Rintrada per fòrça de mon escambi Erasmus Palma-Montpelhièr en causa de la pandemia, me susprenguèt e m’agradèt lo ligam que Malhòrca ten amb l’occitan. Ja, poder contunhar sa licéncia de "Lenga Regionala Occitana" a Malhòrca en Filologia Catalana, es una granda escasença e es possible mercé als ligams qu’entrenenon las doas universitats, Pau Valèri de Montpelhièr e l’Universitat de las Illas Balearas. Non se pòt pas estudiar lo catalan sens parlar d’occitan e invèrsament.
 
Lo catalan e l’occitan, se non son pas parièras, son las lengas romanicas mai pròchas amb l’espanhòl e lo portugués. Lor istòria comuna comencèt a l’Edat Mejana, amb la literatura dels trobadors que donèt un prestigi immens a la lenga occitana per tota Euròpa. Dante Alighieri el meteis escriguèt qualques vèrses en lenga d’òc e fa agir de trobadors dins son òbra. Aquò balhèt naissença a una diglossia dins la Catalonha medievala: la pròsa èra escricha en catalan e la poesia en occitan. Ja los catalans sabián que las lengas èran desparièras mas tant aisidament tradusiblas.
 
L’intrada dins l’istòria dels grands reialmes de la fin de l’Edat Mejana, castelhan e francés, sonèt los classes del contacte intens entre las doas lengas. Malgrat aquò, los pòbles sabián, eles, qu’èran totes mai o mens de la “meteissa familha”.
 
La renaissença catalana de la fin del sègle XIX e lo Felibrige amb Frederic Mistral donèron de vam tornarmai als escambis culturals entre catalans e occitans. L’occitanisme modèrne, malgrat que non aguèsse tant capitat sul plan politic e mediatic coma lo catalanisme, daissèt d’un biais cèrtas confús dins l’esperit de fòrça occitans un sentiment de comunautat mai o mens definit. Fin finala, es vertat que lo pes dels estats centrals espanhòl e francés trenquèt fòrça ligams, mas demòra lo sentiment d’una comunautat entre tèrras occitanas e catalanas fondat sus una vertat istorica de las mai vièlhas d’Euròpa e que non se coparà pas aisidament.
 
E n’avèm la pròva amb Òc Mallorca, una associacion de promocion de l’occitan a las illas Balearas. Se definisson eles meteisses coma tal: “Associacion culturala per l’estudi e la promocion de la lenga e la cultura occitana a Malhòrca”. Aquesta associacion organiza de corses d’occitan, de balètis e un fum d’eveniments! Avián de far un rescontre amb lo Licèu Georges Clemenceau de Montpelhièr e lo Collègi de Salagon de Clarmont d’Erau a la fin del mes de març mas s’anullèt amb lo virus. Pasmens, lo contacte entre Occitània e Malhòrca, el, demòra plan viu!
 
De mai, aqueste ligam entre occitans e malhorquins es plan fòrt dins lo mond artistic. Que siá al Total Festum 2019 en Carcassés ont los Xeremiers de Soller animèron lo balèti al costat del grop Mar e Montanha o encara amb la pèça de teatre Salvatge, una bèla collaboracion entre occitans e catalans pren vida. Al Total Festum, lo projècte artistic euroregional que durèt dos ans faguèt pel primièr còp jogar ensems los instruments tradicionals de Malhòrca, Itàlia, Catalonha e Occitània. Salvatge es una creacion artistica occitana e malhorquina, de e amb Gràcia Moragues-Cantallops, Véronique Valéry, Mateu Canyelles-Sureda e Jérôme Dru. Joguèron la pèça per Occitània durant lo mes de març. Es una creacion ibrida per sas collaboracions mas tanben dins sa forma, entre circ e teatre, entre musica e cant, es un bèl biais de mostrar que la mescladissa pòrta una fòrça suplementària a las que l’aculhisson.
 
Alara, se fasètz un torn cap a Palma, doblidetz pas de passar per la Carrièra Frederic Mistral.
 
 
 
 
Manon Mengual
Estudianta a l’Universitat Montpelhièr 3
 


 
 
 

fffff		fffff
	Jornalet a l'escòla Jornalet a una seccion especifica sus l’escòla occitana. Nos agradariá fòrça que las escòlas, que sián de Calandretas o d’escòlas bilingüas, poguèsson emplenar elas meteissas aquesta seccion amb de nòvas, e que los quites escolans las poguèsson redigir en explicar los faches que fan l’actualitat dins cada escòla: una excursion culturala, la vesita d’una personalitat, una fèsta populara amb los parents, una competicion esportiva, etcetèra. Evidentament, las fotografias, los enregistraments o los imatges de vidèo seràn tras que benvenguts, se n’i a.  Se cada escòla nos manda quatre o cinc nòvas per an serem plan contents e satisfaches. Pensam que pòt èsser un bon ponch d’amassada per la comunautat educativa occitana, una iniciativa interessanta pels escolans e un esplech de socializacion lingüistica per las familhas dels escolans. Esperam de poder comptar amb lo vòstre sosten, e esperam que Jornalet serà una aisina utila per las escòlas occitanas. Mandatz-nos las vòstras nòvas a info@jor…

        
    

fffff		fffff		fffff
	Lo confinament dels legeires de Jornalet
			Sès confinat a l’ostal? As, totun, de connexion a Internet? As de bonas idèas per passar lo temps? Jornalet demanda a sos legeires que partegen lors idèas e lor vida en confinament amb un messatge de tèxt, una fòto, un vidèo, un àudio o qué que siá que se pòsca publicar en linha e partejar amb los autres legeires. As bastit un castèl de carton pels enfants? Fas d’escalada dins la cosina? As organizat un concèrt per videoconferéncia? Tenes una vida sociala sus las fenèstras o los balcons? Fas d’espòrt a l’ostal? As de bons libres a nos recomandar? De bonas idèas per èsser tostemps de bona umor?
	Manda tos documents a info@jornale... Convivéncia e paratge en confinament.