Bougainville, a l’ora d’ara una region autonòma de Papoa-Nòva Guinèa, faguèt un referendum d’independéncia entre novembre e decembre de 2019. Gaireben lo 98% dels votaires sostenguèron la secession. Ara lo govèrn de Papoa-Nòva Guinèa s’es engatjat a portar lo resultat del referendum al parlament dins l’an que ven, coma o aviá promés. “Reafirmi nòstre acòrdi per determinar un pache politic per Bougainville abans 2025 e lo pache Era Kone establís lo camin e agís coma guida indicativa”, çò a dich lo primièr ministre de Papoa-Nòva Guinèa, James Marape.
 
De son latz, lo president de Bougainville, Ishmael Toroama, a mercejat lo primièr ministre papó per sa “perseverança” e son “engatjament” en tot acceptar l’acceptacion del resultat de las urnas. Ara los dos executius devon ratificar lo pache e puèi las còlas tecnicas dels dos govèrns elaboraràn lo reglament constitucional que portarà lo fuèlh de rota devèrs l’independéncia.
 
Ça que la, Marape vòl que lo procès de convèrsas entre Papoa-Nòva Guinèa e Bougainville prenga en compte lo fach que lo país es “lo mai divèrs del Mond”. Los lingüistas calculan qu’en Papoa-Nòva Guinèa se parla mai d’800 lengas.