Actualitats
Sèm ja uèch miliards d’umans sus la planeta
Segon l’ÒNU, “la familha umana es mai granda, mas tanben mai devesida a causa de la pauretat, las inegalitats, la guèrra e los desastres climatics”
Tèxte legit
Lo secretari general de l’organizacion, António Guterres, atribuís aquel aument d’abitants a la creissença de l'esperança de vida, al desvolopament de la santat publica, a las avançadas en igièna e alimentacion... Ça que la, Guterres assegura tanplan que “la familha umana es mai granda, mas tanben mai devesida a causa de la pauretat, las inegalitats, la guèrra e los desastres climatics”.
Dins aquel sens avertiguèt que se redusèm pas “l’enòrme abisme” que nos separa, sèm en camin devèrs un Mond amb 8 miliards d’abitants dominats per de tensions, mesfisanças, crisis e conflictes”. Per tant, Guterres sollicita dels païses desvolopats que reconescan aquelas inegalitats e qu’assumiscan lor responsabilitat, e insistiguèt sul fach que “devon porgir de sosten financièr e tecnic a las economias emergentas mai importantas per qu’abandonen los combustibles fossils”.
L’ÒNU informa qu'en Africa subsahariana se tròba los païses amb las taxas pus grandas de pauretat e de creissença demografica, mai que mai en Republica Democratica de Còngo, Egipte, Etiopia, Nigèria e Tanzania. Tanben en Asia an de taxas similaras Índia, Paquistan e las illas Filipinas.
As the world’s population reaches 8 billion, our human family is growing more divided.
— António Guterres (@antonioguterres) November 11, 2022
Unless we bridge the yawning chasm between the global haves & have-nots, we are setting ourselves up for more tensions & mistrust, more crisis & conflict.https://t.co/Vs1LfnsaTR
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#7 Per quin biais demesir la populacion ? E ben, mercés al dreit universal a l'ensenhament gratuit per totas e totes, mercés al dreit a l'abòrtament e a la generalizacion de la contracepcion, presa en carga tant pels òmes coma per las femnas, e mai que mai dins los territòris actualament dominats per de patriarques a tendéncia religiosa radicalista… I podètz tanben ajustar unas recomandacions coma la de l'André Breton, la de non jamai far l'amor sense èsser prealablament enamorat del partenari o de la partenària (aquò limita fòrça la presa de risc de reproduccion, al plan estatistic). E mai podètz, coma los trobadors, viure sonque per amor, al mesprètz del maridatge, de la reproduccion e de tota mena de consideracion familiala o politica : aquò tanben limita fòrça lo risc de reproduccion intempestiva, se ajustatz las precaucions contraceptivas.
Mas enfin, d'un biais plan mens poetic e, subretot, plan mai general, los domitors, mai lor agrada de recórrer a l'exterminacion, als chaples de populacions civiilas dins l'encastre de guèrras mai o mens dessenadas e inèptas, a l'inegalitarisme constitutiu e indiscutible emai siá racionalament injustificable, inegalitarisme rufe que, en mai d'enriquir los dominators personalament, afama de milions de personas (basta de passar a mai d'inegalitat encara e de transferir lo logicial dels milions als miliards).
Los dominators se pòdon far tanben ajudar per de laboratòris coma lo de Wuhan (n'i a fòrça, un pauc pertot de pel mond), que son en capacitat de porgir tota mena de salopariás microbianas de sintèsi, fotudas de tuar lèu fait mai de la mitat de la populacion mondiala. Mas aquò es un pauc mai embestiant, ja qu'un dominator ne pòt aitanplan crebar coma un dominat…
Topin de diu ! Dins lo programa "demesiment de populacion" que d’unis botan endavant, m’es caisut dins l’aurelha que per Occiània s’en servariá sonque los occitanofòns.
Assiau ! mond cal aprene l’occitan a la lèsta, si que non... tchac ! Setz dels demesits.
Totas las ideològias politics qu’an volgut cambiar lo mond paisan an mescabat d’aqui que lo mond agricòl non pòt èsser gerit per de teorias, mas per de realitats.
Trobaretz d’eisemples ambe lo Sri Lanka ont apèi l’enebiment de totis los engrais sintetics la producion agricòla s’endemesiguèc dentre 40% - 50% que provoquèc famina ( manca de té, de riz, eca..
De vèire atanben la declaracion de Colombo signada per Brasil Alemanha que projectan un demesiment dels engrais nitrics quimics de 50% d’aqui entà 2030. L’U.E qu’a prevezit un demesiment de 20% dins son programa « de la bòria entà la sieta »
I anguesson a primotadas, segur qu’ a l’eisemple de Sri Lanka, Europa poria prene un brave sistral.
D'unis començan de diser que cal demesir la populacion, per qu'un biais ?
Del temps de las societats païsanas tradicionalas (es a dire sense motor termic ni engrais azotats artificials) èrem dos a tres miliards. Ara, « la familha umana es mai granda, mas tanben mai devesida a causa de la pauretat, las inegalitats, la guèrra e los desastres climatics” ». Totun me demandi sobretot qué se va passar pels 5 miliards d'umans suplementaris, lo jorn que van indefugiblament venir a mancar los combustibles fossils que permeton per ara l'agricultura industriala, a l'entorn de 3 còps mai productiva que l'agricultura tradicionala…
Cossi se dis "col roulé " en occitan ?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari