Actualitats
Un marselhés a descobèrt una galaxia que crèa mai d’estelas que la Via Lactèa
S’apèla HFLS3 e, fa 13 miliards d’ans, èra una fabrica cosmica que transformava lo gas en de nòvas estelas
Lo marselhés Denis Burgarella, de l’Observatòri d’Astrofisica de Marselha, a descobèrt una nòva galaxia que fabrica d’estelas a una velocitat dos mila còps superiora a la Via Lactèa, la nòstra galaxia, çò qu’a mes en question las teorias actualas sus l’evolucion de la nòstra galàxia. La descobèrta se faguèt la setmana passada gràcias al satellit d’observacion espaciala Herschel de l’Agéncia Espaciala Europèa (ÈSA).
La nòva galaxia, nomenada HFLS3, es estada observada quand l’Univèrs aviá mens d’un miliard d’ans (a l’ora d’ara, n’auriá 13,81), pr’amor de la velocitat de la lutz. La galaxia sembla un pauc mai qu’un ponch dins l’imatge que lo telescòpi espacial a pres, çò indiquèt dimècres passat l’ÈSA.
Mas son “aparéncia decebeira” nos deu pas enganar pr’amor qu’“aquela pichona taca es en realitat una fabrica d’estelas que transforma furiosament lo gas en nòvas estelas”.
E mai se s’agís d’una galaxia jove, HFLS3 aviá ja alavetz una massa similiara a la qu’a la Via Lactèa a l’ora d’ara, per çò qu’an dedusit qu’amb 13 miliards d’ans de mai de creissença, poiriá èsser venguda “la galaxia mai massissa coneguda dins l’Univèrs”.
Aquela deduccion implica una enigma, pr’amor que, segon las teorias actualas dels expèrts de l’evolucion de las galaxias, cap d’elas deuriá pas aver agantat aquela massa en tan pauc de temps —a l’escala espaciala— dempuèi l’esclatament del Big Bang.
“Aquela galaxia en particular nos atirèt l’atencion perque èra brilhanta e fòrça roja comparada amb d’autras coma ela”, çò declarèt un cercaire del Collègi Imperial de Londres, Dave Clements.
Aquela color roja faguèt pensar als scientifics qu’HFLS3 se poiriá trobar a fòrça distància dins un Univèrs que s’espandís; e d’analisis posterioras an confirmat que s’agís de la galaxia d’aquel tipe mai alonhada jamai trobada.
Se sabiá qu’aquel tipe de galaxias existisson, mas pas jamai se n’èra descobèrt una de talament jove après lo Big Bang.
La nòva galaxia, nomenada HFLS3, es estada observada quand l’Univèrs aviá mens d’un miliard d’ans (a l’ora d’ara, n’auriá 13,81), pr’amor de la velocitat de la lutz. La galaxia sembla un pauc mai qu’un ponch dins l’imatge que lo telescòpi espacial a pres, çò indiquèt dimècres passat l’ÈSA.
Mas son “aparéncia decebeira” nos deu pas enganar pr’amor qu’“aquela pichona taca es en realitat una fabrica d’estelas que transforma furiosament lo gas en nòvas estelas”.
E mai se s’agís d’una galaxia jove, HFLS3 aviá ja alavetz una massa similiara a la qu’a la Via Lactèa a l’ora d’ara, per çò qu’an dedusit qu’amb 13 miliards d’ans de mai de creissença, poiriá èsser venguda “la galaxia mai massissa coneguda dins l’Univèrs”.
Aquela deduccion implica una enigma, pr’amor que, segon las teorias actualas dels expèrts de l’evolucion de las galaxias, cap d’elas deuriá pas aver agantat aquela massa en tan pauc de temps —a l’escala espaciala— dempuèi l’esclatament del Big Bang.
“Aquela galaxia en particular nos atirèt l’atencion perque èra brilhanta e fòrça roja comparada amb d’autras coma ela”, çò declarèt un cercaire del Collègi Imperial de Londres, Dave Clements.
Aquela color roja faguèt pensar als scientifics qu’HFLS3 se poiriá trobar a fòrça distància dins un Univèrs que s’espandís; e d’analisis posterioras an confirmat que s’agís de la galaxia d’aquel tipe mai alonhada jamai trobada.
Se sabiá qu’aquel tipe de galaxias existisson, mas pas jamai se n’èra descobèrt una de talament jove après lo Big Bang.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Òsca a l'Observatòri d'Astrofisica de Marselnah! Aquí la capelada:
Sénher Burgarella es lo Pytheas del sègle XXI!
Cal pas que nos vengue ara un nòu Strabon malintencionat coma l'autre per voler far creire que son d'invencions marselhesas! A causa d'aquel sacamand, de çò qu'escriguèt sus Pytheas, fa 2000 ans que los marselheses rabalan una reputacion de vantòrlas, de gents pas seriosas. Pasmens, Pytheas de Marselha foguèt lo primièr grand navigaire conegut de l'Istòria.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari