Cada dissabte, gràcias a Clamenç Pech, presentarem dins Jornalet un personatge istoric del país nòstre, extrach de la cronica de Ràdio Occitània ”L’occitan del jorn”, que se difusa de diluns a divendres dins l’encastre de l’emission “L’ora del tè” entre 17h e 18h.

Ne vesèm pus gaire de monde aital. De monde que lor basta pas que de se plantar atal, al mitan d’una plaça puèi de declamar o de cantar lor produccion del moment (poèma o cançon) e de far aver los uèlhs banhats a tota l’assisténcia. Aquò èra l’efièch qu’aviá lo poèta Jacques Boé dit Jansemin quand fasiá una de sas sortidas. Aquel modèst perruquièr, nascut a Agen en 1798, se dobriguèt mai d’una pòrta mercés a son art. >E mai cresquèsse al dintre d’un mitan pro paure, recebèt una bona instruccion e se bastiguèt una cultura literària pro solida. Son comèrci lèu-lèu fa flòri e li dona léser de se consagrar a sa passion per l’escritura. Causís de s’exprimir en occitan, la lenga del pòble.
 
Dins un article en linha consultable sus Occitanica, l’autora Estela Mazodièr ne fa pas un òme del pòble ni mai un poèta obrièr. « Se fa pas vertadièrament partida del mitan obrièr, viu en vila e lo costeja, çò escriu Estela Mazodièr, se pòt pas qualificar de poèta engatjat, mas dins sos escriches, se fa lo testimòni de son temps, defend un estil realista (çò qu’empacha pas l’umor !) e tracta de tematicas divèrsas coma l’amor, las evolucions tecnologicas de son temps, e defend de valors umanistas : la libertat, la caritat ».
 
Sa reputacion e son succès venon de sos tèxtes, mai destinats a èsser recitats en public que non pas èsser legits dins son salon. Son succès a Agen foguèt fenomenal mas, totjorn segon Estela Mazodièr, son renom l’a menat dins los salons parisencs, luòc de la jet-set de l’epòca que Jansemin i portèt la paraula del pòble en occitan fins a la capitala, demorant ça que la un pauc embarrat dins l’estereotipe del « gascon », que se’n glorificava, d'alhors.
 
Encara un còp, avèm afar a la mena d’artista que coneis un grand succès quand es viu mas qu’es oblidat après sa mort. Inspirèt un bon nombre d’artistas en lenga nòstra e sos tèxtes, totjorn sos tèxtes, demòran. Demòra tanben son estatua, quilhada sus una plaça que pòrta son nom dins sa vila de naissença. La comuna d’Agen, que, a l’endeman de la mòrt de Jansemin, aviá pres en carga sas funeralhas, faguèt omenatge un còp de mai al poèta. Faguèt apèl al sosten dels admirators del poèta pel biais d’una soscripcion. L’estatua foguèt desvelada lo 12 de mai de 1870, sièis ans après la mòrt del poèta.
 
 
 
 
Clamenç Pech