Cada dissabte, gràcias a Clamenç Pech, presentam dins Jornalet un personatge istoric del país nòstre, extrach de la cronica de Ràdio Occitània ”L’occitan del jorn”, que se difusa de diluns a divendres dins l’encastre de l’emission “L’ora del tè” entre 17h e 18h.

Las fondacions de colònias se limitèron pas a la creacion dels empèris colonials britanic, espanhòl, francés e portugués, per citar pas qu’eles. De còps, de païses que tenián de parçans tan gigantesques coma inabitats fasián venir de monde per los espleitar. Fasiá mestièr de far fructificar una region per permetre d’enriquir lo país ont se trobava. Per far cort, l’edat dels pionièrs se limitèt pas al periòde comprés entre lo sègle XVI e lo XVIII. Se vos anatz passejar en Argentina, a 500 quilomètres al sud-oèst de Buenos Aires, tombaretz sus una vilòta de 13 000 estatjants dels noms de carrièra estranhs. Veiretz una calle Lassalle, una calle Pueyrredón, una calle de Rodez o encara una calle Aveyron! Es puslèu normal per una ciutat que foguèt fondada per d’occitans!
 
A l’origina, es l’òbra d’un òme: Clamenç Cabanetas, nascut en 1851 a las Sots, en Roergue. Segon çò que ne ditz sa ficha Wikipèdia, seguiguèt l’ensenhament dels fraires marianistas a Sant Cosme, puèi al Collègi d’Espaliu. Partiguèt del seminari e s’engatgèt en 1872 al 46n regiment d’infantariá de linha estacionat a Rodés. Daissèt l’armada en 1877 coma sosluòctenent e l’assabentèron que la Republica Argentina cercava de recrutar d’oficièrs franceses per modernizar son armada. A la debuta de l’annada 1884, crompèt 27 000 ectaras al prètz de 40 pesos l’unitat dins l’encontrada del riu Pi-hué que vendrà Pigüé. En 1881, Clément Cabanettes capitèt a convéncer 40 familhas avaironesas de s’installar dins la Pampa. Tres ans mai tard, tot aquel monde partiguèron de Rodés pel trin. Embarquèron sus la nau Belgrano al despart de Bordèu e arribèron en Argentina dos meses mai tard. Malgrat de debutas malaisidas, Pigüé vendrà una de las colònias mai prospèras d’Argentina.
 
Segon l’enciclopèdia Occitanica, los primièrs decennis son fòrtament marcats per una fòrta endogamia al dintre de la comunautat avaironesa. La lenga es transmesa e sa preséncia es confortada per un flux constant de migrants roergasses fins a la debuta del sègle XX. Pasmens, la lenga occitana se perdèt a flor e a mesura, tre las segonda e tresena generacions en causa de la politica assimilatritz de l’estat argentin. Las joves generacions regetèron aquel “patés domestic” per poder progressar socialament.
 
Clamenç Cabanetas s’installèt definitivament en Argentina e ensagèt, de badas, de crear de novèlas colònias agricòlas. Moriguèt en 1910 a Buenos Aires. Son estatua es totjorn en plaça sus la plaça centrala de Pigüé.