Aqueste dijòus 27 de mai, Miquèl Decòr nos quitèt. Probable qu’aviá rendètz-vos dins un intemporal cafè de Marcelin Albèrt per una partida de cartas amb Aquiles Mir, Leon Còrdas e Joan-Maria Petit.
Es dels tempses dels revolums de mai de 68 que l’enfant de Menerbés, nascut a Bisan en 1949, faguèt conèisser sos talents de poèta. Dins son recuèlh L’estofat que mitona, que Joan Larzac edita cò de 4 Vertats, Patric, Martí e Eric Fraj van trapar de matèrias a cançons. D’aquel temps, data son tèxte pacifista mai conegut ont un desfilat militar se transforma en grand moment festiu de desmilitarizacion: Farai de Carnaval la fèsta nacionala.
De son temps d’ensenhaire en cooperacion, li va venir son amor per l’Africa del nòrd ont trapa un rapòrt amb la natura e de relacions umanas que rapròcha de son òrt d’Eden: lo país menerbés entre vinhas e garrigas, ròcs e cèl. Son refugi personal èra un cabanòt de vinha amainatjat.
Professor (de francés e d’occitan coma Ives Roqueta qu’agèt per mèstre al licèu Enric IV de Besièrs) a Narbona, va participar a las activitats del Cercle Occitan local, en animant primièr un obrador de lenga. Demorarà long de sa vida un membre actiu de l’Institut d’Estudis Occitans e serà president de la seccion audenca (fins a la debuta de 2018).
Arrestarà pas d’escriure, mai que mai de poèmas: tèxtes escrits a la man e notats jorn aprèp jorn dins de quasèrns, puèi represes dins de publicacions regularas.
Una òbra abondosa e talament umana
La màger part de son òbra es editada dins la colleccion Vendémias de l’IEO Aude: Lo pastre de las estelas (1993), La nuèit esquiçada (2001), Eiretièrs de la Luna (2008), Passejada menerbesa (amb de reviradas en anglés e en francés, 2010), La camèla blanca (2010), Soledre (2014). Un recuèlh La mar sus las espatlas èra en camin d’estampariá al moment de sa despartida. Lo ligam amb la Natura, l’agach sul ferum, l’ariditat de Menerbés, de las Cevènas o del desèrt, la volontat de patz, un agach cap a l’Espanha republicana e la retirada, la cèrca de la serenitat fan lo teissut que seguisson l’anar dels jorns, dels viatges, de las descobèrtas…
Troba-Vox, bailejat per Franc Bardou e Gerard Zuchetto[1], aculhís dins de publicacions bilinguas Letras de Mogador (2017) e Quasèrn valdés (2019).
En 1998, Aura Produccions consacrèt un de sos cofrets Trésors d’Occitanie a son òbra ont legissiá de poèmas sieus.
Obrèt amb los dròlles de la Calandreta de Carcassona e aquò balhèt dos libres pareguts cò d’IEO-Farfadet: Las tretze dichas e La Sarramauca. Pels dròlles, l’IEO publiquèt dins sa colleccion Bib’Òc L’ase de Josèp (2005). De l’ase, ne sabiá quicòm que ne possediguèt un de temps.
En 2007, publiquèt cò d’A Tots, un recuèlh de novèlas: Agost de guèrra, de ficcions sus la guèrra de 39-45 apiejadas sus de recèrcas e de rescontres en Lengadòc. A pas menat a tèrme d’autres projèctes dins la perseguida d’aquesta capitada.
En 2014, escriguèt, en companhiá de Miquèla Stenta, un tèxte a legir e cantar, La Controvèrsia de Puègnautièr. Escriguèron tanben un raconte per una passejada teatralizada per las carrièras de Bisan a l’escasença d’un Total Festum.
Per la patz…
Aquestas annadas darrièras, consacrèt una part de son temps als escambis d’autors del Comitat dels Escrivans per la Patz del PEN-Club. Joan-Frederic Brun escriu: “Aviá tant d’energia e de vam, dins sas activitats occitanistas e dins çò que fasiá per nòstre rodelet dau PEN (pense mai que mai als acamps de Narbona) que ne finissiam per oblidar qu’èra tocat per una malautiá terribla que fins ara sabèm pas la sonhar... Li devèm tant, èra un amic tan coral, èra una votz poderosa e inspirada de nòstra lenga dempuòi lo temps dels “poètas de la descolonizacion”. Totes los testimònis que recebèm mòstran cossí èra apreciat e aimat per los membres dau Comitat dels Escrivans per la Patz dau PEN.”
2021…
Dins las Cevenas, ont passèt aquestas darrièras annadas, entre temps de relambi e moments de tractament medical, contunhava d’escriure. Se fasiá una jòia de prene part amb Paulina Kamakina, Eliana Pinhòl, Miquèla Stenta, Didièr Mir, Eric Fraj e Alan Roch al projècte ”Sextina pel país d’òc”, jos l’egida de l’Universitat Joan Jaurés.
Cada annada, pels vòts, lo Miquèl ofrissiá qualques vèrses. Per aqueste an 2021, escriguèt:
Lo fuòc sacrat
De la lenga
Dels rèires,
Lo menar amb las mans
Dins un tesse de cruga
Fins a “Sòl Invictus”
De l’annada
Que ven…
E lo coar
D’amor
Coma còr
De l’aimada,
Quora l’aigat arriba
Amb tron
E mai vent;
E se dire qu’aquò
Serà plan
Sufisent…
De la lenga
Dels rèires,
Lo menar amb las mans
Dins un tesse de cruga
Fins a “Sòl Invictus”
De l’annada
Que ven…
E lo coar
D’amor
Coma còr
De l’aimada,
Quora l’aigat arriba
Amb tron
E mai vent;
E se dire qu’aquò
Serà plan
Sufisent…
Las letras d’òc e lo mond occitan pèrdon una granda votz. Sos obsèquis se debanaràn aqueste dimècres 2 de junh a Bisan de Menerbés ont son paire èra cantonièr e repausarà en patz a Ginestàs entre Cèsse e cèl, al pè dels puèges e sèrres de Menerbés.
Mas quora farem de Carnaval nòstra fèsta nacionala?
Alan Roch
[1] Los dos lançan una crida a sos amics e als poètas:
“Vos prepausam, las e los que i vòlon participar, d’escriure o de dedicar un poèma vòstre a la memòria del nòstre amic que se n’es anat. Aqueles tèxtes seràn recampats e publicats dins un recuèlh d’omenatge.” (Contacte: bardou.franc@wanadoo...)
Aqueste obratge serà coeditat per Troba Vox e l’IEO-Aude.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Precision : L'ase de Miquèl era una sauna, Maja.
....la dalhaira...perdon
Tantes que s'en van d'aquesta passa......!
E nautres que demoram aquí , sens saupre plan tròp consí arribarem a perlongar lor memòria, lor esper de veire se reviscolar la lenga....abans que siague per nos que passe la dalhaire....
Adieu, Miquèl...
L'autor de l'article aqueste, manca pas de mençonar (qu'es el-meteis plan plaçat per ne parlar) l'òbra joinessa de Decòr qu'es meravilhosa.
Miquèl Decòr èra un grand poèta e un grand òme. Sa personalitat raionava e marcava lei gents qu'aguèron l'astre de lo conéisser.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari