Deluns e dimars passat, es estudiants de segondària d’Aran de 1r de Bachelierat e 4u d’ESO (equivalent a 2u e 1a de Licèu en estat francés) assistiren a charrades de conscientizacion lingüistica, a propòs dera situacion dera lengua occitana en Aran e deth procès de substitucion lingüistica que patís. Es sessions les a guidades Marc Piera, filològ especialista en diversitat lingüistica, que plantege exemples as estudiants entà convidar-les a reflexionar e a debàter sus eth plurilingüisme ena nòsta societat e sus com es sues actituds son importantes entara superviuéncia der aranés, çò arrepòrte eth Conselh Generau d’Aran, qu’a organizat er eveniment. Entre diuèrsi tèmes, se pòse era qüestion as joeni perqué non publiquen en aranés enes hilats sociaus coma Instagram o Tiktok, hènt-les a veir qu’açò les harie unics e diferents deuant d’ua majoritat que competís enes lengües mès parlades.
 
Eth dialòg damb es estudiants a permetut de detectar qu’eth coneishement ei bon, mès qu’enes relacions entre amics e companhs era lengua utilizada majoritàriament ei eth castelhan.
 
 
Usatge sociau inquietant
 
Es charrades seguissen ua enquèsta que revèle ua situacion critica. Eth sondatge s’a hèt a 126 escolans de 4u d’ESO e 1r de Bachelierat (15-17 ans) e mòstre qu’er occitan aranés ei era lengua d’identificacion deth 18,8% des escolans e qu’eth 17,9 l’an coma lengua dera familha. Totun,sonque eth 2,4% manifèste qu’era darrèra publicacion en hilats sociaus siguec en aranés, çò que revèlen un baish e inquietant emplec sociau dera lengua entre es joeni. Sus eth coneishement dera lengua, es joeni manifèsten auer un bon coneishement d’aranés, de lèu un 7 sus 10.
 
“Es donades obtengudes reflectissen era delicada situacion que trauèsse era lengua pròpria d’Aran, que hè temps que se trape ath limit dera superviuéncia”, ce afirmaue era sindica d’Aran, Maria Vergés, en tot híger qu’eth Conselh Generau d’Aran trabalhe “sense descans entà arténher eth finançament, recorsi e reconeishement de besonh entà sajar de cambiar aguesta situacion”.
 
 
Prèmis entar usatge der occitan en Internet
 
Deth sòn costat, era Euroregion Pirenèus-Mediterranèa (EPM) a lançat un concors adreçat as joeni e as joenes que fomenten er usatge der occitan e deth catalan enes hilats sociaus. Eth concors, adreçat a joeni entre 16 e 30 ans, ei dubèrt enquiath 18 de noveme de 2022, e permeterà as guanhadors d’arrecéber prèmis de 400 a 1200 èuros.
 
Es prèmis s’atribuiràn segons tres categories: individuau, collectiva o entà entitats o associacions e entà participar-i cau aumplir eth formulari disponible en web dera Euroregion.
 
 
 

Es enquèstes lingüistiques realizades ar escolanat der Institut d’Aran revèlen era critica situacion der aranés.

Mès informacion: https://t.co/m1rtiGFaJZpic.twitter.com/ETYfxL4wSL

— Conselh Generau d'Aran (@conselharan) October 19, 2022

 

Parles #occitan o #catalan enes hilat sociaus? Era @Euroregion te prèmie

E brembatz qu'er aranés, tanben ei occitanhttps://t.co/ZwO7EXZfWhpic.twitter.com/LbRtHD8G1x

— Occitan aranés (@occitan_aranes) October 20, 2022