Tèxte legit
Cada dissabte, gràcias a Clamenç Pech, presentarem dins Jornalet un personatge istoric del país nòstre, extrach de la cronica de Ràdio Occitània “L’occitan del jorn”, que se difusa de diluns a divendres dins l’encastre de l’emission “L’ora del tè” entre 17h e 18h.
Lo baloard Frederic Mistral a Narbona es a l’imatge de la vila dins son ensemble: un caireforc. Aicí se pòt seguir mai d’una rota que vos menaràn cap a Besièrs, cap a Perpinhan o alara cap a Tolosa. Aquò dura dempuèi un brieu, dempuèi un temps que Narbona s’apelava Narbo Martius e èra una capitala de Província. Davant lo Palais del Trabalh, bastiment impausant de l’estil racionalista e foncionalista, ont se costejan sòcis del club de natacion e sindicalistas, un òme a pres la paraula per l’eternitat. Lo socialista Ernèst Ferrolh, cònsol de Narbona entre 1891 e 1897, puèi entre 1900 e 1921, es una de las grandas caras politicas localas e mai, per la joventut actuala, siá primièr lo nom del licèu de la vila.
Ernèst Ferrolh nasquèt al Mas Cabardés, dins Aude, al dintre d’una familha modèsta de drapièrs de la Montanha Negra. Orfanèl de paire, après sos estudis de medecina a Montpelhièr, Ferrolh tornèt dins Aude ont faguèt lo mètge dels paures. A una epòca que l’assegurança malautiá existissiá pas, los sonhava gratuitament e esitava pas a lor daissar de moneda per que se crompèsson las potingas que lor fasián mestièr. Son rescontre amb de personalitats coma Jules Guesde o encara Pau Brossa l’orientaràn cap al socialisme. Felibre roge, serà tanben iniciat al Grand Orient de França e fondarà una lòtja a Narbona en 1881.
Contunhèt de s’ocupar dels mai desprovesits coma cònsol de Narbona amb una exoneracion pels mai paures de la talha d’autreg, de la contribucion mobilièra, menèra l’electricitat dins los fogals e assaniguèt las carrièras. A la Cambra dels Deputats, se placèt amb los deputats d’extrèma esquèrra e se volguèt mai roge que jamai. Se distinguiguèt subretot en essent un dels líders de la revòlta vinhairona de 1907 al costat de Marcelin Albèrt. En junh d’aquela annada, menèt una cauma muncipala (valent a dire qu’arrestèt purament e simplament lo conselh municipal) e lancèt son eissarpa a la fola en declarant: “Ciutadans, teni mon poder de vosautres, o vos torni!”. Se faguèt de preson en causa de son engatjament dins la revòlta viticòla, contràriament a Marcelin Albèrt, tornèt a la vida civila e acabèt sa vida en plena glòria… contràriament a Marcelin Albèrt.
Quand moriguèt en decembre de 1921 a Narbona, l’omenatge fait al vièlh mètge foguèt considerable. Segon l’istorian Georges ferré, lo 2 de genièr de 1922, foguèron gaireben 100 000 personas qu’assistiguèron a sas funeralhas. En mai dels audencs, de delegacions venguèron de Provença, de Gasconha e quitament de Champanha. Un sègle mai tard, Ernèst Ferrolh, a l’imatge de son estatua, a totjorn quicòm a nos dire.
Clamenç Pech
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Ernèst Ferrolh, un òme de còr, un dels pauques òmes politics dignes d'Occitania.
#1#2 Tè, per veire, ne caldria parlar al tipe que se fai sonar lo "Pink Floyd" (sic !) e qu'a la tissa de desmaquinar los mits fondators d'Occitània.
#1 Tot i èra, mas non las armas… Los qu'a la descolonizacion, se deliurèron dels ocupants divèrses, d'armas, n'avián, e fòrça — e tanben lo corratge e la conviccion per ne se servir. E per, de n'aver, d'armas, o se permetre, lors se calguèt comprometre amb l'autoritarisme sovietic estalinian, passant a l'epòca per d'esquèrra… Tot un programme ! Nosautres, aviam simplament rason. Aquò non a jamai bastat, per cap de causa en politica. Se de potents non i tròban son compte de poténcia suplementària, las nòstras idèas (tanplan coma tota autra), sabètz ont las nos podèm posicionar exactament…
Ah, Ferrolh ! Un dels mits fondators dau desvelh occitan de las annadas setanta alara plen de vam ! 1907, la Crosada albigesa, e patin-cofin..., enauçats e cantats pels Marti, Mans de Breish..eca.. Coma autant d'amiras istoricas per nos tornar bastir una identitat occitana a venir....e que, tristament, venguèt pas... Ah, nostalgia, quand nos agantas !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari