Patrimòni linguïstic pro miaçat, que har per ensajar de recuperar un chic la nòsta toponimia sus las mapas? Dens lo departament de las Lanas, ua iniciativa interessanta. De miar un chic pertot, solide.

Qu’ic sabem bien, las mapas de nòste (e d’alhors…) qu’an pro d’errors, de decas, de pècas, de fautas, de confusion, de desformacions, d’enganadas o de desparicions dens la toponimia. Consequéncias que pòden har remontar au temps deus monges copistas e sustot a l’epòca on la lenga deu Rei o quitament de la Republica començava de superejar lo lengatge istoric deus nòstes parçans.
 
Los notaris e los lors clèrcs, qui coneishèvan lo gascon, entrufavan o farcivan lo francés d’expressions o mots occitans. Los geografes e geomètres de l’Estat, en hesent relhevats e enquèstas de terrenh, ne comprenèvan pas o entenèvan mau los noms locaus. Qu’estossin los curats suus registres parropiaus o los secretaris de mairia suus registres d’estat civiu, pro de gents s’enganavan. Atau, mapas e plans cadastraus son conhits de “curiositats” qui, la màger part deu temps, son los resultats de l’ignorància, lo mei gran enemic de la lenga, en Gasconha e autas granas zònas dialèctaus deu maine occitan. Que har?
 
Dempuish quauque temps, l’IEO (Institut d’Estudis Occitans) a iniciat un gran tribalh de numerizacion dab aqueth logiciau libre: www.openstreetmap.fr. Quau bèth projecte cartografic en linha, aqueste “OpenStreetMap”! Cadun que’u pòt actualizar e melhorà’u. Qu’es ua mapa obèrta e collaborativa. Qu’es un chic la medisha causa que la celèbra Wikipèdia. Shau, shau, totun! Que cau estar prudent, conscienciós, seriós, guardar l’esperit critic per esvitar navèras pècas.
 
Dens las Lanas, l’associacion Gascon@s Cap e Tot (seccion 40 de l’IEO) perpausa d’i participar. Un purmèr obradèr se debanarà divés 14 d’abriu (de 15h a 16h), en visioconferéncia. Rendètz-vos donc dab aqueste ligam: https://meet.google.com/biw-rhzp-wub
 
Per qué har? Qu’es per començar d’apréner a utilizar l’apèr numeric. Atau, poderàn assabentar en gascon, sus la mapa, carrèras, lòcs-dits e autes “microtoponims” de las Lanas. Per la vòsta comuna, per exemple. Contacte: J.-J. Dubreuil (+33(0)6 76 15 43 94) o T. Cahuzac (+33(0)6 76 84 48 47).
 
Mamisan e Baiona. Artisan retirat e valent professor de gascon a Mamisan e a Sent Julian de Bòrn, Joan-Jacmes Dubreuil qu’a començat d’esquipar en bona lenga nòsta la mapa deu son parçan: Mamisan, Aurelhan, Biars, Sent Julian... Que permet de restituir quauques noms e sovent de ne compréner lo sens vertadèr o oblidat. Deu son costat, Miquèu Baris qu’a obrat per començar d’esquipar un chic en òc Baiona e Anglet e quauques comunas charnegas deu Baish Ador. Aqueth genre de tribalh qu’es pertot possible mercés au projècte, hòrt seriós, aviat per l’IEO, que s’apèra: http://bdtopoc.org.
 
 
 
 
Joan Jacmes Fénié