Un recent estudi a confirmat que l’odorat es lo sens uman mai rapid per alertar sus un dangièr e doncas coma lo mai important per nòstra espècia. Per ansin, la facultat de trobar d’odors e d’i reagir seriá una condicion de subrevivéncia per los umans mas tanben per d’autras espècias de mamifèrs, e aquò malgrat la cresença mai espandida, encara uèi lo jorn, que d’autres senses coma la vista o encara l’ausida serián mai decisius.
 
L’estudi a tanben confirmat que las odors desagradivas o las que son restacadas amb lo dangièr son tractadas per lo cervèl d’un biais plan mai rapid que las autras, çò que congrèa una reaccion mai velòça. Aquesta faculta foguèt estudiada amb una nòva tecnologia a l’Institut Karolinska de Suècia e balhèt un imatge mai clar sus cossí lo cervèl uman recep aquelas odors e cossí las tracta.
 
L’estudi, publicat dins lo numeric PNAS, afirma que las odors mai desagradivas son restacadas d’un biais continú al dangièr e qu’aquò es un benfach per nòstra subrevivéncia. “Las odors desagradivas son restacadas pels umans amb lo dangièr dempuèi de milièrs d’annadas. Totun, lo nòu estudi mòstra cossí se desvolopa aquel procés pr’amor qu’es totalament inconscient e tanben plan rapid, çò diguèt Behzad Iravani, de l’Institut Karolinska. E se pòt associar lo sens de l’odorat amb fins al 5% de l’activitat del cervèl uman”.
 
Totun, es un sens que pòt destriar plusors milions d’odors desparièras. Qualques unas d’aquestas son restacadas amb la subrevivéncia e la santat, coma per exemple las odors quimicas o la noiridura poirida. Segon aquel estudi, una odor perven al cervèl en sonque 100 a 150 millisegondas après que lo nas l’a recebut.
 
 
Lo primièr sens per subreviure
 
Totes los organisme vius an la facultat de fugir davant lo dangièr. Los umans tanben. Mas fins ara èra un mistèri de saber cossí foncionan los mecanismes sensorials neuronals a l’ora de provocar la reaccion umana. Una rason ne seriá pr’amor que lo nas es un organ tanben plan complèxe. Mas los cercaires suedeses an pogut desvolopar un nòu metòde per estudiar lo senhal recebut coma odor per l’uman fins a son arribada al cervèl e quant de temps i demòra.
 
Los cercaires realizèron fins a tres experiments amb de volontaris. Caliá sentir sièis odors e las classificar coma d’odors marridas o bonas. Mas, en mai d’aquò, èra registrada l’activitat electrofisiologica del nas en foncion de l’odor. La resulta de l’estudi faguèt conéisser per lo primièr còp quant de temps esperava lo cervèl per reagir quand recebiá cèrts tipes d’odors.
 
“Lo cervèl reagís d’una manièra plan mai rapida quand l’odor es jutjada negativa, e manda un senhal al cortèx motor en sonque 300 millisegondas, çò diguèt Joan Lundström, tanben d’aquel institut suedés. L’uman reagís en se retirant inconscientament de l’odor que li pòt semblar negativa o que poiriá tanben èsser considerada coma dangierosa”. (Legissètz la seguida).




 

---

Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion.  Podètz legir l'article entièr aicí.