Dijòus passat, se tenguèt a l’Assemblada Nacionala francesa lo debat en primièra lectura sus la proposicion de lei del deputat breton Paul Molac, destinada a protegir las lengas mal nomenadas regionalas, amb l’idèa de portar “de solucions concretas a de problèmas que perduran dempuèi tròp longtemps”. Solament una quinzena de deputats èran presents al debat amb lo ministre de l’Educacion francesa dicha nacionala, Jean-Michel Blanquer.
 
Lo projècte de lei de Paul Molac foguèt adoptat en primièra lectura, e sembla que servirà pas que per autorizar los caractèrs non franceses coma l’usatge del tilde pels prenoms, e per garentir las senhaleticas bilingüas e que se confonda pas la lucha contra l’usatge excessiu de l’anglés (Lei Toubon de 1994) amb un combat contra la diversitat lingüistica autoctòna. Lo deputat breton demorèt dins un sentiment agredoç. D’un caire, la comission dels afars culturals retenguèt solament tres articles suls dètz que figuravan inicialament dins lo tèxt. De l’autre, los deputats votèron la supression de l’article 3 que portava sus l’ensenhament de las lengas mal nomenadas regionalas dins l’encastre de l’orari normal dels establiments d’ensenhament.
 
 
Una reparacion istorica
 
Dins son discors, Molac evoquèt un deute istoric de l’estat, mai que mai a partir de la Revolucion Francesa, en remembrant los prepauses fòrça ostils als mal nomenats “patois” [pateses] coma l’occitan Barrèra de Vieusac o l’abat Grégoire. A mai, remarquèt que dempuèi la lei Deixonne de 1951 sus l’ensenhament de las lengas localas, solament doas proposicions de lei sus aquel subjècte son estadas examinadas per l’Assemblada, l’una en 2015 e l’autra en 2016.
 
 
Segon Blanquer, l’estat protegís las lengas
 
De son costat, Blanquer intervenguèt al nom del govèrn en reprochant a Molac que critiquèsse la Revolucion francesa e la Republica, e assegurèt (se sap pas s’o faguèt amb cinisme o en i cresent vertadièrament): “Nosautres avèm pas cap de problèmas amb las lengas e las culturas regionalas” en tot assolidar que la lei actuala, segon el, donariá tot çò que cal per ne desvolopar l’ensenhament. A mai, Blanquer assegurèt que 380 000 escolans estudiavan actualament las lengas qu’el nomena regionalas.
 
 
“Promocion excessiva de las lengas regionalas”
 
D’autres elements del debat an mostrat l’incapacitat persistenta de la classa politica francesa a comprene e respectar la democracia lingüistica. Per exemple, Bastien Lachaud de La França Insomesa afirmèt que lo declin de las lengas que se cercava de defendre se situava endacòm mai que dins las leis. Dins aquel sens afirmèt quitament qu’èra “excessiva” la promocion de “cèrtas lengas regionalas” en defendent que çò que caliá sosténer èra l’ensenhament de las lengas de l’immigracion.
 
 
Lenga “nacionala” versus lengas “regionalas”
 
De mençonar que la division conceptuala e valorativa entre lengas dichas internacionalas, nacionalas e regionalas, amb la quala comencèt lo debat es per maites sociolingüistas una manifestacion evidenta d’imperialisme lingüistic.
 
 
 

#Communiqué Le vote en première lecture hier de la loi sur les langues régionales est une avancée même si on aurait pu aller plus loin, notamment sur le volet enseignement. Notre mobilisation ne doit pas cesser pour préserver la transmission de nos langues https://t.co/IZV0A46mMBpic.twitter.com/9PYIZyLbA4

— Paul Molac (@Paul_Molac) February 14, 2020

 

Ils étaient sept députés bretons présents hier soir. La liste dans l'article ci-dessous https://t.co/KiGwMLHy3I

— Maxime Touzé (@MaximeanTouzet) February 14, 2020