Lo ciclisme ocupa una plaça totjorn que mai importanta dins lo païsatge esportiu francés, e sus lo territòri occitan, ont avèm de mai en mai de corsas de nivèl mondial. Es una realitat, lo sud de l’estat francés es conegut dins lo mond del ciclisme, en Euròpa e dins lo Mond, portat per mai d’un massís montanhòl, coma o veirem mai tard. Aquel territòri es d’alhors tanben una tèrra de campions del ciclisme que son coneguts internacionalament.
 

Las diferentas corsas
 
Abans de parlar de las diferentas corsas presentas sul territòri occitan, cal far una pichòta remembrança de cossí se debana lo ciclisme al nivèl mondial. Es desseparat en tres categorias ; las corsas World Tour son las corsas mai complicadas e reservadas a las còlas las melhoras. Retrobam aprèp las corsas UCI Proseries e enfin las corsas Europe Tour.
 
Lo territòri occitan es present dins caduna de las tres categorias, çò que mòstra plan son importància dins lo ciclisme mondial.
 
Comencem per las corsas Europetour, que son las mai presentas. Es lo grand prèmi de ciclisme La Marselhesa que comença l’annada, en general fin genièr, puèi es l’Estela de Besseja-Torn de Gard a la debuta de febrièr. Una corsa importanta al nivèl europèu es lo Mont Ventoux Dénivelé challenge qu’atira en general los grands ciclistas per se mesurar a las pendas del mont Ventor. Un autre torn important es la Rota d’Occitània que partirà ongan de Sant Africa e arribarà quatre jorns puèi a Rocamador. Podèm retrobar d’autras corsas Europetour que se debanan sul territòri occitan mas mens importantas, e donc an mens de mediatizacion, coma lo Torn d’En.
 
Al nivèl UCI Proseries, las rotas occitanas son tanben plan representadas amb tres corsas, la Faun Ardeche classic que, coma son nom o indica, se debana en Ardecha, la Royal Bernard Drome classic e la mai importanta, lo Torn de Provença, qu’aguèt luòc en febrièr e ont ganhèt Ivan Sosa, ciclista d’esquipa INÈOS. Ongan, lo Torn de Provença aguèt una granda exposicion amb mai que mai la preséncia de Bernal, Alaphilippe (campion del Mond) e Sosa. Son d’alhors eles que finiguèron sul podium. L’edicion 2021 foguèt marcada per una ascension del mont Ventor, gigant del ciclisme mondial.
 
Tanben, retrobam lo territòri occitan al nivèl WorldTour dins tres corsas, lo París-Niça amb tres estapas sus sèt, lo Criterium del Daufinat que partirà de Soire e qu’arribarà a Les Gets dins los Alps. E enfin lo territòri occitan ocupa una plaça fòrça importanta dins la corsa considerada per d’unes coma la corsa mai complicada, lo Torn de França. Cada annada dempuèi sa creacion, lo torn de França met un punt d’onor a passar per lo Massís central, los Alps e los Pirenèus. Son aquestes massisses qu’an fach la reputacion del Torn e del territòri occitan, de tèrras rufas amb mai d’un còl, coma o anam veire.
 
 
Tres massisses importants
 
L’importància del territòri occitan dins lo mond del ciclisme s’explica vertadièrament gràcias als diferents massisses montanhoses. Podèm clarament definir tres massisses importants, los Alps, lo Massís Central e los Pirenèus. An fach la reputacion e la legenda de las rotas occitanas ont avèm agut l’escasença de veire de corsas e d’estapas mai espectaculosas las unas que las autras. Retrobam de còls que pòdon èstre a mai de 2000 mètres d’altitud.
 
Del costat dels Pirenèus, podèm comptar una quinzenat de còls importants. Lo mai important, lo mai conegut, lo que fa somiar los ciclistas amators e professionals es ben evidentament lo legendari còl del Tormalet que culmina a 2115 mètres. Lo Tormalet a fach sa legenda amb lo torn de França e sas arribadas a sa cima que foguèron a cada còp espectaclosas. D’autres còls an tanben fach la reputacion de Pirenèus, coma per exemple lo còl de Pèira Sorda (1569 m), lo pòrt de Balès (1755 m) o encara lo còl de Palhèras (2001 m).
 
Los Alps son lo segond massís important del territòri occitan, subrondan tanben de còls e d’istòrias que son dintradas dins la memòria collectiva. Lo còl qu’es mai representatiu dels Alps es per ieu l’Alp d’Ueis ont visquèrem (coma franceses), de moments de jòia (coma la victòria de Thibaut Pinot en 2015) e de moments de tristesa (es a l’Alp d’Ueis que Thomas Voekcler pèrd lo malhòt jaune en 2011). Retrobam tanben dins los Alps lo còl de Galibier (2642 m), lo mont Ventor (1910 m) o encara lo còl d’Iseran (2770 m). Totes aqueles noms an un grand resson dins lo mond del ciclisme internacional e permeton donc de metre endavant lo territòri occitan.
 
Lo Massís Central es diferent dels Alps e dels Pirenèus, retrobam pas de grands còls a 2000 mètres mas, es un territòri ont es fòrça complicat de trobar de rota plata. Es un platèl a environ 1000-1500 mètres, e ont avèm pas un mètre planièr (i a totjorn un desnivèl positiu o negatiu).  
 
 
Los ciclistas occitans
 
Per acabar, parlarem dels diferents ciclistas que son originaris del territòri occitan. A l’ora d’ara dins l’escabòt i a mai d’un ciclista , mai o mens coneguts que son nascuts sus las rotas occitanas. Retrobam Romain Bardet originari de Briude, Rémi Cavagna de Clarmont-Ferrand o encara Pierre Latour del departament de Droma.
 
D’autres ciclistas mai ancians faguèron somiar los franceses, coma Laurent Jalabert de Tarn, Nicolas Portal de Gers o encara Pierrik Fedrigo d’Òlt e Garona . Podèm donc dire que lo territòri occitan a vist nàisser de campions, que sián d’esprintaires o d’escalaires. Aquela granda preséncia es subretot deguda a la preséncia, coma o avèm ja vist, dels tres massisses. An una vertadièra influéncia e permeton als joves de començar lo ciclisme dins de bonas condicions.
 
Per conclure, podèm dire que lo territòri occitan jòga un vertadièr ròtle dins lo ciclisme mondial. Lo territòri s’apièja sus tres pilars, los Alps, los Pirenèus e lo Massís Central. Es una vertadièra riquesa pel territòri occitan que deuriá èstre mesa mai endavant, a travèrs d’una visibilitat mai granda del ciclisme. Es un espòrt qu’ensaja de se promòure mas i a encara dins lo cap de mai d’una persona l’imatge de ciclistas dopats. Pensi qu’i a un vertadièr trabalh de far per los dirigents del ciclisme per melhorar l’imatge d’aquel espòrt e motivar los enfants a far de ciclisme. 
 
 
 
 
Hugo Trocellier
 
 
 

---

Hugo Trocellier nasquèt en Marjarida en l’an 2000. Comencèt l’occitan en opcion al collègi fins al licèu, e après lo bachelierat anèt viure a Montpelhièr. Actualament, es en licéncia d’occitan a l’Universitat Pau Valèri de Montpelhièr amb l’objectiu de venir regent dins las escòlas bilinguas.



 

fffff		fffff
	Jornalet a l'escòla Jornalet a una seccion especifica sus l’escòla occitana. Nos agradariá fòrça que las escòlas, que sián de Calandretas o d’escòlas bilingüas, poguèsson emplenar elas meteissas aquesta seccion amb de nòvas, e que los quites escolans las poguèsson redigir en explicar los faches que fan l’actualitat dins cada escòla: una excursion culturala, la vesita d’una personalitat, una fèsta populara amb los parents, una competicion esportiva, etcetèra. Evidentament, las fotografias, los enregistraments o los imatges de vidèo seràn tras que benvenguts, se n’i a.  Se cada escòla nos manda quatre o cinc nòvas per an serem plan contents e satisfaches. Pensam que pòt èsser un bon ponch d’amassada per la comunautat educativa occitana, una iniciativa interessanta pels escolans e un esplech de socializacion lingüistica per las familhas dels escolans. Esperam de poder comptar amb lo vòstre sosten, e esperam que Jornalet serà una aisina utila per las escòlas occitanas. Mandatz-nos las vòstras nòvas a info@jor…