Lo papa Francés a decidit de concedir lo drech de vòte a las femnas e als laïcs elegits per participar coma membres al sinòde de la sinodalitat, la reünion convocada pel pontife sus la gestion e la presa de decisions pertocant l’institucion. S’agís d’una decision sens precedent al sen de la glèisa catolica ja que fins ara solament los evesques podián votar lo document final d’aquela sòrta d’amassada.

Coma o an anonciat los organizaires de l’Assemblada Generala Ordinària del Sinòde, que tendrà doas reünions en octòbre de 2023 e de 2024, los nòus cambiaments permetràn a cinc religiosas de jónher cinc capelans coma representants amb drech de vòte dels òrdres religioses.

Aital, dètz prèires seràn “remplaçats per cinc religiosas e cinc religioses qu'apertenon a d’Instituts de vida consagrada, elegits per las respectivas organizacions representativas de las superioras generalas e dels superiors generals” e amb drech de vòte.

Revendicacion istorica

S’agís d’una revendicacion istorica de las femnas per la quala Francés mòstra son desir de donar mai de responsabilitats a las femnas e als laïcs dins la presa de decisions de la glèisa catolica.

Dempuèi qualques decennis, las femnas reclaman d’efièch lo drech de vòte dins los sinòdes. En febrièr de 2021, lo pontife causiguèt pel primièr còp una femna coma sossecretària del sinòde dels evesques, la religiosa francesa Nathalie Becquart, que foguèt acompanhada en aquela carga per l’espanhòl de l’òrdre de Sant Agustin, Luis Marín de San Martín. La religiosa, nascuda a Fontainebleau en 1969, foguèt la primièra femna a ocupar aquel pòst. Becquart poguèt votar a la reünion de febrièr de 2021, mas o faguèt en realitat gràcias a sa condicion de sossecretària.

A mai, lo pontife a decidit tanben que los laïcs, òmes e femnas, que participaràn al sinòde ajan drech de votar. Aital, a eliminat la figura dels auditors a l’assemblada e, a lor plaça, a apondut “d’autres setanta membres, non-evesques, que representen d’autres fisèls” e, que, pòdon èsser de “capelans, de personas consagradas, de diacres o de fidèls laïcs e que provengan de las glèisas localas”.

Fins ara votavan sonque los evesques

Dempuèi lo Concili Vatican IId, las reünions dels ans 1960 que modernizèron la glèisa, los papas an convocat los evesques del Mond a Roma pendent qualques setmanas per tractar de tèmas concrets. A la fin de las reünions, los evesques vòtan de proposicions precisas e las presentan al papa, qu’elabòra un document que pren en compte lors opinions. Fins ara, podián solament votar los òmes.

Ça que la, preferisson de parlar de “cambiament important” mas non pas de “revolucion”, çò a dich lo cardinal Jean-Claude Hollerich, un dels principals organizaires del Sinòde e archevesque de Luxemborg.