Cada dissabte, gràcias a Clamenç Pech, presentam dins Jornalet un personatge istoric del país nòstre, extrach de la cronica de Ràdio Occitània ”L’occitan del jorn”, que se difusa de diluns a divendres dins l’encastre de l’emission “L’ora del tè” entre 17h e 18h.

Es una sequéncia de tria. Dins lo filme remarcable que Jean-Jacques Annaud a tirat del roman Lo nom de la ròsa d’Umberto Eco, trobam aquela tirada sensacionala del personatge Guilhèm de Baskerville fàcia a l’assisténcia al moment d’un procès menat per l’Inquisicion. L’òme, encarnat magistralament pel regretat Sean Connery, se quilha amb coratge fàcia a l’Inquisicion que condemna sens pròvas un òme al lenhièr per de murtres qu’a pas comeses. Dins la paleta de personatges qu’an inspirat Umberto Eco per bastir aquel personatge dont Guilhèm d’Occam o encara Sherlock Holmes (la particula de Baskerville n’es la marca maliciosa)… ne trobam un autre que nos es mai familiar puèi que s’agís del Bernat Deliciós.
 
L’òme nasquèt en 1260 a Montpelhièr. Es conegut per aver afrontat los inquisitors còsta los carcassoneses e d’aver pres la defensa de Bons Òmes secutats. Una revòlta contra l’Inquisicion dels borgeses de Carcassona e d’autras vilas de Lengadòc se tenguèt entre la fin del sègle XIII e la debuta del sègle XIV. Bernat Gui, monge dominican e inquisitor de Tolosa d’aquel temps, chafrèt aquel episòdi “la Ràbia carcassonesa”. Ràbia o pas, Bernat Deliciós capitèt de son costat a amassar los borgeses d’autras ciutats coma Albi, Limós e Castras per denonciar los abuses de la despietadosa institucion. Segon Wikipèdia, pareguèt obténer causa ganhada al prèp del rei Felip lo Bèl quand faguèt transferir los presonièrs de la “paret” inquisitoriala a la preson reiala , a Carcassona. 
 
Pasmens, Felip lo Bèl lo sostenguèt pas pus quand s’agiguèt per el d’apasimar sas relacions amb la papautat. L’arribada del papa Joan XXII en Avinhon menèt al retorn en fòrça de l’Inquisicion. Bernat Deliciós se’n tornèt a Besièrs per venir capolièr de la tendéncia dura del movement franciscan, chafrats “esperitals”, que presicavan la pauretat absoluda. Foguèt arrestat en 1317 pel papa mentre qu’ensajava de plaidejar lor causa a Avinhon. En 1319, somés a la question, confessèt d’aver favorizat los erètges e moriguèt dins sa cèla, gaire de temps après.
 
Abans d’aver inspirat Umbert Eco, Bernat Deliciós foguèt primièr una figura de la luta entre laïcs e catolics al sègle XIX. Es representat sus un tablèu de Joan-Pau Laurenç entitolat “L’Agitaire de Lengadòc” que se pòt veire al musèu dels Augustins a Tolosa. Fàcia a l’Inquisicion, lo monge franciscan punta un det acusaire e correspond plan a l’idèa que los istorians se poguèron far del personatge. Trobam de carrièras a son nom a Montpelhièr, Tolosa e Besièrs. 
 
 
 
Clamenç Pech