A l’ocasion del cambiament d’ora que venèm de conéisser aquesta dimenjada, qualques ONG d’Euròpa e d’America an aviat la dicha “Aliança Internacionala pel Temps Natural” per tornar a “l’ora naturala”. Dins son comunicat, l’Aliança demanda als “govèrns dels dos continents de restablir al pus lèu possible, e de preferéncia abans març de 2021, los fuses oraris permanents basats sul solelh”, çò rapòrta Reporterre.
 
Segon l’Aliança, es un afar de santat. “Avèm besonh de lutz naturala, de matin, per assegurar gaireben totas las foncions de nòstre còrs”, çò dison en tot assegurar qu’es “lo solelh” e non pas “lo relòtge de nòstres telefonets” que deu marcar nòstres cicles de sòm e de velha. “Quand ignoram aquela realitat, aquò afècta grèvament la qualitat de nòstre sòm, çò qu’a de repercussions negativas sus nòstra santat mentala e fisica, nòstras prestacions al trabalh, a l’escòla e sus l’estrada, e sus l’ economia en general”, çò afirman.
 
 
Decalatge entre l’ora sociala e l’ora naturala
 
Per adobar aquel “decalatge entre lo relòtge social e l’ora naturala”, l’Aliança pel Temps Natural prepausa de tornar a l’orari del solelh, çò qu’en Occitània seriá de se fixar sul fus orari UTC (Valadas inclusas, malgrat lo fach que gaireben tota Itàlia se deuriá fixar al fus UTC+1). Actualament los estats francés e espanhòl son a una ora de diferéncia del solelh, e a doas oras a l’orari d’estiu.
 
 
L’ora actuala ven dels nazis
 
Lo 7 de març de 1941, lo govèrn franquista d’Espanha ordenèt de cambiar l’ora oficiala per que s’acordèsse amb l’ora d’autres païses europèus, que l’Alemanha nazi i venián d’impausar l’orari alemand. A la fin de la Segonda Guèrra Mondiala, totes los estats que foguèron ocupats pels nazis mantenguèron l’orari centreuropèu, un orari que lo jonguèron Andòrra, Gibartar e Mónegue. Portugal e lo Reialme Unit servèron l’ora de diferéncia.