Es l’istòria d’una psicòsi, la d’un tipe que vòl netejar Tolosa de totes sos marginals. Dich atal òm poriá pensar que Raimond Guiraud s’es pas traucat la palhassa per se trapar un scenari a son roman. Òm poriá quitament dire que l’idèia es ja estada cavada, amai prigondament, per d’autres (bravament pel cinemà). Mas justament, siem aquí dins lo monde de Raimond Guiraud e de son famós commissari Casal, un monde vertadièrament especial, unic e original. Un monde ont las causas viran e reviran e cent a l’ora e “a la Casal”. Los qu’an legit los primièrs libres de l’autor sabon la dinamica de sa pròsa, la finesa de son umor e de son esperit. Sabon tanben l’ardidesa e l’aisidesa de son escritura que raja vertadièrament coma çò que i a de mai mellicós dins la lenga nòstra.
La lenga de Raimond Guiraud, parlem-ne! Es una lenga clara, neta e precisa coma la que se pòt ausir sul mercat de Puèglaurenç un dimecres de fièra o dins los cafès de Roergue aprèp un concors de quilhas. Un occitan popular qu’acabarai pas jamai de lausenjar, tan sembla a lo qu’ai sempre ausit e lo que sempre presi ausir. Es tanben l’occitan que parli cada jorn en familha.
Aquò’s aquò l’estile inimitable de Raimond Guiraud e de sos personatges: una parladura directa e un pauc verda, quand ne vira, per veicular una filosofia de bon-sens. Una filosofia que carrèja a bèlas ondadas l’èime occitan. Las scenas son descrichas menimosament, amb lo pensament del detalh. L’autor sembla aver passat sa vida dins la polícia, e benlèu-ben dins la polícia scientifica. Çò qu’es pas lo cas segon los elements biografics que ne dispausam.
Mai que totes los autres, los romans policièrs de Raimond Guiraud porián servir de scenaris a una eventuala produccion cinetografica occitana. Los dialògues son meravelhoses de simplicitat e de justesa tant l’autor coneis plan la societat dins laquala fa evoluir sos personatges. Totes los autors de romans policièrs son en general de monde en presa amb la societat dins la qual vivon, es tanben vertat per Raimond Guiraud que trabalha son escritura en perfièch sociològue. Res li escapa pas dels travèrses e de las tissas de sos contemporanèus. Se n’amusa e no’n regala. Avem aquí una literatura populara de tria que s’ameritariá un public plan mai alargat que çò qu’es pel moment. Nos demòra pas mai qu’a esperar una industria del cinèma occitan.
Que siá de negranuèch o a la raja del solelh, siem d’aise dins la Tolosa que nos prepausa l’autor. La metropòli a pas cap de secret per el, e los tolzans auràn plaser de se reconéisser dins la descripcion dels barris de lor ciutat. Los personatges van en venon entre Sant Çubran, los Minimes, Matabuòu, Bonafe, etc… Jos la pluma de Raimond Guiraud Tolosa vendriá mitica se ja l’èra pas. Dins aqueste libre la tension psicologica nos ven embelinar a mesura qu’avançam dins la narracion. A culherons pichons, Raimond Guiraud capita a estillar a cò del legeire, l’ànsia que puja fins a la casuda de l’istòria. Se pòt dire que Raimond Guiraud mèna son afar de man de mèstre. D’ont mai va e d’ont mai aproficham del mèstièr de l’autor dins l’escalcida de sos romans negres.
Tanlèu rabatudas las tampas del libre, nos atriga ja d’aver lo “guiraud” venent dins las mans. Me demandi s’aquèl autor es pas en passa de venir un fonomèn de popularitat dins la literatura occitana? S’es pas encara lo cas, pensi que s’ameritariá d’o devenir. A dire de virar las paginas de sas òbras, me’n lèqui los dets. Per planes costats me fa pensar a Gui Vialar, qu’a partir de Castras, nos gratifiquèt, el tanben, de mantunes romans policièrs.
Pòdi pas acabar la presentacion d’aqueste libre sens regretar, ça que la, qualquas incoëréncias dins la grafia de nòstra lenga nacionala. L’òbra de Raimond Guiraud, un dels melhors autors occitans de romans negres –tornem z’o dire– s’ameritava una melhora atencion dins l’edicion de sas òbras. Mas aquí lo problèma ven pas tant de l’editor que de las qualquas institucions que tòcan d’argent public per se trachar de la normalisacion de la lenga nòstra. Ont son los correctors de l’I.E.O., del Congrès Permanent de la Lenga Occitana, l’Institut Occitan? Òm pòt pas demandar als escrivans d’o far tot.
Sèrgi Viaule
_____
GUIRAUD, Raimond. Le netejaire. Edicions Princi-Negre, 2002. 180 paginas.
La lenga de Raimond Guiraud, parlem-ne! Es una lenga clara, neta e precisa coma la que se pòt ausir sul mercat de Puèglaurenç un dimecres de fièra o dins los cafès de Roergue aprèp un concors de quilhas. Un occitan popular qu’acabarai pas jamai de lausenjar, tan sembla a lo qu’ai sempre ausit e lo que sempre presi ausir. Es tanben l’occitan que parli cada jorn en familha.
Aquò’s aquò l’estile inimitable de Raimond Guiraud e de sos personatges: una parladura directa e un pauc verda, quand ne vira, per veicular una filosofia de bon-sens. Una filosofia que carrèja a bèlas ondadas l’èime occitan. Las scenas son descrichas menimosament, amb lo pensament del detalh. L’autor sembla aver passat sa vida dins la polícia, e benlèu-ben dins la polícia scientifica. Çò qu’es pas lo cas segon los elements biografics que ne dispausam.
Mai que totes los autres, los romans policièrs de Raimond Guiraud porián servir de scenaris a una eventuala produccion cinetografica occitana. Los dialògues son meravelhoses de simplicitat e de justesa tant l’autor coneis plan la societat dins laquala fa evoluir sos personatges. Totes los autors de romans policièrs son en general de monde en presa amb la societat dins la qual vivon, es tanben vertat per Raimond Guiraud que trabalha son escritura en perfièch sociològue. Res li escapa pas dels travèrses e de las tissas de sos contemporanèus. Se n’amusa e no’n regala. Avem aquí una literatura populara de tria que s’ameritariá un public plan mai alargat que çò qu’es pel moment. Nos demòra pas mai qu’a esperar una industria del cinèma occitan.
Que siá de negranuèch o a la raja del solelh, siem d’aise dins la Tolosa que nos prepausa l’autor. La metropòli a pas cap de secret per el, e los tolzans auràn plaser de se reconéisser dins la descripcion dels barris de lor ciutat. Los personatges van en venon entre Sant Çubran, los Minimes, Matabuòu, Bonafe, etc… Jos la pluma de Raimond Guiraud Tolosa vendriá mitica se ja l’èra pas. Dins aqueste libre la tension psicologica nos ven embelinar a mesura qu’avançam dins la narracion. A culherons pichons, Raimond Guiraud capita a estillar a cò del legeire, l’ànsia que puja fins a la casuda de l’istòria. Se pòt dire que Raimond Guiraud mèna son afar de man de mèstre. D’ont mai va e d’ont mai aproficham del mèstièr de l’autor dins l’escalcida de sos romans negres.
Tanlèu rabatudas las tampas del libre, nos atriga ja d’aver lo “guiraud” venent dins las mans. Me demandi s’aquèl autor es pas en passa de venir un fonomèn de popularitat dins la literatura occitana? S’es pas encara lo cas, pensi que s’ameritariá d’o devenir. A dire de virar las paginas de sas òbras, me’n lèqui los dets. Per planes costats me fa pensar a Gui Vialar, qu’a partir de Castras, nos gratifiquèt, el tanben, de mantunes romans policièrs.
Pòdi pas acabar la presentacion d’aqueste libre sens regretar, ça que la, qualquas incoëréncias dins la grafia de nòstra lenga nacionala. L’òbra de Raimond Guiraud, un dels melhors autors occitans de romans negres –tornem z’o dire– s’ameritava una melhora atencion dins l’edicion de sas òbras. Mas aquí lo problèma ven pas tant de l’editor que de las qualquas institucions que tòcan d’argent public per se trachar de la normalisacion de la lenga nòstra. Ont son los correctors de l’I.E.O., del Congrès Permanent de la Lenga Occitana, l’Institut Occitan? Òm pòt pas demandar als escrivans d’o far tot.
Sèrgi Viaule
_____
GUIRAUD, Raimond. Le netejaire. Edicions Princi-Negre, 2002. 180 paginas.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari