Actualitats
Martror: la fèsta occitana de Totsants
D'enquistas menadas long del sègle XXn suls rites, cresenças, tradicions ritualas an permés de documentar de nombrosas practicas vivas
Tèxte legit
Dins fòrça endreches d'Occitània se sèrva encara Martror, la fèsta dels mòrts de Totsants. Segon Occitanica, lo tèrme "Martror", d'usatge plan corrent dins los tèxtes medievals, foguèt pendent longtemps la fèsta dels martirs crestians. Justament, lo mot "martir" es l'etimon de "Martror".
En Occitània, coma dins los païses vesins, aquela fèsta coïncidís amb lo periòde mai escur de l'annada, de novembre al solstici d'ivèrn. Lo primièr de novembre marcava lo començament de l'annada dins lo calendièr celtic, que teniá son primièr mes consagrat als escambis simbolics entre lo mond dels vius e lo dels mòrts.
Tradicionalament, comença la sason d'un certan renovelament de las tèrras lauradas e semenadas: "de la Sant Miquèl a Martror", çò ditz lo provèrbi en indicant lo periòde del 29 de setembre al 1r de novembre, e i a encara lo temps de la plantacion dels arbres fruchièrs a l'entorn del jorn de Santa Catarina, lo 25 de novembre.
La glèisa catolica sacralizèt aquel periòde a partir del sègle IXn en instituissent la fèsta de totes los sants (çò es Totsants) lo primièr de novembre, e puèi un "jorn dels mòrts" l'endeman.
Tradicions occitanas d'uèi
D'enquistas menadas long del sègle XXn suls rites, cresenças, tradicions ritualas en Occitània, an permés de documentar de nombrosas practicas vivas fins als ans 1980 dins los Pirenèus e en Roergue, ont demòra totjorn a Sant Ginièis d'Òlt (Aubrac) una tradicion de venda a l'enquant per las armas, ont se retròba una ofrenda de noiridura dins un encastre religiós.
A Pesenàs (Besierés) se festeja Martror amb un espectacle ritual menat a bon tèrme pel Collectiu Temporadas. Tanben a Puègserguièr (Besierés) podèm trobar lo "calivari funerari".
Per ne saber mai podètz consultar Occitanica, la mediatèca en linha del CIRDÒC, qu'avèm consultada per far aqueste article.
En Occitània, coma dins los païses vesins, aquela fèsta coïncidís amb lo periòde mai escur de l'annada, de novembre al solstici d'ivèrn. Lo primièr de novembre marcava lo començament de l'annada dins lo calendièr celtic, que teniá son primièr mes consagrat als escambis simbolics entre lo mond dels vius e lo dels mòrts.
Tradicionalament, comença la sason d'un certan renovelament de las tèrras lauradas e semenadas: "de la Sant Miquèl a Martror", çò ditz lo provèrbi en indicant lo periòde del 29 de setembre al 1r de novembre, e i a encara lo temps de la plantacion dels arbres fruchièrs a l'entorn del jorn de Santa Catarina, lo 25 de novembre.
La glèisa catolica sacralizèt aquel periòde a partir del sègle IXn en instituissent la fèsta de totes los sants (çò es Totsants) lo primièr de novembre, e puèi un "jorn dels mòrts" l'endeman.
Tradicions occitanas d'uèi
D'enquistas menadas long del sègle XXn suls rites, cresenças, tradicions ritualas en Occitània, an permés de documentar de nombrosas practicas vivas fins als ans 1980 dins los Pirenèus e en Roergue, ont demòra totjorn a Sant Ginièis d'Òlt (Aubrac) una tradicion de venda a l'enquant per las armas, ont se retròba una ofrenda de noiridura dins un encastre religiós.
A Pesenàs (Besierés) se festeja Martror amb un espectacle ritual menat a bon tèrme pel Collectiu Temporadas. Tanben a Puègserguièr (Besierés) podèm trobar lo "calivari funerari".
Per ne saber mai podètz consultar Occitanica, la mediatèca en linha del CIRDÒC, qu'avèm consultada per far aqueste article.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#9 Lo rap (literalament "la charra") es dirèctament eissut de la tradicion del "talking blues" (blues parlat) qu'existissia tre la fin del sègle 19, doncas plan longtemps abans qu'existiguèsse lo mendre DJ jamaïcan.
Dins la genèsi del rock-steady (lo rèire del reggae e del dub) jogat dins las annadas cinquanta sus las sonos festivas de l'iscla de Jamaïca, las musicas afro-americanas difusadas per las radios de la Novèla Orleans, fervorosament escotadas sus l'iscla, joguèron un ròtle capital, tan musical que sociologic.
Los jòcs de resson e de reverberacion de las sonorisacions dels vendeires ambulants que fasian l'article pels discs que vendian suls mercats de l'iscla faguèron lo demai. Lo "dub" èra nascut.
S'òm vòl a tot prètz trobar d'ont venguèt aquel biais de charrar ritmicament sus una musica per contar d'istòrias o comentar l'actualitat es plan segur a la tradicion dels griòts africans que cal pensar. Talking- Blues, Dub o Rap ne son las declinasons gloriosas.
#5 Los DJ jamaïcans, amb lor "ound systems", parlavan en ritme, amb prepauses politics, subre las versions dub de las cançons ska, rock staeddy e reggae al mens 15 ans abans los afro-americans. Los amercians non o an inventat tot, se' n manca, e de luènh.
E mercés, ne'n podriatz dire mai sus los endrechs precís ente se fai quela festa? Ne'n ai jamai 'gut auvit parlar en Lemosin. Sembla plan plasent e pro mai bassetz jauvent per far fugir tòrnas qu'esglasis que treven lo país.
#5
Cossi nos parlas de las trèvas aquíu ?????
Fa d’ans que Lo Servici Cultura de Carcassona convida de festejar la Sant Nicolau !!!
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari