Las informacions sul coronavirus fan totjorn l’actualitat dins totes los mèdias, d’un biais mai o mens sensacionalista, e an lors repercussions sus l’economia mondiala. Ça que la, nos sembla tras qu’inquietanta la situacion dins la region de Wuhan ont 20 milions de personas son confinadas dins la paur de çò que lor pòt arribar de part de la malautiá o de las decisions del govèrn chinés.
 
La vila de Wuhan, d’11 milions d’abitants, es desèrta e lo govèrn a enebit d’i intrar e de ne sortir. Foncionan pas pus lo mètro, ni lo bus, ni los trens, ni los aeropòrts... I a pas de jornalistas dins la zòna e sabèm pas gaire çò que s’i passa.
 
Amnestia Internacionala denóncia que, dins la gestion de la crisi del coronavirus, “de personas qu’ensajan de partejar d’informacion sus la malautiá suls rets socials son perseguits pel govèrn chinés”. L’organizacion umanitària mençona especificament los cases de dos blogaires, que raportavan la situacion, Fang Bin e Chen Qiushi. D’efièch, an desaparegut après publicar sul ret de vidèos e de fòtos sus la situacion de la vila.
 
 
De vidèos sus Youtube, un ret enebit en China
 
Fang es un entrepreneire que comencèt de metre en linha de vidèos sus Youtube per “raportar la situacion reala dins la vila”. Pasmens, cal soslinhar que Youtube es enebit en China, e solament s’i pòt accedir a travèrs de  rets privats virtuals (los VPN, segon lor sigla en anglés).
 
Dins un d’aqueles vidèos, Fang explica que la polícia lo portèt per l’interrogar abans de lo daissar en libertat. Mas dempuèi lo 9 de febrièra desaparegut e sabèm pas res d’el. Segon The New York Times, los darrièrs vidèos que publiquèt Fang avián un aspècte “explicitament politic rarament vist en China”. Lo darrièr vidèo que lo publiquèt afichava un brèu messatge qu’apelava a la “resisténcia ciutadana”.
 
 
Un avocat especializat en dreches umans
 
De son latz, Chen es un avocat especializat en dreches umans qu’èra conegut demest los activistas pròdemocracia. Segon la BBC, se gandiguèt a Wuhan a la fin de genièr per i “documentar çò que vertadièrament s’i passa”. Aquí Chen faguèt d’entrevistas de ciutadans qu’avián perdut de parents.
 
Totes los comptes qu’aviá suls rets socials chineses, coma Wechat, son escafats, e l’an acusat de propagar de rumors. Son perfil de Twitter, gerit per un amic, publiquèt lo 6 de febrièr un vidèo ont la maire de Chen explicava que son filh aviá desaparegut la velha.
 
Divèrsas informacions publican aquesta setmana que lo govèrn chinés coneissiá l’existéncia del virus doas setmanas abans de ne parlar publicament e qu’aviá ja entamenat de mesuras de confinament de la populacion de Wuhan.
 
De soslinhar tanben la mòrt de l’oftalmològ qu’aviá ensajat d’avertir de la perilhositat del virus lo 30 de decembre. Aviá sonque 36 ans.