L’eretatge patronimic  –e toponimic, percé los dus que son sovent ligats– pòt perméter au monde qui l’an abandonada o qui l’ignoran completament, de tornar descobrir o quitament s’iniciar a la lenga occitana. L’apròchi locau pòt condusir au generau. Exemple dens las Lanas.

Dens lo departament de las Lanas, dempuish un vintenat d’annadas, un tribalh de gran qualitatqu’es  hèit per l’associacion “Memòria en Marensin”. Qu’es gavidada per l’equipa deu J.-J. Taillentou e deu P. Laforie; mei quauques autes valents.  Que’s passiona per la longa istòria deu ric patrimòni de l’anciana “baronia” que, suu litorau gascon, s’esten de Lit a Massanjas, au bocau deu Corrent d’Uishet, pro coneishut pr’amor deu torisme balneàri.
 
Aqueth país de la vielha Gasconha ne s’es pas estupat, a maugrat deus regropaments que dictan evolucion politica e mutacions demograficas e economicas qui crean, se gausan díser, navèras baronias… Mes, quitament se lo monde cambia, qu’es important de transméter e har coneisher los eretatges de la region, estossi petitòta.
 
Pro de gents qu’arriban sus la còsta aquitana, atirats per la Gran Mar, los estanhs, l’imatge... Los arcuélher e los sensibilizar a la cultura nòsta es important. Que’us cau har evidentament coneisher tanben la lenga nòsta. Immense qu’es lo chantièr!  La coneishença deus noms de familha que pòt estar ua bona iniciacion.
 
 
Rigor e bonas honts
 
Atau, lo Philippe Dubedout, shalossés de “vielha soca” mes animator deus cors d’occitan gascon deu vilatge de Lincse, que vien de  publicar un obratge metodic, rigorós, suus patronimes “originaris deu Marensin”. Que passa en revista 440 noms de familha, s’ei plan comptat.  Qu’a putzat a bonas honts (hons notariaus, registres parropiaus, esta-civil, publicacions deu regretat Miquèu Grosclaude o de Benedeita Boyrie-Fénié, rensenhaments trobats per internet, dab prudéncia totun…). Que hè la part entre noms que tròban dempuish bèra pausa dens la contrada e los autes, presents tanben dens d’autas parçans landés. En tot saber que las gents e’s desplaçavan autes còps. Que balha a cade còp etimologia e grafia restituada en òc. Aquò que permet de compréner mélher. E sustot qu’a volut balhar tanben ua mapa de reparticion deus noms segon l’anuari telefonic. Instructiu.
 
Solide que va interessar lo monde deu Bocau-Vielh, de Castèths o de Lón, mes d’autes Occitans, que siin de Gasconha o de mei luenh, qu’i trobaràn quauques claus passionantas.
 
 
 
 
Joan Jacme Fénié
 


_____
DUBEDOUT, Philippe. Los noms de familha originaris deu Marensin. Memòria en Marensin (P. Laforie, 40560 Vièla-Sent Gironç), 95 paginas