Actualitats
La comunicacion entre dunas
Lo primièr movement de la duna qu’es mai endavant ne seriá çò que determinariá lo movement d’autras dunas que son mai endarrièr o suls costats
Totes sabèm perfièchament que las dunas de sabla son d’objèctes inanimats e qu’an pas de vida. Malgrat aquò, çò que se sabiá pas es que tanben comunican entre elas. Es çò que trobèt una còla de cercaires de l’Universitat de Cambridge e qu’es susprenent: las dunas se desplaçan e en o fasent interagisson entre elas per s’amassar o arrestar lo movement d’autras dunas.
Aital, amb un experiment fach qu’ajudèt a agachar de dunas, los cercaires poguèron confirmar que doas dunas parièras pòdon començar lo camin amassa mas que, amb lo temps, se pòdon desseparar e seguir de camins diferents. Cossí es possible? Lo primièr movement de la duna qu’es mai endavant ne seriá la causa e çò que determinariá lo movement d’autras dunas que son mai endarrièr o suls costats. La resulta de l’experiment, totalament estonanta, es estada publicada dins la revista numerica Physical Review Letter.
L’estudi serà utilizat per assajar de predire lo movement de las dunas de sabla del desèrt, que pòdon envasir de canals, far créisser la desertificacion o sepelir de rotas entièras amb lor movement. Pr’amor qu’aquestas ja mai son solas, e son puslèu dins de grops mai grands. E ara se sap que lo movement d’unas determina lo movement d’autras.
La migracion de las dunas de sabla
La migracion o lo movement de las dunas de sabla es ja conegut dempuèi longtemps. A mai, s’es confirmat que la velocitat d’una duna es invèrsa a sa talha: las pichonas dunas se desplaçan mai lèu que las pus grandas. Mas çò qu’encara es pas comprés es cossí interagisson entre elas.
“I a diferentas teorias sus lo movement de las dunas, çò diguèt Karil Bacik, del Departament de Matematicas de l’Universitat de Cambridge: una teoria ditz que doas dunas se trucaràn e formaràn una duna giganta se lors mesuras son desparièras. Una autra afirma que se trucaràn e escambiaràn lor massa fins a aver la meteissa ambedoas per se poder desplaçar a la meteissa velocitat puèi, mas son de teorias experimentalas que cal encara demostrar”.
Per ansin, Bacik e d’autres cercaires an descobèrt un tipe de fisica que fasiá pas partida dels modèls coneguts fins a uèi. Caliá agachar las dunas pendent longtemps e es çò que faguèron dins un laboratòri amb l’ajuda de camèras de nauta velocitat. (Legissètz la seguida)
Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.
Aital, amb un experiment fach qu’ajudèt a agachar de dunas, los cercaires poguèron confirmar que doas dunas parièras pòdon començar lo camin amassa mas que, amb lo temps, se pòdon desseparar e seguir de camins diferents. Cossí es possible? Lo primièr movement de la duna qu’es mai endavant ne seriá la causa e çò que determinariá lo movement d’autras dunas que son mai endarrièr o suls costats. La resulta de l’experiment, totalament estonanta, es estada publicada dins la revista numerica Physical Review Letter.
L’estudi serà utilizat per assajar de predire lo movement de las dunas de sabla del desèrt, que pòdon envasir de canals, far créisser la desertificacion o sepelir de rotas entièras amb lor movement. Pr’amor qu’aquestas ja mai son solas, e son puslèu dins de grops mai grands. E ara se sap que lo movement d’unas determina lo movement d’autras.
La migracion de las dunas de sabla
La migracion o lo movement de las dunas de sabla es ja conegut dempuèi longtemps. A mai, s’es confirmat que la velocitat d’una duna es invèrsa a sa talha: las pichonas dunas se desplaçan mai lèu que las pus grandas. Mas çò qu’encara es pas comprés es cossí interagisson entre elas.
“I a diferentas teorias sus lo movement de las dunas, çò diguèt Karil Bacik, del Departament de Matematicas de l’Universitat de Cambridge: una teoria ditz que doas dunas se trucaràn e formaràn una duna giganta se lors mesuras son desparièras. Una autra afirma que se trucaràn e escambiaràn lor massa fins a aver la meteissa ambedoas per se poder desplaçar a la meteissa velocitat puèi, mas son de teorias experimentalas que cal encara demostrar”.
Per ansin, Bacik e d’autres cercaires an descobèrt un tipe de fisica que fasiá pas partida dels modèls coneguts fins a uèi. Caliá agachar las dunas pendent longtemps e es çò que faguèron dins un laboratòri amb l’ajuda de camèras de nauta velocitat. (Legissètz la seguida)
Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Poden aver fenomens curiosos que s'estudian, lo vent, sas mesuras, com se combinan sumant se e restant se, din la belesa e lo silenci absolut del desert.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari