Actualitats
La lenga basca, un succès qu’es pas de creire
Un estudi sociologic demòstra lo progrès del basco al Bascoat Nòrd, mai que mai entre los joves
Tèxte legit
Un des darrièrs bulletins sus las lengas de Michel Feltin-Palas, jornalista de l’Express, presenta “L’incresible succès de la lenga basca” en tot analisar un estudi del sociològ Eguzki Urteaga sus las politicas lingüisticas al Bascoat Nòrd.
Las donadas que presenta Urteaga indican que, en chifras totalas, lo nombre de bascofòns dins l’estat francés es passat en cinc ans de 73 000 a 74 000. La chifra pòt semblar ridicula, mas o es pas pas. Al contrari. E la diferéncia amb la realitat de las autras lengas de l’estat francés o fa venir evident. Dins tot l’estat, la mòrt de las generacions dels ans 1920 e 1930, las darrièras qu’avián una lenga mairala diferenta del francés, a fach caire lo nombre de locutors. Lo basco es la sola excepcion que son nombre de locutors non solament demesís pas mas tanben aumenta.
En percentatges, uèi dins lo nòrd del Bascoat lo 20,5% dels abitants parlan basco e lo 9,3% lo comprenon plan e mai se parlan tostemps francés. De soslinhar que dins lo Bascoat Sud, lo nombre de locutors es del 33,9% e son un 19,1% que lo comprenon plan e mai se parlan tostemps espanhòl.
A mai, Urteaga anóncia que la reüssida del basco es a far una pojada espectaclosa. Los sondatges comptabilizan sonque los mai grands de 16 ans, mentre que la màger part dels que seguisson l’escòla en basco son mai pichons.
Far partida d’una comunautat
Per Urteaga, lo progrès d’una lenga depend de qualques factors dont “la densitat de locutors qu’as a l’entorn, lo sentiment de competéncia lingüistica, la seguretat dels parlants e la motivacion, la volontat, d’emplegar la lenga.” Dins aquel sens soslinha que la volontat es estada la clau de la capitada del basco. Urteaga remarca qu’al Bascoat Sud lo mestritge de la lenga permet d’obténer d’emplecs mai aisidament e dona als locutors un sentiment d’“apertenéncia comunautària”. Al nòrd, es “lo sentiment comunautari qu’a reüssit a rompre la barrièra”.
Al nivèl politic, totes los partits franc de l’extrèma drecha revendicavan a las departamentalas de 2015 de mesuras de promocion del basco, e ara lo sosten a la lei Molac es massís. A mai, los grops basquistas ganhan de vòtes a cada eleccion.
Lo perilh ven dels trabucs de l’administracion francesa, mai que mai del Ministèri de l’Educacion dicha nacionala. Cada an, las ikastolas aurián de besonh de 25 nòus ensenhaires mas lo ministèri n’accèpta sonque 5. Un trabuc que los occitans coneissèm fòrt plan, malaürosament.
Las donadas que presenta Urteaga indican que, en chifras totalas, lo nombre de bascofòns dins l’estat francés es passat en cinc ans de 73 000 a 74 000. La chifra pòt semblar ridicula, mas o es pas pas. Al contrari. E la diferéncia amb la realitat de las autras lengas de l’estat francés o fa venir evident. Dins tot l’estat, la mòrt de las generacions dels ans 1920 e 1930, las darrièras qu’avián una lenga mairala diferenta del francés, a fach caire lo nombre de locutors. Lo basco es la sola excepcion que son nombre de locutors non solament demesís pas mas tanben aumenta.
En percentatges, uèi dins lo nòrd del Bascoat lo 20,5% dels abitants parlan basco e lo 9,3% lo comprenon plan e mai se parlan tostemps francés. De soslinhar que dins lo Bascoat Sud, lo nombre de locutors es del 33,9% e son un 19,1% que lo comprenon plan e mai se parlan tostemps espanhòl.
A mai, Urteaga anóncia que la reüssida del basco es a far una pojada espectaclosa. Los sondatges comptabilizan sonque los mai grands de 16 ans, mentre que la màger part dels que seguisson l’escòla en basco son mai pichons.
Far partida d’una comunautat
Per Urteaga, lo progrès d’una lenga depend de qualques factors dont “la densitat de locutors qu’as a l’entorn, lo sentiment de competéncia lingüistica, la seguretat dels parlants e la motivacion, la volontat, d’emplegar la lenga.” Dins aquel sens soslinha que la volontat es estada la clau de la capitada del basco. Urteaga remarca qu’al Bascoat Sud lo mestritge de la lenga permet d’obténer d’emplecs mai aisidament e dona als locutors un sentiment d’“apertenéncia comunautària”. Al nòrd, es “lo sentiment comunautari qu’a reüssit a rompre la barrièra”.
Al nivèl politic, totes los partits franc de l’extrèma drecha revendicavan a las departamentalas de 2015 de mesuras de promocion del basco, e ara lo sosten a la lei Molac es massís. A mai, los grops basquistas ganhan de vòtes a cada eleccion.
Lo perilh ven dels trabucs de l’administracion francesa, mai que mai del Ministèri de l’Educacion dicha nacionala. Cada an, las ikastolas aurián de besonh de 25 nòus ensenhaires mas lo ministèri n’accèpta sonque 5. Un trabuc que los occitans coneissèm fòrt plan, malaürosament.
 | URTEAGA, Eguzki, La nouvelle politique linguistique au Pays basque. Editions L’Harmattan, 204 paginas. 20,50 èuros version papièr, 14,99 èuros version numerica. |
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#12 Ah, los "gas-co-ni-stas" ? Encara la sècta pedofilo-macroniana d'Amicus Macroninius ?
#11 "pirenenc" ? coma Macron ? Tè, lo bonjorn a Amicus Macronis !
#8#7 " Lo fach de reconèisser que Ziberua parla una lenga estrangèra al basco que pausaria seriosament en question l'identitat dicha "basca" e riscaria de revelar ipso facto qu'aquesta identitat es purament e simplament basada sus una messorga.
Aquela revelacion faria saique pèrdre sa legitimitat a l'abertzalisme. La remesa en question del roman nacional, propaganda interiorisada tre l'enfança pichona pels ikastolans, riscaria, de "dobrir la pòrta a las fòrças centrifujas e d'agandir a la dislocacion de l'Euskal Herri bèla. Aquel fantasme es totjorn plan present a l'esperit de l'intelligentsia politica e culturala basca, gardiana tissosa del dògme jacobin."
Lo vòste argumentari folclorizant e ultralocalizant ne ten pas tanpauc dens lo cas de Pais Basco. Dialèctes e identitats tant diferents com lo gipuzcoan, lo biscaitar e lo soletin s'escaden de convíver shens tension, e aquò a maugrat de l'istòria pauc compartida, aquí tanpauc.
Benlèu pr'amor la volontat politica es mei pregonda e assumida ?
#9 De tota mena fai longtemps qu'es plegat ! E fièrs d'ésser francès, votaran Zemmour, Le Pen o ben Macron !
Le pensar-parlar basco, breton, es pas cap le pensar-parlar francés, ni similar, lexicalament e sintaxicament, del francés coma les parlars gallo-romans tals que las variantas occitanas.
Le sentit d'apertenència a un monde occitan, perceuput tant d'abans que de campèstre, fòra modernitat, fai pas fòrça viva d'aparar policament e electoralament.
Es un problèma de surdidat francesa o de mutisme occitan?
Tot çò que se parla se pensa aital.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari