La radiotelevision italiana a signat un acòrdi amb lo govèrn de Sud Tiròl per aumentar las emissions en alemand e en ladin. Un partit independentista sarde se demanda perqué cal que los insulars paguen la redevença de la RAI se la lor lenga es “discriminada”. Son de criticas al govèrn conservator de Sardenha.

Lo govèrn de Sud Tiròl e la radiotelevision italiana, la RAI, signèron un acòrdi fa doas setmanas per l’aument de las emissions en alemand e en ladin, las doas lengas reconegudas oficialament dins aquel territòri autonòm alpenc. Un acòrdi, disiá alavetz lo president sud-tirolés, Luis Durnwalder, “qu’ajudarà a refortir lor identitat culturala” e a “valorizar la lenga e las tradicions”. Una “pròva concreta de coma se pòt aplicar lo federalisme”, explicava Durnwalder, qu’apondiá que lo modèl sud-tirolés e poiriá tanben dobrir la pòrta, lèu dins l’avenir, a d’acòrdis similars entre la RAI e los executius de la Val d’Aosta e de Friol per la promocion del “francés” e del friolan.
 
L’acòrdi, doncas, es estat benvengut pel govèrn sud-tirolés, mas pas gaire en Sardenha. Un dels divèrses partits que compausan la galaxia independentista sarda, A Manca pro s’Indipendentzia, considèra que l’acòrdi del Sud Tiròl es “una bona nòva per las nacions sens estat” d’Itàlia, “mas pas pels sardes, pas per la lenga sarda”. Pr’amor que los independentistas sardes planhon que, dins l’illa, las programacions contunharàn d’èsser “totalament o gaireben totalament” en italian, quitament los informatius sardes.
 
“A Manca pro s’Indipendentzia se demanda perqué los sardes devon pagar la redevença de la RAI, se la nòstra lenga es pas protegida e s’es quitament entièrament discriminada”, çò dison los independentistas, que planhon a l’encòp lo “silenci” dels partits que se tròban representats al Parlament sarde, “compreses aqueles que s’emplisson la boca de las paraulas «sobeiranetat» e quitament «independéncia»”. Un escarni contra lo Partit Sarde d’Accion (PSDAZ), lo partit qu’a la fin de l’an passat forcèt un vòte sus l’independéncia de Sardenha e que foguèt refusat.
 
Mas lo PSDAZ s’es pas calat davant aquelas criticas, e dins son espaci de Facebook a assegurat que tot aquò s’apren al govèrn de Sardenha, dirigit pel conservator Ugo Cappellacci (Pòble de la Libertat, lo partit de Silvio Berlusconi). L’exclusion del sarde de las emissions de la RAI es “injusta e otratjanta”, çò a apondut lo PSDAZ.
 
Lo govèrn sarde precedent, dirigit pel regionalista Renato Soru, signèt amb la RAI en 2008 un acòrdi per la produccion de qualques informatius en sarde, mas solament dins la ràdio.
 
 
Mai d’informacions:
 
Sardegna Oggi: Gli indipendentisti contro la Rai: “Tutela tedesco e ladino, lingua sarda discriminata”
Institut für Linguistik - Universitat de Francfòrt: Sos mèdios de comunicatzione de massa in Sardinna
 
 
 

 
 
 
 

 
 
 
 
Aqueste article ven del jornal catalan Nationalia.cat, amb qui Jornalet a un acòrdi de cooperacion.