Actualitats
De vilas costièras que s’enfonzan
De nòvas donadas dels satellits demòstran qu’existís un dangièr per las vilas costièras de la planeta. Mai d’una s’enfonzan de qualques centimètres per an. La pojada del nivèl de la mar pr’amor del cambiament climatic ne seriá una de las causas principala
Plusors vilas costièras del Mond s’enfonzan, segon las darrièras donadas dels satellit. Entre aquelas, Manila, la capitala de las Filipinas, seriá la que s’esfonza mai, e mai lèu. D’autras encara s’enfonzan de mai d’1,5 centimètre annadièr. Lo fenomèn es estat descobèrt per de cercaires en amassant de donadas mondialas e non pas localas sul cambiament environamental e la creissença del nivèl de la mar actual. Segon aquò, lo dangièr es màger per aquel tipe de vilas.
D’efièch, de nòvas donadas dels satellits demòstran qu’existís un dangièr per las vilas costièras de la planeta. Mai d’una s’enfonzan de qualques centimètres per an. La pojada del nivèl de la mar pr’amor del cambiament climatic ne seriá una de las causas principalas. Aquò provocariá un grand dangièr per las regions costièras, plan mai naut que çò que se pensava.
La trobalha foguèt publicada dins lo numeric Geophysical Research Letters. Matt Wei, que dirigiguèt una còla de l’Universitat de Rhode Island per estudiar aquel fenomèn, o expliquèt: “Avèm fach un estudi global de 99 vilas de 6 continents. Abans ja èra estat estudiat s’una vila particulara s’enfonzava o pas. La diferéncia ara es qu’avèm fach un estudi mondial e avèm descobèrt qu’es un fenomèn que se debana al nivèl mondial”.
Los cercaires utilizèron dos satellits europèus e aguèron de donadas de 2015 a 2020. Amb aquelas donadas, poguèron confirmar que i aviá plusors vilas costièras que s’enfonzavan. Los satellits subrevòlan cada 12 jorns la planeta e amb aquò poguèron tanben determinar s’aquel enfonzament èra actiu encara o pas.
Una situacion grèva en Asia
En qualques regions, coma l’asiatica, trapèron que cèrtas vilas s’enfonzavan de fins a 5 centimètres annadièrs: Tianjin, en China, mas tanben Karachi en Paquistan e encara mai Manila, a las Filipinas. De totas las vilas asiaticas estudiadas mai de 34 s’enfonzavan amb una mejana de mai d’un centimètre per an.
Segon Darío Solano-Rojas, de l’Universitat Autonòma de Mexic, es un fenomèn alarmant perque son de vilas que patisson un doble enfonzament, car, d’un caire, lo nivèl de la mar monta en seguida del cambiament environamental, e d’autre caire, la tèrra jos aquelas vilas tanplan s’enfonza. Segon aquel cercaire, cal estudiar lo fenomèn lèu-lèu e ne trobar la causa basica e las consequéncias. Son las condicions per que l’èsser uman pòsca far quicòm.
L’enfonzament del sòl jos aquelas vilas auriá, çò sembla, per causa las populacions que demòran dins aquelas vilas. Lo pes de las bastidas provocariá aquel esfondrament. (Legissètz la seguida).
Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.
D’efièch, de nòvas donadas dels satellits demòstran qu’existís un dangièr per las vilas costièras de la planeta. Mai d’una s’enfonzan de qualques centimètres per an. La pojada del nivèl de la mar pr’amor del cambiament climatic ne seriá una de las causas principalas. Aquò provocariá un grand dangièr per las regions costièras, plan mai naut que çò que se pensava.
La trobalha foguèt publicada dins lo numeric Geophysical Research Letters. Matt Wei, que dirigiguèt una còla de l’Universitat de Rhode Island per estudiar aquel fenomèn, o expliquèt: “Avèm fach un estudi global de 99 vilas de 6 continents. Abans ja èra estat estudiat s’una vila particulara s’enfonzava o pas. La diferéncia ara es qu’avèm fach un estudi mondial e avèm descobèrt qu’es un fenomèn que se debana al nivèl mondial”.
Los cercaires utilizèron dos satellits europèus e aguèron de donadas de 2015 a 2020. Amb aquelas donadas, poguèron confirmar que i aviá plusors vilas costièras que s’enfonzavan. Los satellits subrevòlan cada 12 jorns la planeta e amb aquò poguèron tanben determinar s’aquel enfonzament èra actiu encara o pas.
Una situacion grèva en Asia
En qualques regions, coma l’asiatica, trapèron que cèrtas vilas s’enfonzavan de fins a 5 centimètres annadièrs: Tianjin, en China, mas tanben Karachi en Paquistan e encara mai Manila, a las Filipinas. De totas las vilas asiaticas estudiadas mai de 34 s’enfonzavan amb una mejana de mai d’un centimètre per an.
Segon Darío Solano-Rojas, de l’Universitat Autonòma de Mexic, es un fenomèn alarmant perque son de vilas que patisson un doble enfonzament, car, d’un caire, lo nivèl de la mar monta en seguida del cambiament environamental, e d’autre caire, la tèrra jos aquelas vilas tanplan s’enfonza. Segon aquel cercaire, cal estudiar lo fenomèn lèu-lèu e ne trobar la causa basica e las consequéncias. Son las condicions per que l’èsser uman pòsca far quicòm.
L’enfonzament del sòl jos aquelas vilas auriá, çò sembla, per causa las populacions que demòran dins aquelas vilas. Lo pes de las bastidas provocariá aquel esfondrament. (Legissètz la seguida).
Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari