Actualitats
Peiregòrd: lo diccionari toponimic de las comunas enfin pareishut!
Hòrt atendut, lo tribalh de Joan Roux es pareishut. Atau, las atrunas toponimicas, lentament, s’apielan. Que’us cau saber utilizar per contunhar las recèrcas e socializar la lenga nòsta
De véder lo son tribalh enfin publicat, que seré estat urós, lo “Janton”. Atau, qu’èra amistosament aperat Joan Roux, desapareishut en deceme de 2016, a 86 ans. En efèit, lo son Diccionaritoponimicdelascomunas de Peiregòrd (Dictionnaire toponymique des comunes de Dordogne) es enfin publicat. L’obratge (735 paginas) es coeditat per Novelum (seccion 24 de l’Institut d’Estudis Occitans) e preu Congrès Permanent de la Lenga Occitana. Que’s plaça dens la draia de la colleccion deus diccionaris toponimics de las comunas aviada deu temps deu defunt Institut Occitan de Pau. Atau, que dispausam de l’obratge precursor de Miquèu Grosclaude sus las comunas de Bearn e deus tres diccionaris establits per B. Boyrie-Fénié (Lanas e Baish Ador, Gironda, mei lo d’Òlt e Garona). L’Aquitània d’un cop èra (a cinc departaments) es adara bien esquipada. Per la partida lemosina de la regionassa Navèra Aquitània, ne cau pas tanpauc oblidar los sabents e arremirables tribalhs d’Ives Lavalada.
Pr’amor de quauques contingéncias barrejadas, aqueth tribalh de hons deu professor de Rabeirac n’avè pas podut sortir deu son vivent. Totun, qu’avè pres ua grana part, dab quauques valents e valentas, tà hargar la mapa interactiva deus noms occitans de las comunas de Peiregòrd on entenen la prononciacion exacta e veden la grafia que rebat l’etimologia de las anticas parròpias de la tèrra deus Petrocores. Joan Roux, qui longtemps ensenhèt e las “Beras Letras” e la lenga d’òc au licèu Arnaut Danièl (lo trobador) a Rabeirac, avè pro estudiat los tèxtes ancians, especiaument los pergamins deus archius medievaus de Peireguers dont sabè tirar la mèu shucosa e instructiva, e atau explicar pro de noms celèbres mes a priòri estranhs.
Per hargar aquera soma (d’Ajac de Bandiat a Vitrac, Dordonha compta oficiaument 505 comunas, shens parlar de las comunas o parròpias restacadas dens los decennis precedents o quitament au sègle XIXu), ua comission a foncionat, de 2002 a 2016, per discutir e aportar utils complements au toponimista. Qu’èra compausada de Michèu Chapduèlh, Daniel Chavaroche, Joan-Claudi Dugros, B. Boyrie-Fénié, Bernat Lasfargas, Joan-Loís Levêque (coordinator dab Estève Roux), Joan-Pèire Reydi e Joan Rigosta. La región Navèra Aquitània e lo Conselh departamentau Dordonha-Peiregòrd (qui es dotat d’ua “mission lenga e cultura occitanas”) qu’an ajudat e sostienut aqueth pesuc obratge, tant atendut per las gents estacadas au nòste patrimòni lingüistic. D’autant que serà bien evidentament ua maneita de las bonas pertot lo tribalh de recèrca e susquetot de restitucion e de senhalizacion de la lenga nòsta.
Dens la soa presentacion, cada ficha de comuna es sòbria: prononciacion locau, formas ancianas atestadas, discussion scientifica s’ic cau, forma en grafia normalizada de la lenga d’òc en arrespectar lo mei qui’s posqui la prononciacion locau. Un petit exemple per compréner. Perqué trobam “Sent Micheu de Dobla” (dens la grana seuva entre Moissídan e Rabeirac) e “Sent Miquèu de Montanha” on se quilha lo castèth deu celèbre autor deus Essais? Pr’amor que la permèira comuna es dens lo maine deus parlars occitans lemosins e l’aute a proximitat deus parlars gascons on disen normaument “Miquèu”. Efectivament, Dordonha que’s partatja entre, a bisa, ua varianta nòrd-occitana o lemosina, e —au mijorn— la zòna lengadociana que costeja en partida lo gascon de l’Entre Duas Mars. Au començament de l’obratge, quauques paginas explican d’alhors aqueras nuanças qui explican ua bona part de las subtilitats deus noms de lòcs deu “País de l’Òmi”.
Aquò dit, ne sabem pas exactament com parlava a las Aisiás (reünidas dab Siruèlh adara) l’òmi deu Cròs Manhon…
Joan-Jacmes Fénié
ROUX, Jean. Dictionnaire toponymique des communes de Dordogne. Novelum-IEO, Lo Congrès.
Pr’amor de quauques contingéncias barrejadas, aqueth tribalh de hons deu professor de Rabeirac n’avè pas podut sortir deu son vivent. Totun, qu’avè pres ua grana part, dab quauques valents e valentas, tà hargar la mapa interactiva deus noms occitans de las comunas de Peiregòrd on entenen la prononciacion exacta e veden la grafia que rebat l’etimologia de las anticas parròpias de la tèrra deus Petrocores. Joan Roux, qui longtemps ensenhèt e las “Beras Letras” e la lenga d’òc au licèu Arnaut Danièl (lo trobador) a Rabeirac, avè pro estudiat los tèxtes ancians, especiaument los pergamins deus archius medievaus de Peireguers dont sabè tirar la mèu shucosa e instructiva, e atau explicar pro de noms celèbres mes a priòri estranhs.
Per hargar aquera soma (d’Ajac de Bandiat a Vitrac, Dordonha compta oficiaument 505 comunas, shens parlar de las comunas o parròpias restacadas dens los decennis precedents o quitament au sègle XIXu), ua comission a foncionat, de 2002 a 2016, per discutir e aportar utils complements au toponimista. Qu’èra compausada de Michèu Chapduèlh, Daniel Chavaroche, Joan-Claudi Dugros, B. Boyrie-Fénié, Bernat Lasfargas, Joan-Loís Levêque (coordinator dab Estève Roux), Joan-Pèire Reydi e Joan Rigosta. La región Navèra Aquitània e lo Conselh departamentau Dordonha-Peiregòrd (qui es dotat d’ua “mission lenga e cultura occitanas”) qu’an ajudat e sostienut aqueth pesuc obratge, tant atendut per las gents estacadas au nòste patrimòni lingüistic. D’autant que serà bien evidentament ua maneita de las bonas pertot lo tribalh de recèrca e susquetot de restitucion e de senhalizacion de la lenga nòsta.
Dens la soa presentacion, cada ficha de comuna es sòbria: prononciacion locau, formas ancianas atestadas, discussion scientifica s’ic cau, forma en grafia normalizada de la lenga d’òc en arrespectar lo mei qui’s posqui la prononciacion locau. Un petit exemple per compréner. Perqué trobam “Sent Micheu de Dobla” (dens la grana seuva entre Moissídan e Rabeirac) e “Sent Miquèu de Montanha” on se quilha lo castèth deu celèbre autor deus Essais? Pr’amor que la permèira comuna es dens lo maine deus parlars occitans lemosins e l’aute a proximitat deus parlars gascons on disen normaument “Miquèu”. Efectivament, Dordonha que’s partatja entre, a bisa, ua varianta nòrd-occitana o lemosina, e —au mijorn— la zòna lengadociana que costeja en partida lo gascon de l’Entre Duas Mars. Au començament de l’obratge, quauques paginas explican d’alhors aqueras nuanças qui explican ua bona part de las subtilitats deus noms de lòcs deu “País de l’Òmi”.
Aquò dit, ne sabem pas exactament com parlava a las Aisiás (reünidas dab Siruèlh adara) l’òmi deu Cròs Manhon…
Joan-Jacmes Fénié
ROUX, Jean. Dictionnaire toponymique des communes de Dordogne. Novelum-IEO, Lo Congrès.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Avant tota !, coma dison los marins nostres quan volen que sa nau vagi mai rapida, e quan las causas van ben. A tota maquina !
Lo brèç dels trobadors màgers rendut a sa lenga…
Podèm çaquelà mercéjar tot aquel mond que trabalhèc a-n-aquel pretzfach, òsca per elis. E cada airal deuriá aver son diccionari de las comunas en lenga nòstra.
Podèm çaquelà mercéjar tot aquel mond que trabalhèc a-n-aquel pretzfach, òsca per elis. E cada airal deuriá aver son diccionari de las comunas en lenga nòstra.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari