90% de las frontièras d’Euròpa an mens d’un sègle —çò que demòstra la mobilitat dels estats—. Las frontièras vivas mai ancianas del continent son la d’Espanha amb Portugal, una part de la frontièra d’Espanha amb França, la màger part de la frontièra de Soïssa e la delimitacion de França e Belgica. Mas la delimitacion d’aquestas frontièras es plan actuala.
 

Lo mite afirma que la frontièra dels Pirenèus es totjorn estada aital perque es naturala, mentre que los araneses sabon plan qu’aquò es pas vertat. Al delà, l’actuala frontièra entre Espanha e França es de l’an 1984.
 
Totas las frontièras del Mond son devesidas en fragments e es fòrça estranh, mai que mai en Euròpa, qu’una frontièra entre dos païses siá estada traçada d’un còp. Cal analisar los fragments e, per aquò, la diplomacia internacionala pren coma data d’existéncia d’una frontièra lo moment que se’n formèt lo primièr tròç qu’encara subreviu.
 
En lo cas de la frontièra francoespanhòla, se pren coma referéncia de sa fixacion lo Tractat de Baiona de 1856. Mas lo darrièr tròç delimitat, çò que definís lo traçat actual, es de 1984. Perqué? Perque aquel an, la frontièra precedenta foguèt modificada dins lo traçat entre los vilatges bascos d’Arete e Isaba, en Navarra. 0,27 ectars cambièron de país en vertut d’un acòrdi entre los dos estats, que rectificava lo traçat de la frontièra, marcat per 602 pèiras long de son percors.
 
Ça que la, la frontièra francoespanhòla se pòt pas considerar coma un tot perque respond a de situacions politicas fòrça desparièras long del sieu traçat.
 
Dins lo cas de Catalonha, lo Tractat dels Pirenèus de 1659 signifiquèt lo passatge d’una part de las comarcas catalanas del nòrd a l’estat francés e l’establiment d’una linha de frontièra. Mas posteriorament, entre 1812 e 1814, la rèsta de las comarcas del Principat de Catalonha faguèron partida dirèctament França. Pendent dos ans, lo Primièr Empèri francés aguèt cinc departaments catalans, lo dels Pirenèus Orientals, qu’existís encara uèi, lo de Ter, lo de Segre, lo de Montserrat e lo de las Bocas d’Èbre. En 1814, la part de frontièra entre Espanha e França passant per Catalonha venguèt la qu’es encara reconeguda internacionalament uèi.
 
Del costat basco de la frontièra, las causas son pas tanpauc tan claras coma semblan. Es vertat que la delimitacion oficiala de las mapas recuèlh lo traçat actual dempuèi de sègles. Mas la doana s’installèt pas sul flume Bidassoa abans 1872, perque abans aquela data, èra sus Èbre.
 
Efectivament, e mai se la division politica foguèsse l’actuala, las províncias bascas dels dos costats de la linha mantenián de privilègis de comèrci entre elas e la doana espanhòla, en compliment de las leis bascas, èra pas en territòri basco mas en defòra, sus la linha del riu, al sud d’Alaba. Fins a quin ponch, doncas, se podiá considerar frontièra una frontièra que permetiá la liura circulacion de personas e mèrças entre los territòris bascos?
 
Justament ailà subrevivon encara doas situacions fòrça peculiaras: las de l’Illa dels Faisans e lo País Quint.
 
L’Illa dels Faisans es una illa desabitada davant lo bocal de Bidassoa e que, cada an, càmbia dos còps de país. Mièg an es espanhòla e mièg an es francesa. L’accès a l’illa es normalament enebit mas, de còps, s’i es debanat qualque acte. Es lo sol cas en Euròpa de “sobeiranetat sequenciala”.
 
Lo cas del País Quint es encara mai peculiar. Lo País Quint (Kintoa en basco) es un territòri oficialament espanhòl en lo país de Baigòrri, mas qu’es administrat per França. Basicament s’agís d’un bòsc ont vivon a l’ora d’ara sièis familhas que son oficialament francesas, malgrat que sián dins un territòri oficialament espanhòl. Las familhas pagan lors talhas a Espanha levat las taxas derivadas de l’abitatge que van a França. Recebon la pòsta e l’electricitat de França mas la polícia que i interven, se cal, es la gàrdia civila espanhòla.