament.
Una opcion vertadièrament europeïsta
Fraçois Bayrou sap perfectament quin es lo problèma de l'Europà de uèi: l'ingeréncia des estats, que priorizan lor interesses particulars enluòc de pensar collectivament per Euròpa tota. Es per aquò que lo programa del MoDem conten de proposicions de cambiament plan concrètas a rapòrt de l'organizacion de l'Union Europèa. Una de las proposicions es la creacion de la figura d'un President de l'Union Europèa elegit per sufragi universal, que deuriá èsser pro independent per prendre de decisions sens la pression dels interesses dels estats nacionals.
Una candidatura d'ambigüitats (socialas)
Bayrou sap que per capitar e poder aver de bons resultats li cal ganhar de vòts a la dreita e a l'esquèrra. Es per aquò qu'es fòrça complicat de trobar dins son programa de proposicions vertadièrament marcadas per exemple en politica fiscala o en tot çò que se referís als dreits dels emplegats. Amb lo programa del MoDem en man, es gaireben impossible, per exemple, de saber se, en cas que Bayrou foguèsse President de la Republica Francesa, las 35 oras contunharián o pas. O, per exemple, es pas possible de saber se l'intencion de Bayrou serà d'augmentar o redusir las taxas a las grandas corporacions. Es una candidatura, doncas, que, pr'amor de la siá situacion de centre politic, vòl pas tròp mostrar totas las cartas. E aquò se vei.
Una opcion que combina la radicalitat democratica... amb lo classisme
Lo programa del MoDem conten qualques proposicions un pauc curiosas. Per exemple, d'un costat, i trobam de proposicions per limitar lo temps dels mandats politics, aital coma de proposicions per limitar l'acumulacion de cargas, o, encara, la proposicion d'enebir pendent 10 ans lo retorn a la vida politica a totes aqueles condemnats per corrupcion. Mas, a l'encòp, dins lo seu programa tanben i trobam de proposicions plan estranhas coma aquesta: "Nomenar un govèrn d'unitat nacional compausat per d'òmes e dònas sortits de las grandas familhas de pensament del nòstre país". Seriá plan de saber exactament a quinas familhas se referís Bayrou quand parla d'aquestas grandas familhas de pensament.
Lo candidat amic dels (pichòts) entreprenaires
Lo MoDem sap qu'un dels sectors socials mai sensible a las siás proposicions son los pichòts entreprenaires. Es per aquò que lo programa de Bayrou s'engatja especialament per aqueste mitan. Es aital que, per exemple, prepausa de crear la figura legala pertinenta per permetre que las entrepresas de mens de 50 emplegats pòscan aver d'emplecs "sens cargas" fiscalas. Bayrou, doncas, se vòl far veire coma lo candidat businessfriendly, especialament dels entreprenaires del país. Es per aquò qu'una de las proposicions de Bayrou es la creacion del sagelh "Made in France". Segon lo MoDem, aquò permetriá de revalorizar la produccion francesa e, doncas, reactivariá l'economia.
Una defensa de las lengas e culturas regionalas
Dins lo programa de Bayrou i trobam mantunas referéncias a las lengas e culturas regionalas de França. Concretament, un dels engatjaments mai reconeguts, es la proposicion de ratificar la Carta Europèa de las lengas regionalas o minorizadas.
Marçal Girbau per Jornalet
Marçal Girbau per Jornalet
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#4
Comprèni. Va plan
Bona causida per diumenge, se bona causida i pòsca aver dins aqueste curiosa eleccion!
;-)
Rai tà Bayrou, Hollande o Eva Joly, los tres candidats qui's disen meilèu "favorables" a las lengas "regionaus". N'ei pas de las simpatias de cap a l'un o l'aute deus candidats la question.
Qu'ei meilèu la fin deu vòste comentari qui'm hè díser aquò : "un renegat asservit al sistèma exogèna que govèrna Occitània".
I avosse un candidat occitanista independentista ad aqueras eleccions, que's saberé.
E que'u caleré desirar corau, arsec, e estrambòrd... en aténer que creèsse las eleccions tà la Republica Occitana...
#2
Non ai pas las 500 signaturas!
Comprèni pas perqué me disètz aquò a ieu.
Aqueste es un article politic: cadun es liure de dire çò que ne pensa, me pensi.
S'avètz simpatias politicas cap a Bayrou, es quicòm que respècti; que respecti cap a vos elegeire e cap a Bayrou qu'es una persona fòrça respectabla.
Ieu n'ai pas cap de simpatis polititcas cap a el, e es tanben quicòm repectable
Non pas?
#1 Vertat aqueth òmi que's presenta a la presidéncia de la Republica Francesa...
E tu Faidit, as avut las toas 500 signaturas entà't presentar a la presidéncia de la Republica occitana ?
"Es acabat lo temps de la vergonha... blablabla".
Francament s'es remirable qu'un politician asservit al sistèma francimand parle en occitan en public, ne tombarai pas a tèrra en bavassejar d'admiracion per 1 minuta en mièja en lenga d'òc !
Sustot qu'aquela frasa es totalament recalfada, vielha de gaireben 20 ans. Ridicul!
Lo François Bayrou es coma los autres: un renegat asservit al sistèma exogèna que govèrna Occitània.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari