Lo president francés, Emmanuel Macron, vesitèt Rwanda dijòus passat per restablir las relacions entre los dos païses e assumir las responsabilitats de França dins lo genocidi de 1994 ont foguèron tuats 800 000 tutsis e hutus moderats.
 
Dins un discors emotiu, Macron reconeguèt a Kigali “la responsabilitat” de l’estat francés dins lo genodici de 1994 e “la part de sofrença qu’infligiguèt”. Per contra, assegurèt que los assassins “avián pas la cara de França, que foguèt pas compliça”.
 
Ça que la, lo president francés admetèt que França aviá “un ròtle, una istòria e una responsabilitat politica en Rwanda. E un dever: afrontar l’istòria e reconéisser la quantitat de sofrença qu’infligiguèt al pòble de Rwanda en far prevaler tròp longtemps lo silenci sus l’examen de la vertat”. O diguèt davant lo Monument del Genocidi, que garda las rèstas d’environ 250 000 victimas.
 
Segon Macron, “França escotèt pas la votz dels que l’avián avertida, o ben subreestimèt sa fòrça en pensar que podiá arrestar çò pièger. França comprenguèt pas que, en voler prevenir un conflicte regional o una guèrra civila, èra de fach del costat d’un regim genocida”. “En ignorar los avertiments dels observaires mai lucids, França assumiguèt una responsabilitat grèva en una espirala que desboquèt en çò pièger, e mai mentre cercava d’o evitar”, çò diguèt. Puèi depausèt una corona de flors per onorar las victimas.
 
Après la ceremònia, lo president francés rescontrèt lo president rwandés, Paul Kagame, que, dins una conferéncia de premsa conjoncha, lausèt lo “discors poderós” de Macron perque “sas paraulas an mai de valor que las excusas”.
 
A l’ora d’ara, l’estat francés a pas d’ambaissador en Rwanda, mas Macron a anonciat que se’n nomenariá un e a promés que la justícia francesa accelerariá los esfòrces per menar davant los tribunals los fugitius responsables del genocidi contra los tutsis refugiats dins l’estat francés.
 
 
“Esperàvem d’excusas”
 
Mas los subrevivents del genocidi esperavan que França lor demandariá perdon. Segon Alain Gauthier, president del collectiu de las partidas civilas per Rwanda, Macron s’excusèt pas. “Esperàvem vertadièrament d’excusas. Lo discors de Sénher Macron fa pas que repetir çò que se sap de responsabilitats aclapantas”, çò diguèt sus France Info. Dins aquel sens, Gauthier se declarèt “non solament decebut, mas gaireben en colèra”.

 
 



 

President Macron's message in the guest book at @Kigali_Memorial: These names, these faces, these lives that a perpetrated genocide against the Tutsis were deprived of a future.#MacronInKigalipic.twitter.com/qBetBWrw4R

— The New Times (Rwanda) (@NewTimesRwanda) May 27, 2021