capçalera campanha

Actualitats

D’animals complèxes

| Christine Sponchia
L’estudi de la girafa a menat fa gaire a de conclusions nòvas e estonantas: la girafa èra uèi per uèi un mamifèr fòrça pauc estudiat e se sabiá pas qu’es un dels erbivòrs pus complèxes d’Africa. D’efièch, de cercaires de l’Universitat de Bristol an descobèrt qu’es un mamifèr almens tan complèxe coma l’elefant.
 
Fins ara se pensava que la girafa èra un mamifèr sens estructura sociala e que frequentava rarament d’autres especimens de son espècia. L’estudi d’aquel ervibòr, aquestes darrièrs dètz ans, a pasmens ajudat a comprene melhor quina es sa vertadièra estructura sociala. E la conclusion del nòu estudi es segon plusors cercaires estonanta.
 
 
Un mamifèr amorós
 
L’estudi, publicat dins lo numeric Mammal Review, demòstra que la girafa passa mai del 30% de sa vida a sonhar sos pichons. Aquò es plan semblable al temps emplegat per d’autres mamifèrs gigants africans amb lor progenitura, coma los elefants o las òrcas. E aquò seriá un fach clau per ajudar las pichonèlas girafas a subreviure. 
 
Aquel fach dependriá de la celèbra ipotèsi de la mameta, que se pòt trapar en las girafas a mai d’autres mamifèrs dont los umans. La mameta es un especimen que viu longtemps e assistís sa filha per sonhar la tresena generacion. E aquò tanben ajuda plan per far subreviure los gèns de la quita girafa mameta. Es per aquò que se pòt dire tanben que la familha de la girafa es matrilineara, coma la de l’elefant. 
 
Zoe Muller, autor de l’estudi, confirma que “la girafa es un mamifèr tras que complèxe e se pòt comparar sa societat amb la dels elefants, dels cetacèus e mai dels chimpanzés. Es pas de creire de veire qu’es tanplan un dels mamifèrs mens estudiats de la planeta”. (Legissètz la seguida).




 
Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion.  Podètz legir l'article entièr aicí.






abonar los amics de Jornalet



 
   

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris

Farda Lorda.
1.

Dins lo temps ont l’occitan rajava a roncéncia la « girafa » se disiá d’un biais dessemblant, se disiá « camelopart » del latin « camelopardus ».

Un jorn sul fieiral de Nadal, pàris Esmena la camelopart polida dins una gonèla flapada de negre, las doas aurelhas en punta agachava lo mond que se trelepavon e s’entrequerdavon. D’aquel jorn Esmena m’èra una amescorada, e son agach me tremolava priu al dentre de mon arma, breçèc mon enfança rica de pauretat.

Se disiá tanben « pardalum », aquò rai o s pardes son pas pardalums.

Tres pardes pichons pelferits ajocats sus la finèstra m’agachavon desjunar, un còp finèstra dierpa lor balhèri un crostet de pan trempat dins lo lach.

  • 1
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article