Dissabte que ven, 17 de junh, era Val d’Aran commemorarà era sua Hèsta Nacionau, en rebrembe dera arrecuperacion des sues institucions. Enguan, eth govèrn deth Conselh Generau d’Aran propòse ua seguida d’eveniments pendent tota era setmana deth temps qu’era associacion Stereo Val Accion Culturau propòse ua hèsta populara en Sant Joan de Toran damb conferéncies, jòcs e concèrts.

Hèsta d’Aran 2023

Diuendres 16 de junh, entàs 18h00, i aurà era ceremònia d’autrejament des prèmis literaris de 2023 ena glèisa de Mijaran.

Dissabte, era jornada dera Hèsta d’Aran començarà damb era tradicionau recepcion des autoritats ena sedença deth Conselh Generau peth maitin, era desfilada de pendons e er acte institucionau enes roïnes deth Santuari de Mijaran. Encara de ser ei previst er espectacle tàs familhes entitolatEs vacances de Madame Roulotte dera tropa La Bleda.

Hèsta populara en Toran

En Sant Joan de Toran, era associacion Stereo Val Accion Culturau a organizat una jornada deth hestau Periferia Culturau damb jòcs de quilhes, jòcs tara mainadèra, un collòqui sus “Era Val d’Aran laguens dera nacion occitana”, talhièr de dances tradicionaus damb Es Corbilhuèrs de Les e es concèrts de Lo Bal del Lop e Ò.C. Brigada Internacional.

Drapèus enes balcons

Eth govèrn aranés encoratge as ciutadans a penjar drapèus enes balcons en encastre dera Hèsta d’Aran. En aguest sens, repartís drapèus qu’es ciutadans pòden arremassar en Salardú, Vielha, Bossòst o Les.

32 ans d’autogovèrn

Era data deth 17 de junh que mèrque era restauracion deth Conselh Generau, qu’ei eth mès naut organ de govèrn aranés e, ath madeish temps, era principau administracion autonòma de tota Occitània. Justament per açò, era accion e era politica deth govèrn aranés son un exemple e un referent entà toti es occitans, que ven coma ua part deth sòn país ei estat capabla d’arribar a un govèrn autonòm damb tota era sua dignitat, en tot perméter era arrecuperacion dera lengua e dera cultura.

Era Val d’Aran qu’auec es sues institucions pròpries enquia 1834 quan sigueren suprimides pera reina espanhòla Isabèu IIu, qu’empleguèc era fòrça entà dissòlver es organismes tradicionaus aranesi. Un sègle mès tard, pendent era Dusau Republica Espanhòla, se sagèc de tornar as aranesi eth sòn govèrn autonòm tradicionau, mès era revòlta fascista deth generau Francisco Franco e era dictatura posteriora ac empedic. Calec demorar enquia 1991, quan eth govèrn catalanista dera Generalitat de Catalonha, pressionat peth movement ciutadan aranés des Terçons, restaurèc eth Conselh Generau e ne convoquèc es prumères eleccions entà tornar as aranesi eth sòn regim d’autogovèrn.