En seguida de la dictada occitana la setmana passada, la Quinzenada Occitana prepausèt lo 2 de febrier passat a Seteme lei Valons un collòqui sus l’occitanisme dins leis ans 1930-50. Per aquò faire, quauquei personalitats dau movement occitan de Provença foguèron convidadas per una jornada qu’acampèt pas mens de 70 personas.

D’en primier, Joan-Frederic Brun presentèt un resumit de la vida de Max Roqueta, grand escrivan occitan que foguèt un dei motors de l’accion occitana d’aquela epòca. Participèt especialament a un molon de revistas occitanas que, sens èstre totei politacament fòrça engatjadas, permetèron d’exprimir e de portar una revendicacion occitana nòva. Maria-Joana Verny s’interessèt particularament a la revista Occitània, a la quala participèt lo Max Roqueta, mai tanben Jòrgi Rebol, Carles Camprós e lo famós Pau Ricard.
 
Aquelei tres darriers foguèron particularament engatjats dins l’accion occitana deis ans 30 a 40 amb lo Partit Provençau. Joan-Luc Pouliquen, un deis intervenents d’aqueu collòqui, presentèt d’alhors una biografia ben completa de Pau Ricard, l’inventor dau pastís que foguèt tanben un militant de la causa occitana dins sa joinesa. Glaudi Barsotti, per completar, contèt coma lo Pau Ricard sauvèt l’estatua de bronze de Frederic Mistral condemnada a la desparicion per lo regim de Vichèi, una anecdòta famosa que se podiá retrobar en imatge dins la mòstra de la Quinzenada Occitana, a l’Espaci Jean Ferrat de Seteme.
 
De notar tanben lo testimoniatge plen d’emocion dau catalan Francesc Panyella, fiu de republicans refugiat a Marselha, que contèt la dificultat dau militantisme catalan dins aqueu periòde. Acabèt son discors per aquelei paraulas: “Avançarem ensems [occitans e catalans] perque aquelei qu’an lo darrier mot son lei pòbles”.
 
Per conclure aquel aprèsmiegjorn seriós mai apassionant, lo Felip Martèl tornèt sus lo contèxte sociau d’aqueleis ans 1930-50, que marquèron lo debut de la fin per la transmission de la lenga dins lei familhas occitanas. Per Felip Martèl, l’accion occitana d’aquela epòca, quasi tota ligada au Felibritge, aguèt “un impacte magre” dins la societat, victima de la manca de militants. Pasmens la celebracion dau centenari de la naissença de Mistral expausèt leis idèas occitanistas au nivèu de l’Exagòn. L’engatjament de joveis occitans, politicament fòrça divèrs, faguèt renàisser tanben una revendicacion federalista europèa per Occitània que s’èra pas mai vista dempuei la fin dau sègle XIX.
 
E coma aquò acabèt son intervencion: “Sens elei [lei Max Roqueta, Jòrgi Rebol, Carles Camprós…] seriam pas aquí. Ne siam leis eiretiers e per elei devèm contunhar d’esperar”.

 
 
 
 
Matieu Casanòva