capçalera campanha

Actualitats

Una fantauma percor Euròpa

Jonas Hassen Khemiri a gangassat l’opinion publica suedesa amb una letra dobèrta a la ministra de la Justícia, Beatrice Ask. Khemiri i denóncia lo racisme en Escandinàvia.


“Es impossible de far partida d’una comunautat quand lo poder assumís totjorn qu’ès un autre”, çò afirma Jonas Hasen Khemiri (Estocòlme, 1979), un dels escrivans mai reconeguts de sa generacion, que son paire es tunisian e sa maire suedesa. La siá letra dobèrta a Beatrice Ask, ministra de la Justícia de Suècia, se publiquèt en suedés al Dagens Nyheter lo 13 de març passat. L’article foguèt plan fiulat sus Twitter en Escandinàvia e desvelhèt un intens debat social suls limits d’una lei d’immigracion suedesa que met jos suspicion de ciutadans perfièchament legals solament pr’amor de l’aparéncia fisica.
 
Tre alavetz la letra de Jonas Hassen Khemiri s’es publicada en fòrça lengas dins tot lo Mond. En catalan a Núvol, en anglés al jornal The New York Times, en alemand al Theater Heute, en francés al Courrier International e en italian al Corriere della Sera. La revista Asymptote cèrca de publicar aquela letra en tantas lengas coma serà possible.
 
*
 
“Cara Beatrice Ask,
 
I a fòrça causas que nos fan desparièrs: vos nasquèretz al mièg dels ans 50, ieu al començament dels ans 70; vos sètz femna, ieu òme; vos faguèretz carrièra politica, ieu soi escrivan. Totun, avèm cèrtas causas en comun: totes dos estudièrem l’economia internacionala (sens n’obténer lo títol); portam practicament lo meteis cofat (malgrat qu’ajam lo pel de color desparièra) e totes dos sèm de ciutadans de plen drech dins aqueste país, nascuts dins aquelas frontièras, jonches per la lenga, la bandièra, l’istòria e las infrastructuras. Totes dos sèm parièrs davant la lei.
 
Pr’aquò, quand dijòus passat, dins lo programa de ràdio P1 Morgon, vos demandèron se, en qualitat de ministra de la Justícia, vos inquieta que lo mond —los ciutadans, los que pagan d’impòstes, los que vòtan— declaren que son estats detenguts per la polícia e que lor ajan demandat la documentacion solament en foncion de son apariéncia fisica —pèl escura, pels non blonds mas bruns—, m’estonèt tant que respondèssetz:
 
«La percepcion qu’a cadun de perqué ‘soi estat interrogat’ pòt, segur, èsser fòrça personala. Un es estat prèviament imputat de qualque crime e viu amb la sensacion que l’interrògan encara, malgrat que per lo sol fach d’agachar qualqu’un se pòsca pas saber s’a comés o non un crime [...]. Pr’amor que de jutjar se la polícia a agit o non segon las leis e las nòrmas, se deu prene en compte la perspectiva generala.»
 
Es una causida de mots interessanta, «prèviament imputat de qualque crime», perque aquò es exactament çò que sèm; sèm colpables aqueles que provam pas çò contrari. Fins a quin ponch la percepcion personala legitima lo racisme? Quand ven discriminacion, opression, violéncia? Cossí pòt, la «perspectiva generala», escafar tantas percepcions personalas dels ciutadans?
 
Vos escrivi amb una soleta question, Beatrice Ask: m’agradariá qu’escambièssem las nòstras pèls e las nòstras vivèncias. O encoratjatz? Anem.”
 
Podètz legir la lètra completa en catalan sus Núvol, e dins mai d’una lenga sus Asymptote

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

pèire cardenal
6.

anèm, Matieu, manja dau tieu, siàu pas sensa pour ni sensa reprochi. lo reprochi me lo fau a ieu d'aguer escrich un comentari aproximatiu, voliàu un cop de mai,me reabilitar-me dédounaner- que siàu pas racista en signalant que la delinquència es pas l'apanage d'una raça o mièlhs dich d'una comunautat maugrabena e ai avançat la tèsi que lei marselhés jugavan aqueu rotle de bandits majoritaris dau temps de Vidocq. a dire verai, ne sabi ren. tot ço que podi dire ei que segur n'i avià força d'occitans, vist lo nombre de mots d'argot d'origina occitana qu'an rintrat dins la lenga francesa an aquesta epoca, en tot cas, constati que n'as tirat quantequant una conclusion contemporanea coma à passat temps non pouguèron remandar lei bandits marselhés, corsos e italians dins son pais bord qu'èran francés, ara devèm faire parier e aculhir sensa paur de milions d'estangiers, amb un fort percentatge de delinquéncia que podrem jamai remandar dins son pais...

  • 0
  • 0
Mathieu Castel Amians
5.

#1 Es risolent perqué as donat la solucion a tei vièlhei paurs dins ton pròpri comentari.
Au XIXème sègle, èran lei marselhés, puei lei còrsos e leis italians ara lei maugrabins.

E de que s'a passat amb lei marselhés e lei còrsos e leis italians ? Leis an remandat dins son pais ? Bessai qu'un analisi de çò que s'es passat aperavans te donaria de claus per interpretar d'un biais mens simplàs çò que se passa encuei non ?

  • 7
  • 0
pèire cardenal
4.

qué diable venon faire lei trobadors , Telhard de Chardin e la tolerància dins aqueu debat ? ieu, erqui de compreni perqué tot en un cop un escrivan mestissat qu'es considerat coma lo nec plus ultra dins l'ideologia soixante-huitarde acusa lo poble d'un dei pais pus democratic dau mond de racisme perqué la policia fai son mestier, qu'ei d'arresta lei delinquénts e qu'ailà coma aici aquelei son puslèu d'origina immigrada, eufemisme pèr significar qu'an pas l'aparènça dau dieu escandinau Odin, l'antiracisme la pus grossa colhonada dau sègle XXI, coma lo ditz Finkelkraut dins son lengatge de filosofe, l'autoflagelacion post-crestiana sensa fondamentas ni coa ni tèsta

  • 1
  • 5
posca de pertot
3.

cal pas far de mescladis ; res dins aquela letra dubèrta parla de religion o d'un complèxe d'inferioritat. D'un biais certan , lo comentari d'aquel "cardenal" quasi enqueredor es un miralh clar d'un racism europèu qu'a doblidat la tolerància e las valors dels trobadors o encara los messatges de Gandhi, Martin Luther King, Teilhard de Chardin o auèi Pierre Rahbi e d'autres pensaires ...
Un nom tunisian fa pas un musulman coma un nom francés fa pas un catolic ...?
E non dolidar que sèm sonque umans mortals e las civilisacions tanben .

  • 4
  • 1
pèire cardenal
2.

aquesta letra dubèrta testimonha d'una part dau complèxe d'inferioritat irreprimible dau musulman que sa religion obscurantista e medievala non pot s'adaptar à la democracia e au mond modèrne e de l'autre d'un fenomena de criminalitat qu'a vaugut à Eric Zemmour de passar davant lo tribunau e que me vaudrà à ieu d'injurias e d'insurtas : la polissa svenska a tendència coma la francesa à mai contrarotlar lei joines venguts de l'emigracion que non pas lei vièlhs que caminan ambe de crossas, en estènt que la deliquéncia se concentra dins aquelei jaças de la societat. dau tèmps de Vidocq, èran lei marselhés, l'acoumençança dau sègle XX lei corses -ambe leis italians e ara...ne disi pas mai que la censura velha

  • 2
  • 17

Escriu un comentari sus aqueste article