L’istorian bèl del XIII en Occitània, Catalonha e França es anglés. Mike Rylance nasquèt a Wakefield (es ja un signe!). Son paire joguèt a Wakefield e foguèt internacional anglés. Professor de francés, es a l’encòp jornalista, istorian e escrivan. Se trapa d’articles sieus dins las revistas esportivas: Rugby LeagueWorld, Treize Magazine, Forty-20 (un mesadièr publicat lo 13 de cada mes!), Rugby Leaguer & League Express (lo setmanièr anglés del XIII)
 
Fa d’ans (en 2006), publiquèt Le rugby interdit ont contava l’espelida del XIII en França a la fin dels ans 1930 e lo còp d’arrèst que li portèt lo poder del regim de Pétain.
 
Publica ara Audace et combat-La renaissance du rugby à XIII français.
 
Aqueste còp, conta 75 ans d’istòria: del reviscolament a la Liberacion de 1944 fins a la Cup ganhada pels Dragons Catalans en 2018 a Wembley.
 
Son trabalh s’apièja sus las recèrcas dins la premsa e los archius e tanben sus d’entrevistas amb los testimònis e los actors multiples del mond tretzista.
 
Met endavant los grands jogaires occitans e catalans que s’illustrèron dins las viradas dels ans 1950 e 1960. Torna puèi suls problèmas coneguts de pèrda d’influéncia e sus las batèstas perdudas fàcia a l’espandiment del XV e los ensages recents per tornar dins lo grand concèrt internacional, marcat per la preséncia dels catalans en Superliga, mas tanben pel desacrocatge del XIII dels Pols fàcia als angleses e a las nacions dels antipòdes.
 
Un libre que tot esportiu deu legir e aver dins sa bibliotèca.
 
Audace et combat: Audàcia (auzor) e combat. Rapelarem que l’annada ont l’AS Carcassona XIII portava tres mots en òc sul malhòt, Auzor èra dels tres amb Tèrra e Paratge.
 
Traparetz lo libre dins las bonas libràrias e tanben a la botiga dels Dragons Catalans.
 
 
Legir lo XIII en òc
 
En lenga d’òc, vos ramentam que per ara tres obratges sul XIII son disponibles:
   
Traparetz tanben lo vocabulari occitan dels rugbis, en linha sul sit de l’IEO.
 
Per profeitar del temps de pausa del campionat, podètz completar vòstras coneissenças sul XIII dins los ans 1930 amb l’obratge bèl de Danís Arcàs, lo comentator inlassable de Radio Marseillette: Il était une fois le rugby de la liberté.
 
 
La bona annada?
 
Aprèp l’annada 2020 erratica, podèm esperar per 2021 de:
  Podèm esperar que la Tèrra vire ovala?
 
 
 
 
Alan Roch

 

---

RYLANCE, Mike. Audace et combat-La renaissance du rugby à XIII français. 351 paginas. 20 èuros