Publicam en seguida una adaptacion occitana de l’article d’Antonio Gutiérrez Pizarraya e María del Mar Tomás Carmona publicat dins The Conversation. Antonio Gutiérrez Pizarraya es cercaire, doctor e epidemiològ de l’Espital Universitari de Valme, e trabalha per la Santat Publica d’Andalosia. De son latz, María del Mar Tomás Carmona es doctora en medecina especializada en microbiologia e trabalha pel Servici Galèc de la Santat.

Lo 6 d’agost passat, los Centres pel Contraròtle e la Prevencion de las Malautiás dels Estats Units publiquèron una recomandacion sul pòrt de la masca dins los espacis interiors. Se fondavan sus un rapòrt que disiá que las personas vaccinadas avián la meteissa carga virala dins lors vias respiratòrias nautas que las non-vaccinadas. Lo rambalh foguèt considerable. Qualques unes an profechat de l’ocasion, amb l’ostentacion d’una imprudéncia enganaira e dessenada, per metre en question l’utilitat de la vaccinacion s’aquò se confirmava.
 
 
Lo rapòrt de la discòrdia
 
Dins lo rapòrt del 6 d’agost passat, l’agéncia estatsunidenca publicava un estudi realizat amb de donadas de l’estat de Massachusetts, qu’analisava 469 personas positivas a la covid-19 dins aquel territòri e mostrava qu’un 74 % d’elas correspondiá a de pacients ja vaccinats. Lo grafic mai polemic es çai jos:
 

 
Dins lo grafic s’obsèrva que dins lo grop de personas vaccinadas se detècta la meteissa quantitat de virus dins la gargamèla e las vias nautas que dins lo grop de las non-vaccinadas; es a dire qu’an de quantitats similaras d’ARN viral.
 
La conclusion mai immediata, e que fòrça mèdias n’an fach resson, es que las personas vaccinadas transmeton lo virus parièr que las non-vaccinadas. Mas aquò es pas exactament aital.
 
 
Carga virala e infecciositat
 
Fins ara, las tecnicas molecularas de deteccion d’ARN del virus per mejan de la tecnologia d’RT-PCR e lo tèst de deteccion de proteïnas e antigèns virals son los principals metòdes de deteccion del virus SARS-COV-2. Lor tòca principala es lo diagnostic de pacients infectats. Las doas tecnicas presentan de limits e d’avantatges segons lor emplec, lor frequéncia e l’estat del pacient, simptomatic o asimptomatic.
 
Pertocant l’RT-PCR, divèrsas publicacions mòstran que la valor de Ct, o la carga virala relativa, al nivèl individual, pòt pas predire la transmissibilitat del virus.
 
D’autre caire, los provaments d’antigèns presentarián coma principala limitacion lo naut percentatge de falses negatius (que podiá èsser quitament pus naut amb las variantas) pendent lo periòde d’incubacion o estat presimptomatic del pacient infectat segon de donadas recentas.
 
Una revision recenta analisa se las tecnicas d’RT-PCR e lo tèst d’antigèns poirián predire l’infecciositat del virus SARS-CoV-2. Sa conclusion es que, per ara, cap d’aquelas tecnicas, per elas meteissas, poirián pas predire la capacitat del pacient de ne contaminar d’autres. Per tant, caldriá establir un contèxt clinic associat als simptòmas e al temps d’evolucion per assabentar sus l’ interrupcion de l’isolament en de pacients amb covid-19.
 
A mai, caldriá desvolopar un metòde sensible e rapid per detectar la preséncia de virus amb la tòca d’identificar las personas asimptomaticas e presimptomaticas, que pòdon aver una carga virala bassa mas que pòdon encara èsser infecciosas. De resultats preliminars encoratjants son estats obtenguts a partir de tecnicas molecularas en utilizant de mòstras de saliva.
 
 
Vaccins intramusculars e intranasals
 
Los vaccins actuals, d’administracion intramusculara, agisson al nivèl sistemic. Entraïnan l’organisme e li fornisson d’instruccions per que siam capables de generar de defensas que nos protegiscan fàcia a una possibla o futura exposicion al virus, après qu’aqueste a infectat la persona tre qu’es intrat dins l’organisme. Son extraordinàriament eficaças per evitar de s’amalautir malgrat èsser contaminat pel virus. Pasmens, son pas concebuts per evitar que nos infectem.
 
D’autres mecanismes diferents son los vaccins que s’administran per via intranasala, coma los que desvolopa lo CSIC. Aqueles vaccins agisson en prevesent l’infeccion dins una bona mesura. Per aquela rason, facilitan l’expression de qualque mena precisa d’anticòrses, diches IgA. A l’ora d’administrar lo vaccin per via nasala, just a la pòrta d’intrada del virus —la mucosa orala e respiratòria—, se genèran aqueles IgA que neutralizan lo patogèn just abans qu’intre dins los còrses. Aquò preven l’infeccion.
 
Aquò se passa pas, teoricament, amb los vaccins intramusculars pr’amor qu’agisson a un autre nivèl.
 
Nos farián ben de vaccins que bloquèsson entièrament l’infeccion, per qu’un còp vaccinats, poguèssem pas transmetre la malautiá, çò que foguèssem pas infeccioses per d’autres.
 
Aquò nos arriba ara dins una mesura mai o mens granda (amb fòrça mens de probabilitat qu’aquò arribe se sèm vaccinats que s’o sèm pas). En China, l’entrepresa CanSino a ja publicats los resultats de l’assag clinic de fasa 1 de son vaccin aerosolizat de vector viral.
 
Mas deuriam pas sosestimar los vaccins actuals. Avèm ja de donadas preliminaras segon las qualas quitament los vaccins intramusculars genèran aquela sòrta d’anticòrses, los IgA, dins la saliva e la mucosa orala, malgrat que sián mai pròpris dels vaccins intranasals, orientats a nos defendre del virus dins sa quita pòrta d’entrada.
 
 
Es verai que los vaccinats pòdon contaminar aitant coma los non-vaccinats?
 
E mai inicialament los vaccins disponibles uèi lo jorn sián pas estats concebuts per prevenir l’infeccion, sabèm ara que totes an, en qualque mesura, aquela capacitat après la prescripcion completa.
 
Dins un estudi realizat recentament per l’Institut Pasteur, los cercaires an estimat que las personas non vaccinadas aurián un risc de l’òrdre de 12 còps superior de transmetre lo virus que las vaccinadas.
 
Dins un autre estudi, realizat en Estats Units amb 204 professionals de la santat que sonhavan de pacients en primièra linha e que foguèron positius, los vaccins d’ARNm foguèron extrèmament eficaces en tot prevenir l’infeccion per SARS-CoV-2. Sonque se detectèt 5 cases en de personas entièrament vaccinadas, que mostrèron una carga virala mai pichona que la de las personas parcialament vaccinadas o non vaccinadas, e tanben una amplitud pus bassa dels simptòmas e una durada mai corta de la malautiá.
 
Dins aquela draia, un trabalh de l’Imperial College de Londres, dins una situacion de varianta dèlta majoritària, las personas entièrament vaccinadas farián veire una reduccion del 50-60% del risc d’infeccion (infeccion quitament asimptomatica) a respècte dels non-vaccinats.
 
En Espanha, un estudi realizat entre los professionals de la santat, las personas vaccinadas mostrèron una reduccion del risc de s’infectar d’entre l’80 e lo 90 %.
 
Tanben, als Païses Basses, una recèrca realizada per analisar l’eficacitat del vaccin per evitar la transmission entre vaccinats e de contactes pròches a l’ostal concluguèt que los vaccinats fasián veire una eficacitat contra la transmission d’aperaquí lo 70 %.
 
Es a dire que las personas vaccinadas son de tot en tot mens infecciosas que las que se se fan pas vaccinar e, de mai, segon de donadas partejadas fa qualques jorns encara a l’espèra de revision, los vaccinats eliminarián de lor organisme lo virus d’un biais fòrça mai rapid que los non-vaccinats. Aquò quitament en preséncia de la varianta dèlta predominanta.
 
Dich en d’autres mots, lo qu’es vaccinat es fòrça mens infecciós pels autres que lo qu’o es pas. Lo virus s’elimina del còrs mai lèu. E mai se l’infeccion se fa per la varianta dèlta.
 
 
Passes venents?
 
A la vista dels resultats observats, sembla clar que los vaccins actuals, e mai sián pas pensats per aquò, son capables d’evitar en qualque mesura la transmission del virus entre las personas vaccinadas. I a de discordàncias dins las donadas, probable a causa de las diferéncias entre las populacions estudiadas, las variantas circulantas, la prevaléncia de la vaccinacion e d’autres factors.
 
Se desconeis los mecanismes concrets qu’ocasionan aquel fach. Un d’eles poiriá èsser la preséncia d’IgA dins la saliva e la mucosa orala après l’administracion, e mai ne poscam pas èsser segurs. Manca de donadas per o assegurar.
 
Cossí que siá, que siam capables d’amendrir la transmission entre las personas vaccinadas nos va ajudar a contrarotlar d’un biais mai rapid la pandemia, sens oblidar lo compliment de las autras mesuras coma lo pòrt de la masca dins los espacis interiors, l’aeracion e d’autras mesuras non farmacologicas.
 
Desmembrem pas que las mesuras que prenèm an un caire additiu, çò es que lors efièches s’addicionan. Malgrat l’extraordinària utilitat dels vaccins coma aisina de contraròtle de la pandemia, lo percentatge global de la vaccinacion deu encara mai pojar. Cal pas oblidar que sèm a un moment de la pandemia dins lo qual la varianta dèlta, fòrça mai transmissibla e caracterizada mai que mai per sa disseminacion en d’asimptomatics o presimptomatics, nos obliga d’èsser atentius e proactius. Se volèm metre lo ponch final a aquesta pandemia, devèm balhar l’accès als vaccins als païses e zònas qu’a l’ora d’ara an pas aquela possibilitat.
 
 
 
 
Antonio Gutiérrez Pizarraya e María del Mar Tomás Carmona
Aqueste article se publiquèt originàriament en espanhòl dins The Conversation