"Canta se Gausas" qu'ei un concèpte imaginat peth sué creator Bastien Miquèu, ahuecat dera canta tradicionau pirenenca, tà hèr-la víver e tà la transméter aras navèras generacions. Aqueth concèpte qu'ei simple: inscríver-se en ua deras très categorias proposadas (hemnas, òmes e mixte), èster tirat ath sòrt, càger dab duas autas personas, causir amassa ua canson deth arrepertòri tradicionau biarno-bigordan en gascon o en francés, e hèr-la petar a dus o a très vots sus un petit enpont sense nada ajuda manuscrita. Aqueth concèpte, de qui's vòu en esperit dera tradicion, assaja d'arrestituïr eras condicions naturaus d'execucion d'aquera canta d'airetatge orau e popular: eths cantadors que son dispausats en fòrma d'arredon sus eth petit empont e eth public que's bota tot ath torn. Eths cantaires de qui no's coneishen pas forçadament dispausan d'un temps limitat tà trobar ua canson comuna e interpretar-la dab eth mes d'aplicacion e d'esponaneïtat possible. Mès atencion, n'ei pas un concors : arrés no ganha, arrés no pèrd.

 

Mès "Canta se Gausas" qu'ei sustot ua associacion de qui trabalha tota era annada a valorizar era canta pireneca e tanben eras danças tradicionaus de Gasconha en organizar talhèrs e estagis o en tot hèr collèctas de cants. Era serada de "Canta se Gausas" qu'ei eth parat de hèr conéisher eras suas activitats en pomor avant eth tiratge ath sòrt, quauques gropes invitats venguen cantar sus eth empont de qui daubuns e son gessit deths talhèrs dera associacion coma eth grope de gojatas "Hilhas de Bigòrra" de qui a aurit era serada dissabte o eth grope de bal "Calhat" de qui a hèt dançar quauques sauts e branlos ara assisténcia pendent eth temps de preparacion deths gropes tirats ath sòrt.

 

Era organisacion dera serada qu'arrepausa sus ua còlha de benevòlas dera associacion e tanben d'autas associacions culturaus locaus e de parents de mainats d'escòla bilingas publica o de Calandretas deras vilas e vilatges arcuelhent era manifestacion. Cada an, que son duas edicions de qui's debanan: ua en Bigòrra pendent era Hestajada de Bigòrra era darrèra dimenjada deth mès d'abriu, e ua Biarn de cap ath mes de noveme. Eth an passat que's debanè quitament ua edicion especiau ara universitat de Pau ara ocasion deth hestau "A Pau qu'ei e qu'ei a Pau" organizat pera associacion deths estudiants occitanistas Med'òc. 

 

E puish no seré pas ua vertadèra hèsta dedicada ara canta pirenenca se no s'i hasè petar era tradicionau cantèra. Era serada que s'acaba donc per aqueth moment de canta espontanea on eras votzs e eras cansons petan de tots costats e dab tot lo monde entiòth cap dera net en bèth béver, minjar e partatjar ena convivialitat.

 

Aquesta manifestacion que participa tanben a hèr vàler, hèr aimar e desvolopar aquesta pratica en dehòra deth sué "biotòp naturau" biarno-bigordan. Qu'ei vengut constumèr de i véger arribar monde de Gasconha de capvath o entiòth Lengadòc, de Tolosa o mes enlà, deths Aups o de Marsilha. Enguan que son catalans de qui s'i son pressats, tà tastar aqueth embient tipic deras gaièras d'aqueth parçan de Gasconha pirenenca, e quitament, tà hèr petar quauquas cansons deras loas tà beròi fenir era serada.

 

 

 

Pèir Cames